Les 5 Variatie in genotypen

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 3

Thema 3 erfelijkheid en evolutie

 Leerdoelen

Basisstof 5 variatie in genotypen

3.5.1 Je kunt beschrijven hoe door geslachtelijke voortplanting variatie in genotypen ontstaat.

3.5.2 Je kunt omschrijven wat een mutatie is en je kunt omschrijven hoe kanker ontstaat.

Ongeslachtelijke voortplanting

Bij ongeslachtelijke voortplanting is er maar 1 ouder en wordt het genotype van de ouder identiek overgegeven aan de nakomelingen.

Het genotype van P is hetzelfde als F1

Fenotype kan verschillen wegens milleuonstandigheden.

Stekken

Bij ongeslachtelijke voortplanting hebben de nakomelingen hetzelfde genotype als de ouders

1. Niet waar
2. Waar

Welke stelling klopt over ongeslachtelijke voortplanting?

Bij ongeslachtelijke voortplanting...

1. ... zijn zaad- en eicellen betrokken
2. ... vindt er bevruchting plaats
3. ... lijken de nakomelingen op de ouders
4. ... zien de nakomelingen er anders uit dan de ouders

Geslachtelijke voortplanting

Zijn twee ouders voor nodig

F1 heeft dus een mix van de genen van P

Veel verschillende genotype mogelijk

Wat is geslachtelijke voortplanting?

1. Voortplanting door seks
2. Voortplanting zonder seks
3. Voortplanting zonder geslachtscellen
4. Voortplanting met geslachtscellen

Stekken is geslachtelijke voortplanting

1. Juist
2. Onjuist

Mutatie

Een nieuw genotype ontstaat bij geslachtelijke voortplanting, maar een genotype kan ook veranderen door een mutatie. 

Een mutatie is een plotselinge verandering in het DNA.

Waar vindt mutatie plaats?

In elke cel kunnen mutaties optreden.

Als in een lichaamscel een mutatie plaatsvindt, verandert het genotype in de andere lichaamscellen niet.

Maar als een gemuteerd allel in een geslachtscel voorkomt, kan de mutatie worden doorgegeven aan de nakomelingen.

Hoe vinden mutaties plaats?

Een mutatie kan heel af en toe spontaan ontstaan, bijvoorbeeld tijdens een celdeling.

Een mutatie kan ook ontstaan door invloeden van buiten het lichaam.

Stoffen die een mutatie kunnen veroorzaken, noem je mutagene stoffen.

Ook straling kan mutaties veroorzaken. 

Kanker

Wat is een mutatie?

Zijn mutaties altijd gevaarlijk?

1. Ja
2. Nee

Wat kan niet leiden tot mutaties?

1. Uv-stralingen
2. Radioactieve stralingen
3. Sigarettenrook
4. Sporten

Maken

Opdracht 1 t/m 8+ vanaf blz. 195

Huiswerk maken :)

Basisstof 5 variatie in genotypen

3.5.1 Je kunt beschrijven hoe door geslachtelijke voortplanting variatie in genotypen ontstaat.

3.5.2 Je kunt omschrijven wat een mutatie is en je kunt omschrijven hoe kanker ontstaat.