zinsontleding lv, mv en bwb (les 6)

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

Wat doen we vandaag? 

• Herhaling stof vorige week 
• Leerdoelen deze week  
• Interactieve instructie 

Benoem van onderstaande zin de persoonsvorm, het onderwerp en het werkwoordelijk gezegde.

Astrid heeft B1K altijd een hele slimme klas gevonden.

Leerdoelen 

Leerdoelen

Ik kan de volgende zinsdelen herkennen in een zin:

* persoonsvorm

* onderwerp

* werkwoordelijk gezegde

* lijdend voorwerp

* meewerkend voorwerp

* bijwoordelijke bepaling

• Ik kan zelf zinnen maken met bovengenoemde zinsdelen.
  
• Ik ken de betekenis van de woordjes uit les 6.
  
• Ik kan zinnen maken met de woordjes uit les 6, uit die zinnen blijkt dat ik weet wat de betekenis van die woorden is. 

Wat heb je hieraan in jouw leven? 

Het nut van de leerdoelen

• Als je weet hoe zinnen zijn opgebouwd, kun je effectiever schrijven. Door de verschillende delen van de zin te herkennen en te begrijpen hoe ze met elkaar samenwerken, kun je beter schrijven en meer gevarieerde zinnen produceren.
• Om fouten uit zinnen te kunnen halen, moet je begrijpen wat er fout is. Als je kunt ontleden, kun je dit analyseren en verbeteringen maken. 
• Als je een andere taal wil leren, helpt het om allereerst te begrijpen hoe het Nederlands is opgebouwd. 

Lijdend voorwerp 

1. Stel de vraag: wie of wat + gezegde + onderwerp. 
2. het lijdend voorwerp kan één woord of een woordgroepje zijn. 
3. Het begint nooit met een voorzetsel. 

Lijdend voorwerp 

Mijn lieve moedertje kookt een heerlijke maaltijd voor mijn verwende broertje. 

pv = kookt 

ow = mijn lieve moedertje 

wg = kookt 

wie of wat kookt mijn lieve moedertje? 

lv = een heerlijke maaltijd

Ontleed onderstaande zin en benoem: pv, ow, wg en lv.

De bekende basketballer LeBron James heeft de bal vanaf de driepuntslijn in de basket gegooid.

Ontleed onderstaande zin en benoem: pv, ow, wg en lv.

Tijdens de meivakantie zal iedereen Koningsdag gaan vieren.

meewerkend voorwerp 

1. Stel de vraag: aan wie of voor wie + gezegde + onderwerp + lijdend voorwerp
2. het meewerkend voorwerp kan één woord of een woordgroepje zijn. 
3. Zo goed als altijd een mens of dier. 
4. Als er geen 'aan' of 'voor' in het zinsdeel staat, moet je het erbij kunnen denken. 

meewerkend voorwerp 

Mijn lieve moedertje kookt een heerlijke maaltijd voor mijn verwende broertje. 

pv = kookt 

ow = mijn lieve moedertje 

wg = kookt 

wie of wat kookt mijn lieve moedertje? 

lv = een heerlijke maaltijd

Aan wie of voor wie kookt mijn lieve moedertje een heerlijke maaltijd? 

mv = voor mijn verwende broertje

Ontleed onderstaande zin en benoem: pv, ow, wg, lv en mv.

Op het strand graaft Jasper een kuil voor zijn beste vriend.

Ontleed onderstaande zin en benoem: pv, ow, wg, lv en mv.

Oma heeft haar jongste kleindochter een heel duur cadeau gegeven op haar verjaardag.

bijwoordelijke bepaling 

1. als je de zin goed hebt ontleed, is alles wat je nog niet benoemd hebt de bijwoordelijke bepaling. 
2. Meestal geeft de bijwoordelijke bepaling een tijd of een plaats aan.  
3. In een zin kunnen eindeloos veel bijwoordelijke bepalingen zitten. 

bijwoordelijke bepaling 

Gistermiddag om 15.00u ben ik via het Maximapark naar huis gefietst. 

pv = ben

ow = ik

wg = ben gefietst

lv = x

mv = x

Welke delen van de zin heb je nog niet benoemd? 

bwb: gistermiddag om 15.00u, via het Maximapark

Ontleed onderstaande zin en benoem: pv, ow, wg, lv, mv en bwb.

Yasmines moeder doet iedere week de was voor haar oma in de waskamer op zolder.

Toptips

1. Ontleed altijd op deze volgorde: persoonsvorm, onderwerp, gezegde, lijdend voorwerp, meewerkend voorwerp. 
2. Zie de zin voor je als een plaatje, vaak helpt dat bij het ontleden.  

Wat kun je gaan doen? 

• domeinwerk van deze week 
• woordjes leren / zinnen maken