H1 Temperatuurfactoren

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

H1 Temperatuurfactoren

Verklaren m.b.v. temperatuurfactoren

1. Breedteligging
2.  Hoogteligging
3. Land-zeeverdeling
4. Ligging van gebergtes
5. Zeestromen

De term klimaatfactoren wordt ook vaak gebruikt

1 Breedteligging

Algemene regel: hoe verder van de evenaar, hoe kouder

Dit komt doordat:

•  Zonnestralen warmte verliezen naarmate ze langer onderweg zijn.
•  De zonnestralen op hogere breedte een groter oppervlak moeten verwarmen.

Hoge breedte

Lage breedte

Hoge breedte

2 Hoogteligging

Algemene regel: hoe hoger hoe kouder

Per 1000 meter stijging daalt de temperatuur 6 graden.

3 Land-zeeverdeling

Algemene regel 1:

Aanlandige wind brengt meer neerslag met zich mee dan aflandige wind.

Algemene regel 2:

Verder van zee zijn de temperatuurverschillen tussen zomer en winter groter dan bij zee.

• Land warmt heel snel op en koelt heel snel af
• Water warmt heel langzaam op en koelt heel langzaam af

Omdat:

1. In water zit stroming: warm en koud worden gemengd
2. Zonne-energie kan heel diep in water doordringen

4 Ligging van gebergten

• Ligging van gebergtes  zorgt voor neerslagverschillen 

Algemene regel:

Loefzijde is nat, lijzijde is droog

Stuwingsneerslag

5 Zeestromen

ook wel thermohaliene circulatie genoemd

2 soorten zeestromen

• Warme zeestromen brengen warm water naar hoge breedte (poolgebieden
• Koude zeestromen brengen koud water naar lage breedte (evenaar)

Algemene regel: gebieden nabij een warme zeestroom hebben een hogere temperatuur dan je op grond van de breedteligging mag verwachten en gebieden nabij een koude zeestroom hebben een lagere temperatuur dan je op grond van de breedteligging mag verwachten

Aan de slag

• Zelf bestuderen: H2 Het ontstaan van neerslag, bekijk evt. deze uitleg (onderdeel frontale neerslag mag je overslaan)
• Maak de opgaven van H1 & 2