502

• Natuurkunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Pak je

spullen

Wat we deze les doen:

Vorige les herhalen en opdrachten bespreken

Uitleg 5.1: 
Straling detecteren

+ Opdrachten

15 min

20 min

5 min

Top 2 manieren om straling te detecteren

           Planning

week 9	4.1
week 10	4.2
week 11	4.3
week 12	4.4
week 13	5.1/5.2
week 14	5.2
week 15	5.3
week 16	5.4

week 17	meivakantie
week 18	meivakantie
week 19	H4 en H5 samenvatten en oefenen
week 20	Oefententamens
week 21	Tentamenweek

Twee soorten straling

Elektromagnetisch straling

Bestaat uit pakketjes energie die fotonen heten

Radioactieve straling

(kernstraling)

Bestaat uit deeltjes.

Twee belangrijkste kenmerken

Doordringend vermogen

Hoe makkelijker de straling ergens doorheen geen gaat.

Ioniserend vermogen

Hoe makkelijker het een elektron van een atoom af stoot.

Twee soorten bronnen

Natuurlijke bronnen

Kunstmatige bronnen

Twee soorten blootstelling

Besmetting

De bron komt in je lijf.

Bestraling

De bron blijft buiten je.

Twee soorten medische toepassing

Diagnostisch

Om informatie te krijgen

Therapeutisch 

Om iemand beter te maken

Twee manieren van detecteren

Nevelvat

Geiger-muller teller 

(GM teller)

https://www.youtube.com/shorts/Q-Exw0Uvsmw

https://youtube.com/shorts/Q-Exw0Uvsmw?si=6acEI1qZSNeZLsTn

Meten aan kernverval

Een stralingsmeter, ook wel 

geiger-müller teller, of gm-teller, 

vangt straling op een geeft

een piepje als het iets heeft

opgevangen.

Redenen waarom gm-tellers niet erg nauwkeurig zijn:

1) Weet niet of het alpha, beta of gamma straling heeft gedetecteerd.

2) Meet ook straling uit het

heelal en uit de muren van 

je huis.

3) Straling gaat alle kanten op,

niet alleen naar de meter.

Redenen waarom we gm-tellers toch gebruiken.

1) We hebben geen 

andere goedkope optie.