Reflecteren

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 1

Leren reflecteren

Lesprogramma

Lesdoelen

Waar staat de reflectieve EBP professional voor?

Wat is reflecteren?

Waarom is reflecteren belangrijk?
Verschil evalueren en reflecteren
Reflectiemodellen
Opdracht
Afsluiting

Lesdoelen:

1. je weet wat het verschil is tussen evalueren en reflecteren.

2. je weet te benoemen wat het doel is van reflecteren.

3. je weet het verschil te noemen tussen reflecteren tijdens een actie  

     (reflection -in action) en reflecteren na een actie (reflecteren - on action).

4. je kan minimaal drie verschillende reflectietools benoemen die je kan 

    gebruiken om te reflecteren.

 

Wie ben jij?

Waar herken jij jezelf het meest in?
En waarom is dat belangrijk om over na te denken als het gaat om reflectie?

1. Introvert persoon
2. Extravert persoon

De reflectieve EBP professional

EBP = Evidence- based Practice

Bij het werk als verzorgende is het belangrijk dat je een goede onderbouwing hebt van je handelen. In de gezondheidszorg worden namelijk veel keuzes gemaakt door de gevolgen van een handeling. 

Bijvoorbeeld: je gaat iemand ondersteunen bij de transfer van bed naar de wastafel. Je merkt dat het lopen moeizaam gaat. Je adviseert de cliënt om een rollator te gaan gebruiken. 

EBP

EBP houdt in dat bij het oplossen van vraagstukken in de praktijk je gebruik maakt van een combinatie van drie zaken:

- eigen professionele kennis

- kennis van de cliënt

- kennis vanuit wetenschappelijke bronnen

Het doel van EBP is het zorgvuldig, duidelijk en vakkundig gebruiken van het beste bewijsmateriaal  dat op het moment beschikbaar is. 

Waarom zo belangrijk?

• Helpt bij het ontwikkelen van beroepsvaardigheden
• Leidt tot nieuwe kennis en/of inzichten
• Draagt bij aan professionalisering 
  
  
• Wat is het  verschil tussen evalueren en reflecteren?

Evalueren

• Beoordeling van het werk
• Ging het goed?
  
• Of juist niet?
• Wat kun je anders aanpakken?

Reflecteren

• Oordeel uitstellen
• Focus op zelfonderzoek
• Hoe heb ik gehandeld? 
• Vanuit welke gedachte? 
• Wat was het effect? 
• Wat heb ik geleerd voor de volgende keer?
• Wat zegt dit over mij als professional?

Jezelf een spiegel voorhouden 

Feedback geven aan jezelf en leren van je eigen ervaringen

Reflecteren is leren > leren is een bewustwordingsproces

Terugblikken op de gebeurtenis van gisteren om daar morgen van te leren

Reflecteren volgens korthagen

ABCD-methode

Verkorte versie van het model van Korthagen.

A: Wat is er Aan de hand?

B: Wat vind ik Belangrijk?

C: Welke Conclusie trek ik ?

D: Wat wil je daarmee Doen?

Waar staat de laatste T voor van de STARR(T)-methode?

1. Taak
2. Tijd
3. Transformatie
4. Transfer

Reflectie-in-action 

Stel, je gaat beginnen met een nieuwe groep. Het is tijd en iedereen zit klaar, behalve één deelnemer: hij is te laat. 

Terwijl je aarzelt – nog even wachten of niet? – stelt iemand voor om ‘gewoon’ te beginnen. Ze is al half opgestaan: ‘Zal ik de deur dichtdoen?’

Wat gebeurt er op dat moment met jou? Ben je geërgerd, omdat ze op jouw stoel gaat zitten? Schrik je? Geef je toe? Als je dan ‘naar jezelf kunt kijken’ en afwegen wat nu de beste oplossing is (in plaats van iets impulsiefs te doen) ben je bezig met reflection-in-action.

Reflectie-in-action (Donald Schön)

https://www.teamchange.nl/de-teamcoach-als-reflective-practitioner/#:~:text=Donald%20Sch%C3%B6n%20%281983%29%20heeft%20een%20belangrijke,voor%20de%20vraagstukken%20waarmee%20professionals%20werken.&text=Donald%20Sch%C3%B6n%20%281983%29%20heeft,vraagstukken%20waarmee%20professionals%20werken.&text=%281983%29%20heeft%20een%20belangrijke,voor%20de%20vraagstukken%20waarmee

Reflectieve professional

Het is precies die vaardigheid die een professional onderscheidend maakt.

Je verbindt je met hetgeen je doet, en tegelijkertijd kun je er afstand van nemen: erop reflecteren, ‘naar jezelf (en de situatie) kijken’. 

Werken en leren vallen dan samen: denken en doen zijn één.

Aan de slag met reflecteren

Wat?	Neem allemaal een situatie, het liefst van de afgelopen periode van februari tot aan nu, waarop je gaat reflecteren.
Hoe?	Interview elkaar mbv de STARR(T) methode. Doe dit kort, gezien je maar kort de tijd hebt. Daarna de rollen omwisselen (interviewer-geïnterviewde).
Tijd?	10 minuten per persoon
Individueel of Gezamenlijk	In groepjes van 2 personen.
Wat als je klaar bent?	Als je eerder klaar bent, begin je individueel met het uitschrijven van de reflectie.