Powercollege 11 invloed van de overheid op economie

• Maatschappijwetenschappen
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

Powercollege 11 Invloed van de overheid op de economie

Adviesorganen en invloed van de overheid op de Economie 

Leerdoelen 

• Na deze les ken je de 3 adviesorganen van de overheid en kun je uitleggen wat zij doen. 
• Na deze les kun je uitleggen waaruit blijkt dat Nederland een Sociale Markteconomie heeft. 
• Na deze les kun je de 2 andere soorten Economie noemen + een bijbehorend voorbeeld-land. 
• Je weet wat marktwerking is.

Vroeger regelde de overheid meer dan nu

• Wat regelde de overheid 30 jaar geleden nog en doet nu het bedrijfsleven?
• Openbaar vervoer
• Onderdelen van de zorg
• Nadelen hiervan waren:
  Veel bureacrutatie
• Dit zorgde voor lange wachttijden en ineffectief werken

Marktwerking

• Bedrijven concurreren tegen elkaar, waardoor producten goedkoper worden en betere kwaliteit hebben.
  

Vrije markt economie 

• Een economie waar bedrijven lekker zelf mogen weten wat ze doen noemen we een vrije markt economie
• De  overheid grijpt niet in met wetten en regelgeving
• Een compleet vrije markt economie bestaat niet.
• De VS is 1 van de landen die het dichtste bij een vrije markt economie komt. 

Planeconomie (Noord-Korea)

• De overheid bezit alle bedrijven.
• Er is geen marktwerking.
• Noord-Korea heeft een planeconomie.

Nederland: sociale markteconomie

• Een economie waarbij de overheid de economie stuurt voor de veiligheid en om de basisbehoeften betaalbaar te houden
• Dit hebben wij in Nederland

Planeconomie

Vrijemarkt economie

Sociale markteconomie

De overheid bepaalt het aanbod

Zoveel mogelijk winst

Concurrentie

Tekorten / slechte kwaliteit

Recht van de sterkste

Weinig wetten en regels

Subsidies en uitkeringen

De sterke helpt de zwakke

 De overheid grijpt in bij een economie om:

• Het land veilig te houden.
• Om de basisbehoefte betaalbaar te houden.
• Om ervoor te zorgen dat iedereen volgens het sociaal minimum leeft. 
• De overheid grijpt in door bijvoorbeeld:
• minimumloon in te voeren
• Regels over werktijden en veiligheid op de werkplek (arbeidsomstandigheden)
• Uitkeringen te betalen en ziektes te genezen 

Noem voorbeeld van collectieve goederen in Nederland

Adviesorganen van de overheid 

• CBS : (Centraal bureau voor de statistiek): Verzamelt informatie voor de overheid en burger. 
• CPB (centraal planbureau):Onderzoekt wat de gevolgen kunnen zijn van economische maatregelen
• SER (Sociaal Economische Raad): Geeft de regering advies over onderwerpen, zoals werkgelegenheid, lonen, uitkeringen, pensioenen en andere sociaaleconomische dingen.
  

Welke instelling geeft advies/informatie over de vraag: welk gevolg heeft het afschaffen van minimum jeugdloon voor de jeugdwerkloosheid?

1. CBS
2. CPB
3. SER

Welke instelling geeft advies/informatie over de vraag: Hoe hebben de lonen van vrouwen zich ontwikkeld sinds 1975?

1. CBS
2. CPB
3. SER

Welke instelling geeft advies/informatie over de vraag: Is het verstandig om de kinderopvangtoeslag voor werkende ouders te verlagen?

1. CBS
2. CPB
3. SER