Nectar 4.5 Reageren

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 3

4.5 Reageren

Lesdoelen

• Je kunt uitleggen op welke manier bewegingen tot stand komen
  
• Je kunt het verschil uitleggen tussen bewuste en onbewuste bewegingen (reflexen)
  
• je kunt uitleggen hoe bepaalde stoffen je hersenen beinvloeden

De hersenen

De hersenen bestaan uit

verschillende delen. 

Kijk eens goed waar wat 

geregeld wordt. 

Waar wordt de ademhaling geregeld?

1. kleine hersenen
2. grote hersenen
3. hersenstam
4. ruggenmerg

Reageren

• prikkel
• Zintuigcellen
• impuls
• gevoelszenuwcellen
• schakelzenuwcellen (in ruggemerg)
• hersenen (hersenschors: bewustwording)
• impuls
• schakelzenuwcellen (in ruggemerg)
• bewegingszenuwcellen
• Spieren

Kijk en vergelijk

Leg in je eigen woorden uit wat het verschil is tussen een bewuste beweging en een onbewuste beweging. Onbewuste beweging wordt ook wel reflex genoemd.

Bewuste beweging (via de hersenen)

LANGE ROUTE

Je hersenen beslissen of en hoe je op een prikkel reageert

Onbewuste beweging (niet via de hersenen)

KORTE ROUTE

Je voelt de pijn pas als je je hand al hebt teruggetrokken

Samenvattend

Bewuste bewegingen gaan via de hersenen, dus er vindt bewustwording plaats.

Onbewuste bewegingen (reflexen) gaan niet via de hersenen, de reactie is veel sneller.

Bekijk de afbeelding
Is dit een bewuste reactie
of een reflex?

1. Bewuste reactie
2. Reflex

REFLEX

op een bepaalde prikkel altijd dezelfde snelle onbewuste reactie

TERUGTREK REFLEX

 reflexen van armen en benen gaan via het ruggenmerg

KNIEPEESREFLEX

Zorgt dat je stabiel blijft staan

1 van de vele reflexen voor houding en evenwicht

Wordt soms getest om te kijken of je zenuwen goed werken

De impuls gaat direct van een gevoelszenuwcel over op een bewegingszenuwcel

Hierdoor gaat het supersnel!

PUPILREFLEX

Groter en kleiner worden van je pupillen

Beschermt het netvlies tegen te veel licht

Alle reflexen van hoofd en hals gaan via de hersenstam

Andere voorbeelden: niesreflex, hoestreflex

Kun jij naast de drie reflexen in je boek ook nog een ander reflex bedenken?

Kun je een reflex tegenhouden?

1. Ja
2. Nee

Een reflex is ter bescherming.

1. Juist
2. Onjuist

Wanneer word je je bewust van een reflex?

1. Voor je reactie
2. Na je reactie

Kan een terugtrek-reflex nog optreden als in de reflexboog de zenuwcellen R zijn uitgeschakeld? En als in de grote hersenen de bewegingscentra zijn uitgeschakeld?

1. Ja Ja
2. Ja Nee
3. Nee Ja
4. Nee Nee

Hoe noemen we het samentrekken van de spieren in de iris bij een verandering in licht?

1. Pupilreflex
2. Pupilspasme
3. Het goede antwoord staat hier niet tussen
4. Pupilverwijding

Wat is de weg van impulsen bij een bewuste beweging? Zet het in de juiste volgorde. 

1

2

3

4

5

6

7

zintuig

gevoels

zenuwcel

schakel

zenuwcel

hersenen

schakel

zenuwcel

bewegings

zenuwcel

spier trekt samen: beweging

Lesdoelen

• Je kunt uitleggen op welke manier bewegingen tot stand komen
  
• Je kunt het verschil uitleggen tussen bewuste en onbewuste bewegingen (reflexen)
  
• je kunt uitleggen hoe bepaalde stoffen je hersenen beinvloeden

Effecten van alcohol op je hersenen

Alcohol, drugs en sommige medicijnen beinvloeden de werking van je hersenen 

Door alcohol voel je je vrijer en durft meer

Je hebt juist minder controle over je bewegingen

ook geheugen en concentratie gaan achteruit

Ook door wiet of hash vermindert je concentratie en je geheugen

Sommige medicijnen maken je suf of traag

Soms mag je dan ook niet deelnemen aan het verkeer

Invloed van 

alcohol op 

je hersenen

Tineke heeft 13 glazen wijn op. Noem twee gevolgen.

Hans heeft 18 glazen bier op. Wat is de hoeveelheid alcohol in het bloed van Hans? Noteer het promillage.

Wat doet wiet en hasj met je?

maken en nakijken/ verbeteren 4.5 reageren

tijd voor een practicum met suikerklontjes?