§1,2: Historische achtergrond, beeldende kunst en architectuur SI

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Literatuurgeschiedenis:
de middeleeuwen

Iedere les heb je het Dautzenberg boek, werkboek en een lijntjesschrift nodig

Opdrachten werk je uit in je schrift. Ook kun je hier aantekeningen bijhouden (de LessonUps worden gedeeld).

Wat weet je over de middeleeuwen (namen / begrippen / gebeurtenissen ... etc.)

Het Frankische rijk

Frankische
rijk

Karel de Grote

O.l.v. Karel de Grote ontstond een groot rijk na de val van het West-Romeinse rijk (3e / 4e eeuw n.Chr.)

1

Het feodale stelsel

2

Eerste stand

De geestelijkheid. Zij bezaten de geestelijke (kerkelijke) macht, maar hadden daarnaast ook wereldlijke macht.

Tekst

Tekst

Tekst

Tweede stand

De adel. Zij hadden wereldlijke macht (grond).

Derde stand

Burgerij (vanaf de Hoge Middeleeuwen). Zij hielden zich bezig met handel en nijverheid.

Overig

De grootste groep mensen (boeren / arbeiders) behoorde niet tot een stand. Zij stonden buiten de wereld van onderwijs, kunst en cultuur.

3

Vroege Middeleeuwen

De middeleeuwse cultuur had een: 

• Theocentrisch karakter (kenmerk 1)
• Ridderlijk karakter (kenmerk 2)
  

4

500-1000

De Hoge Middeleeuwen (1000-1300)

Steden

In deze tijd ontstonden de eerste steden. Ook begon de literatuurgeschiedenis in deze periode.

Derde stand

Ontstond in deze tijd.

5

Late Middeleeuwen (1300-1500)

• Burgerij wordt steeds machtiger
  (kenmerk 3: het burgerlijke)

• Nationale staat krijgt steeds meer gestalte

• Leenstelsel verdwijnt langzaam
  

6

§2: Kunst in de Middeleeuwen

Functie 1

De mens wijzen op het goddelijke

Functie 2

Bewust maken van de vergankelijkheid van het aardse leven

Functie 3

Een les / moraal

1

Romaanse stijl
 (950-1200)

Gothische stijl
(1150-1500)

Kathedralen

Dikke muren, ronde bogen, sobere decoratie
(overeenkomst met Romeinse bouwstijl)

hoge ramen en bogen, verticaliteit, rijkelijk gedecorareerd

2

Romaanse schilderkunst
(950-1200)

Gothische schilderkunst
(1150-1500)

Miniaturen

Illustraties in boeken

Fresco's

Wandschilderingen in kerken

1. Verticaliteit
2. Onjuiste anatomische verhoudingen
3. Historische onjuistheden
4. Onjuist perspectief
   
5. Veel details
   

3

Opdracht 2.2

Opdracht 2.2

Historisch onjuist: engelen in de lucht

Onjuiste anatomische verhoudingen: armen en benen Jezus

Historisch onjuist: aureolen boven de hoofden

Onjuiste anatomische verhoudingen: schouder en armen van Johannes

Onjuiste anatomische verhoudingen: schouder van de vrouw uiterst links

Aan de slag!

Werk uit in je schrift (opdrachten vormen de basis van je oefening voor de toets)

• WB 1 (blz. 4)
  
  
• Klaar? 
  
• WB 3.2abce (blz. 4)(=huiswerk)