Havo examentraining economie concept Samenwerking en onderhandelen

• Economie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Speltheorie

Dominante strategie

Meeliftgedrag

Gevangenendilemma

Dominante strategie

De keuze die een partij maakt ongeacht de keuze van de ander

Dominante strategie

Voor Mulder is de dominante strategie: 'Wel uitverkoop'

€ 7.000 is meer dan € 5.000 en € 4.000 is meer dan € 2.000

Dominante strategie

Voor Boerkoel is de dominante strategie: 'Wel uitverkoop'

€ 7.000 is meer dan € 5.000 en € 4.000 is meer dan € 2.000

Het evenwicht

Door de dominante strategieën komen ze uit bij het evenwicht 'wel uitverkoop, wel uitverkoop'

Gevangenenprobleem

De situatie waarin je terechtkomt  is niet de optimale uitkomst. Om op een beter evenwicht terecht te komen zul je moeten samenwerken.

Als Mulder en Boerkoel kiezen voor 'geen uitverkoop' dan hebben ze beide 

€ 5.000 in plaats van € 4.000

Meeliftgedrag

Context: straatverlichting

tijdens Kerst

Meeliftgedrag :

Profiteren van de 

inspanning van 

een ander. 

De indiv winkelier betaalt niets maar profiteert wel van straatverlichting

Nadeel: als iedereen zo handelt komt het niet van de grond

Ultimatumspel

Volgens beslisboom:

Oplossing is (9,1)

De ander zal meer geld altijd verkiezen boven minder geld

Ultimatumspel

In de praktijk:

(5,5) komt vaak voor vanwege gevoel van rechtvaardigheid

(0,0) komt ook voor

Speler 2 denkt: 'stik er maar in'  want (9,1) is oneerlijk

Milieubeleid Nederland (minder uitstoot) leidt tot positieve externe effecten voor België --> schonere lucht

		Nederland
		Wel milieubeleid	Geen milieubeleid
België	Wel milieu beleid	4 ; 4	- 2 ; 6
	Geen milieu beleid	6 ; -2	0 ; 0

Gevangenendilemma--> dom. strategie leidt tot geen milieubeleid voor beide landen en dus vieze lucht (suboptimaal)

Milieubeleid Nederland (minder uitstoot) leidt tot positieve externe effecten voor België --> schonere lucht

		Nederland
		Wel milieubeleid	Geen milieubeleid
België	Wel milieu beleid	4 ; 4	- 2 ; 6
	Geen milieu beleid	6 ; -2	0 ; 0

Gevangenendilemma--> samenwerking op gebied van milieubeleid leidt tot betere opbrengst namelijk 4 voor beide

Verzonken kosten

Verzonken kosten zijn kosten die al gemaakt zijn en niet kunnen worden teruggedraaid vanwege het specifieke karakter van de uitgave.

Voorbeelden

Verzonken kosten

Rol van verzonken kosten 

Terughoudend bij investering want kans is groot dat je het geld kwijt bent bij mislukking

Dus je gaat niet investeren in stratenmakermachine want als je geen omzet draait kun je niet op een andere manier je geld terugverdienen