2.1 Stoffen en materialen

• nask
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 2

2.1 Stoffen en Stofeigenschappen

Wat gaan we vandaag doen?

- Beginnen met Hoofdstuk 2 uit het boek

- Stoffen om ons heen

- Stoffen herkennen

- Veiligheids etiketten

- Vragen maken 

Blz. 32

Wat zijn stoffen?

Stof betekent: waarvan het gemaakt is: glas, nylon, hout, steen, enz.

Een materiaal is een stof waarvan je een voorwerp

kunt maken

blz. 32

Waaraan herken je stoffen?

De eigenschappen van een stof zijn onveranderlijk.

• Geur, smaak, kleur
  
• Doorzichtigheid
  
• Brandbaarheid
  
• Giftigheid
  
• Hardheid
  
• Dichtheid
  
• Fase
• Kookpunt/smeltpunt, enz

Voorwerpeigenschappen

De eigenschappen van voorwerpen kunnen veranderen. 

• Vorm
• Volume
• Grootte
• Massa

Stoffen kunnen 2 manieren veranderen

Natuurkundige of Fysische verandering

Er vormt zich geen nieuwe stof.

Scheikundige of Chemische verandering

Er vormt zich een nieuwe stof

Fase van een stof

Vast: een vaste vorm

Vloeistof: neemt de vorm aan van het vat waarin het zit

Gasvormig: geen vaste vorm

Zijn stoffen gevaarlijk?

Er zijn speciale pictogrammen (gevarensymbool) op flessen die wat zeggen over de stof. 

Stoffen en Materialen

Stof betekent: waarvan het gemaakt is

Een materiaal is een stof waarvan je een voorwerp

kunt maken

Welk materiaal kies je?

Materialen zijn stoffen waarvan je voorwerpen kan maken. 

Hout, steen, metaal, glas, papier, textiel, leer, keramiek, rubber, klei. 

Voor het maken van een voorwerp kies je een materiaal waarvan de eigenschappen passen bij het gebruik. 

Voordelen

licht

sterk

geleiden geen stroom en warmte

roesten niet

rotten niet

weinig onderhoud

goedkoop

kunnen in elke vorm gegoten worden

Nadelen

Het duurt tientallen jaren voordat ze afgebroken zijn

Bij verbranding kunnen giftige gassen vrijkomen

Wat is het voordeel van kunststoffen?

De grondstof voor kunststof is aardolie!

Wordt  zacht bij verwarmen (plastic flessen).

Smelt en kun je in een andere vorm gieten (recyclen).

Plastic. 

 

Wordt niet zacht bij verwarmen (stopcontact).

Je kunt het niet van vorm veranderen door ze te smelten. 

Thermoharders

Thermoplasten

Metalen

Je herkent metalen aan hun glans en kleur. 

Metalen zijn: sterk, buigzaam, goed bewerken en smelten 

Worden gewonnen uit metaalerts. 

Hebben verschillende eigenschappen:

Koper: goede geleider

Aluminium: heel licht. 

Metalen kun je met elkaar mengen: LEGERING

Aan het (huis) werk. 

De volgende opdrachten zijn de opdrachten uit het boek. 

Dit is de laatste les dat deze in LessonUp staan. 

Werkboek A. Blz. 45

Sleep de stoffen naar het juiste vakje

2

Stoffen

Geen stoffen

Cola

Weer

Geluk

Carton

Plastic

Liefde

cijfers

water

suiker

klimaat

elektriciteit

beton

Hieronder staan voorwerpen en stoffen. Sleep het voorwerp bij de stof waarvan het kan worden gemaakt. 

3

Glas

Metaal

Hout

Keramiek

Kunststof

Wat is een stof?

4

Alles wat massa heeft, is een stof.

Schrijf een verschil en een overeenkomst tussen suiker en zout

5a

Verschil: smaak

Overeenkomst: zelfde fase: vast / geur / kleur 

Schrijf een verschil en een overeenkomst tussen drinkwater en cola

5b

Verschil: smaak, kleur

Overeenkomst: zelfde fase: vloeibaar / brandbaarheid / giftigheid

Sleep de stofeigenschappen naar het juiste vakje

6

Stofeigenschappen

Geen stofeigenschappen

Geur

Kleur

Hoeveelheid

massa

dikte

brandbaarheid

smaak

vorm

fase

Leg uit waarom massa geen stofeigenschap is

7

Aan de massa kun je een stof niet herkennen. Massa geeft alleen een hoeveelheid aan.

