les 4ma herhaling lijst vanuit de klas

• Economie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

Economie

Ondernemingsvormen

* Eenmanszaak:  met of zonder personeel 

* Vof (Vennootschap onder firma)

* BV (Besloten vennootschap)

* NV (Naamloze vennootschap)

1. Eenmanszaak

2. Vennootschap onder firma (VOF)

3. Besloten vennootschap (BV)

3b. Besloten vennootschap (BV)

6. Naamloze vennootschap (NV)

Hele grote bedrijven kunnen ook een naamloze vennootschap (nv) oprichten. Dat is een bedrijf waarvan de aandelen vrij verhandeld kunnen worden via de aandelenbeurs. Deze aandelen staan dus niet op naam, zoals bij een bv. Aandeelhouders kunnen hun aandelen op de beurs verkopen wanneer ze maar willen.

Bij de oprichting moeten de aandeelhouders samen minimaal € 45.000 betalen. (startkapitaal)

Eenmanszaak

Besloten vennootschap

Vennootschap onder firma

Naamloze vennootschap

Vereniging

Stichting

Donateurs

Leden

1 eigenaar

2 of meer eigenaren

Vrije aandelen

'besloten' aandelen

De Overheid

Invloed van de overheid

Invloed van de overheid

5.1 Stuurt de overheid de economie

Planeconomie

Sociale markteconomie

Vrijemarkt-economie

Overheid:

Vrijemarkteconomie

Planeconomie

Stuurt de overheid de economie

Planeconomie

Sociale markteconomie

Vrijemarkt-economie

De overheid bepaalt wat er geproduceerd wordt, hoeveel, door wie en tegen welke prijs.

Vraag en aanbod bepalen de prijzen, maar de overheid grijpt in wanneer het nodig is om basisbehoeften betaalbaar te houden en voor iedereen een redelijk bestaan te garanderen

Vraag en aanbod bepalen de prijzen en de overheid grijpt niet in met regels of wetgeving

Manieren om de economie te organiseren:

• Plan economie = Landen waar de overheid bepaald wat er geproduceerd wordt, hoeveel door wie, en voor welke prijs.
  
• Vrijemarkt economie = Economie waarin vraag en aanbod de prijzen bepalen, overheid grijpt niet in met regels of wetgeving.
  
• Sociale markteconomie = Zie vrijemarkt economie, maar overheid grijpt wel in als dat nodig is om de basisbehoeften betaalbaar te houden en iedereen  een redelijk bestaan te garanderen.
  

Sociale markteconomie

De Nederlandse economie is een mengvorm van een plan- en vrijemarkteconomie. Bedrijven mogen zelf weten wat ze verkopen. Vraag en aanbod bepalen daarbij de prijzen.

In Nederland hebben we een sociale markteconomie.

adviesorganen

raad van State

de RvS heeft twee belangrijke taken:
- het is de hoogste bestuursrechter
- het is het hoogste adviescollege voor de regering. De RvS adviseert bij alle wetsvoorstellen

adviesorganen

adviesorganen staan de regering/ overheid bij met adviezen en dieper inzicht in bepaalde materie. Bijv. de SER, de onderwijsraad en het centraal planbureau.

SER

Vast adviesorgaan van onze regering. In deze sociaal economische raad  zit een vertegenwoordiging van de werkgevers- en werknemersorganisatie (en kroonleden)

Centraal Plan Bureau

• CPB maakt analyses van economisch  beleid van regering
• Onderdeel van Ministerie van Economische Zaken, maar functioneert ook als onafhankelijk adviesorgaan
• Politieke partijen kunnen verkiezingsprogramma laten doorrekenen

Het CBS

Het CBS (Centraal Bureau voor de Statistiek) houdt in Nederland de ontwikkeling bij van alle prijzen van goederen en diensten. Het CBS gebruikt daarbij indexcijfers.

• CBS: Centraal bureau voor de Statistiek: verzamelt informatie ( kijkt terug)
  
• CPB: Centraal Planbureau: bekijkt gevolgen van plannen ( kijkt vooruit)
  
• SER: Sociaal Economische Raad: adviseert over zaken als werkgelegenheid, lonen en uitkeringen
  

Adviseurs van de overheid

Welke wetten zijn er en hoe herken je ze??

Werknemers- & volksverzekeringen

Werknemersverzekeringen

• Ook betaald uit premies
• WIA (Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen)
  
• WAO (Wet op de arbeidsongeschiktheidsverzekering)
  
• WW (Werkloosheidswet)
  
• ZW (Ziektewet)

Volksverzekeringen

• Wat zijn volksverzekeringen?
• Premies
• AOW  = Algemene ouderdomswet
• Wlz  = Wet langdurige zorg
• Anw = Algemene Nabestaandewet
• AKW  = Algemene Kinderbijslagwet