Themales: ADL: Zintuigen

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

Introduction

Herhalen hoofdstuk zintuigen voor eindexamenlln vmbo-tl klas 4

Themales: Het zintuigstelsel

Welke zintuigen ken je?

de zintuigen zitten in je

1. organen
2. oren, ogen, tong, neus
3. oren, ogen, tong, neus, huid
4. in je hersenen

Wat is de functie van een zintuig?

1. Impulsen omzetten naar prikkels en naar de hersenen sturen
2. Prikkels maken en doorsturen naar de hersenen
3. Prikkels omzetten naar impulsen en naar de hersenen sturen
4. Impulsen maken en doorsturen naar de hersenen

Zintuigen

elke zintuigcel is maar gevoelig voor 1 soort prikkel

Bv: zintuigcellen in je oog, gevoelig voor licht.

Net zoals een deurbel; reageert alleen als je op het knopje drukt!

Zintuigen

Prikkeldrempel en drempelwaarde:

Prikkel moet een bepaalde sterkte hebben voordat een zintuigcel kan reageren. 

Sterkte die nodig is, noemen we drempelwaarde.

Zintuig

• Een zintuig is een orgaan dat reageert op prikkels uit je omgeving.
• Zintuigenstelsel

Zintuigen van de mens

Zintuigen = "meetapparatuur" om de omgeving waar te nemen

Alle zintuigen bij elkaar = zintuigstelsel

Prikkels en impulsen

Een prikkel is een berichtje (uit de omgeving) dat wordt opgevangen in een zintuig.

In je zintuig wordt zo'n prikkel omgezet in een elektrisch stroompje, dat noem je een impuls

Adequate prikkels 

van zintuig naar ruggenmerg

Begrippen

• Zintuigstelsel, zintuigen en zintuigcellen
• Impuls (elektrisch signaal)
  
• Drempelwaarde: Niet elke prikkel neem je waar.
• Adequate prikkel: de prikkel waarvoor zintuigcel gevoelig is
  
• Gewenning door lange tijd zelfde prikkels
• Motivatie kan drempelwaarde verlagen
  

Wat is de drempelwaarde van een zintuig?

1. De sterkste prikkel die een impuls veroorzaakt
2. De zwakste prikkel die een impuls veroorzaakt
3. Dat is de adequate prikkel
4. Dat is verschillend

Zintuigen in de huid

1. Tastzintuigen
2. Drukzintuigen
3. Pijnzintuigen
4. Warmte zintuigen
5. Koude zintuigen
   

Tekst

gezichts- zintuig

gehoor- zintuig

reuk- zintuig

tast- zintuig

smaak- zintuig

 adequate prikkel

welk orgaan speelt naast de smaakpapillen op de tong een belangrijke rol bij smaakvorming?

1. de keelholte
2. de huig
3. de neus

Smaak (proeven)

Smaakzintuigen: worden geprikkeld door smaakstoffen

Tong: is ruw, bevat uitsteeksels en holtes, hierin liggen smaakzintuigen

5 soorten smaakzintuigen:

zoet, zout, zuur, bitter, umani (hartig)

Werking smaak

Waar proef je welke smaak?

De tong

In de tong liggen smaakknopjes

Deze bevatten smaakzintuigcellen

Er zijn maar 5 soorten smaakzintuigcellen:

zoet, zuur, zout, bitter, umami

De smaakzintuigcellen geven een impuls 

door via de zenuwen naar de hersenen

Waar liggen de reukzintuigcellen van het reukzintuig?

Hoe ruik je?

• Je ruikt met je reukzintuig
  
  
• Het reukzintuig is deel van
   het neusslijmvlies
  
  
• Geurstoffen komen via de 
   lucht bij het reukzintuig

Ruiken

• lucht inademen.
• geurstoffen komen bij je

reukzintuig.

• geurstoffen zijn de prikkels

voor je reukzintuig.

• reukzintuig stuurt via de

reukzenuw een impuls naar
je hersenen.

• hersenen geven aan welke

geur het is.

Waar zit het gehoorzintuig in?

1. Trommelvlies
2. Slakkenhuis
3. Gehoorbeentjes
4. Gehoorgang

Wat zorgt ervoor dat de gehoorbeentjes gaan trillen?

1. Het trommelvlies
2. De oorschelp
3. De buis vab Eustachius
4. De gehoorgang

Uit welke 3 onderdelen bestaat het oor?

1. Buitenoor, middelste oor, binnenkant
2. Buitenoor, middenoor, binnenoor

Het oor

De buis van Eustachius verbindt

1. de trommelholte met het middenoor
2. de oorschelp met de keelholte
3. het slakkenhuis met de trommelholte
4. de trommelholte met de keelholte

De taak van het slakkenhuis is...

1. je evenwicht bewaren
2. zorgen dat je hoort
3. trilhaartjes zetten trillingen om in impulsen
4. de impuls doorgeven aan de hersenen

Wat is de functie van het trommelvlies?

1. geeft trilling door aan de hamer
2. geeft de trilling door aan het aambeeld
3. geeft de trilling door aan de stijgbeugel
4. geeft de trilling door aan het slakkenhuis

Opbouw oor

Buiten oor: 
oorschelp-gehoorgang-oorsmeerkliertjes

Midden oor:

trommelvlies-gehoorbeentjes-trommelholte

Binnen oor:

slakkenhuis - gehoorzenuw

Buiten het oor en binnenin het oor is er lucht

Het gehoorzintuig

wenkbrauw

wimpers

ooglid

traanklier

traanbuis

maakt traanvocht

beschermt tegen vuil en vliegjes

verspreid traanvocht over het oog 

vangt zweet op van je voorhoofd 

afvoerbuis van tranen

Gehoor / evenwicht 

• Oorzaak
  
  
• Gevolgen voor het gehoor
  
  
• Behandeling

Vertigo

Tinnitus

Ziekte van Ménière

Sleep de onderdelen van het oog naar de juiste plek.

Hoornvlies

Netvlies

Ooglens

Iris

pupil

Glasachtig lichaam

basisstof 5 Noem de organen rondom een oog functies en kenmerken:

Organen rondom een oog:

wenkbrauwen: 

wimpers:

traanklier: 

ooglid: 

traanbuis: 

De iris en de ooglens

Oogaandoeningen

            Cataract (staar)                      Presbyopie (ouderdomsverziendheid)                 Glaucoom                                       Retinopathie

                                                                                                                                                         

                                                                                                                                                                           Maculadegeneratie

• Oorzaken?
  
• Gevolgen?
  
• Behandelingen?  

Zintuigen

Vragen?