Een omschrijving van een stof. Schrijf hieronder om welke stof het volgens jou gaat.

8a

Suiker

Een omschrijving van een stof. Schrijf hieronder om welke stof het volgens jou gaat.

8b

Melk

Een omschrijving van een stof. Schrijf hieronder om welke stof het volgens jou gaat.

8c

Zuurstof

Water komt voor in drie verschillende fasen. Sleep elk weersverschijnsel naar de bijbehorende fase van het water. 

9

Vast

Gasvormig

Vloeibaar

regen

hagel

sneeuw

waterdamp

mist

Waaraan kun je een stof herkennen?

10

Aan zijn stofeigenschappen

Teken de gevarensymbolen voor ontvlambaar en voor irriterend (boek blz 46). Maak foto's en zet deze hier neer

Wanneer zijn stoffen gevaarlijk?

12

Stoffen zijn gevaarlijk als ze bijvoorbeeld licht ontvlambaar of giftig zijn.

Stoffen zijn pas echt gevaarlijk als je er niet goed mee omgaat.

Welke fouten maakt de leerling in de figuur hiernaast?

13

Drinkt tijdens practicum

Eet tijdens practicum

Beschermbril verkeerd op

Lang haar is los

De vlam is te hoog

Boterham op tafel

Bedenk een gevarensymbool dat waarschuwt voor: geen muziek - niet sms'en- niet rennen - niet eten. Teken de gevarensymbolen, maak een foto van je tekening en zet deze hier neer.

14

Hieronder staan voor en nadelen van glas. Je gaat een drinkglas maken. Sleep de voordelen in het groene vak en de nadelen in het rode vak. 

15

Voordelen

Nadelen

Doorzichtig

Zwaar

Verkrijgbaar in elke vorm

Geleidt geen warmte of elektriciteit

Breekbaar

Kan tegen hoge temperaturen

Kan tegen bijtende stoffen

Je wilt een nieuwe beker ontwerpen. Welk materiaal kies je?

16a

Schrijf op welke voordelen het materiaal heeft die je in de vorige vraag hebt gekozen.

16b

Schrijf 5 belangrijke materialen op en wat je er van kan maken.

17

De grondstof voor kunststof is:

18a

Hieronder staan verschillende stofeigenschappen. Sleep de eigenschappen die bij kunststof horen naar het groene vak. De andere sleep je naar het rode vak. 

18b

Kunststof

Geen kunststof

Goedkoop

Verschillende kleuren mogelijk

Biologisch afbreekbaar

Geleidt elektriciteit

Breekbaar

Vraagt weinig onderhoud

In water oplosbaar

Zeer hoog smeltpunt

Brandbaar

Roest niet

Wat zijn voordelen van kunststoffen? Sleep deze in het groene vak. 

19

Voordelen

Brandbaar

Goed bestand tegen bijtende stoffen. 

Roesten niet

Breken niet snel

Geleiden geen elektriciteit

Verteren niet in de natuur

Welke kunststof kun je smelten en van vorm veranderen?

20

Thermoplast

Sleep van welk soort kunstof het voorwerp is gemaakt naar het juiste vakje 

21

Thermoplast

Thermoharder

Lichtschakelaar

Koffiebeker

Handvat van een soldeerbout

Frisdrankfles

Geodriehoek

Regenpijp

Eigenschap van het metaal	Koperdraad bij elektriciteits kabel	colablikje	fietsbel	Verwarming
Geleidt elektriciteit
Gemakkelijk te vervormen
Glimt als het is gepoetst
Smelt bij hoge temperaturen
Geleidt warmte
Gaat niet snel stuk

Sleep de groene krulletjes naar de eigenschappen van het metaal dat je gebruikt bij voorwerpen. 

23

Een mengsel van metalen heet ........

24

Legering