Leesvaardigheid: tekstdoelen

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo k, g, t, mavo, havo, vwo
• Leerjaar 1,2

Leesvaardigheid

Tekstdoelen

• Informeren;
• Overtuigen;
• Activeren;
• Amuseren;
• Instrueren.
  

Informeren

• Je leest feiten.
• Er staat geen mening in.
• Bijvoorbeeld: krantenbericht, schoolboek of een handleiding.

Overtuigen

• Je leest de mening van de schrijver.
  
• Bijvoorbeeld: recensie, betoog, ingezonden brief in een krant.

Activeren

• Je wordt aangespoord om iets te kopen of om bijvoorbeeld ergens naartoe te gaan.
  
• Bijvoorbeeld: advertentie, filmposter, verkiezingsaffiche.
  

Amuseren

• Teksten die geschreven zijn ter vermaak, voor je plezier dus. Bijvoorbeeld om te ontspannen.
  
• Bijvoorbeeld: strip, verhaal, mop.
  

Instrueren/instructie geven

• Een tekst die geschreven is om iets uit te leggen.
  
• Bijvoorbeeld: recept, stappenplan hoe je een kast van Ikea in elkaar moet zetten.
  

Welk tekstdoel past bij een strip?

1. Informeren
2. Overtuigen
3. Amuseren
4. Activeren

Welk tekstdoel past bij een betoog?

1. Amuseren
2. Activeren
3. Instrueren
4. Overtuigen

Welk tekstdoel past bij een recept?

1. Informeren
2. Activeren
3. Instrueren
4. Amuseren

Welk tekstdoel past bij een ingezonden brief?

1. Amuseren
2. Overtuigen
3. Informeren
4. Instrueren

Welk tekstdoel past bij een schoolboek?

1. Informeren
2. Overtuigen
3. Activeren
4. Amuseren

Waar vind je het onderwerp en hoofdgedachte vaak in een tekst?

1. In de conclusie
2. In het middenstuk
3. In de titel en inleiding
4. Hiervoor moet je de tekst helemaal lezen

Het verschil tussen onderwerp en hoofdgedachte is...

1. hoofdgedachte is een woord, onderwerp een zin
2. Het onderwerp is een of enkele woorden, de hoofdgedachte is een zin
3. De hoofdgedachte is de kernzin, het onderwerp iet
4. De hoofdgedachte komt in elke tekst voor, onderwerp niet

Een gesproken tekst heeft ALTIJD een onderwerp en hoofdgedachte.

1. Niet waar
2. Waar

Wat is een deelonderwerp?

1. Samenvatting van één alinea
2. Een voorbeeld uit de inleiding
3. De laatste zin van een alinea
4. Onderwerp van één alinea

Onderwerp en hoofdgedachte zijn hetzelfde

1. waar
2. niet waar

Welke 4 manieren van lezen zijn er?

Zoek het tekstverband:

Hij houdt van pannenkoeken, maar niet van pizza.n.

1. tijdsvolgorde
2. tegenstelling
3. oorzaak- gevolg

Het woord 'maar' hoort bij een .......tekstverband

1. opsommend
2. voorbeeldgevend
3. tegenstellend
4. redengevend

Welk signaalwoord past er bij het tekstverband opsomming?

1. ten eerste
2. alles bij elkaar
3. al met al
4. zoals

Welk tekstverband geeft het signaalwoord aan?

Sleep de signaalwoorden naar het goed tekstverband.

opsomming

tegenstelling

reden

echter

want

verder

daarom

daarnaast

toch

Tekstverband = opsomming

Tekstverband = tegenstelling

 

   ook

    maar

Zoek tekstverband:

Hij heeft geen zin dus hij gaat niet mee.

1. argument
2. conclusie

'En' hoort bij het tekstverband:

1. Conclusie
2. Opsomming
3. Tegenstelling
4. Voorbeeld

Hoe herken je een nieuwsbericht?

Waar of niet waar?
Een deelhoofdgedacht is altijd een zin.

1. waar
2. niet waar

Een nieuwsbericht is altijd objectief.

1. Waar
2. Niet waar

Als het doel informeren is, is de tekst dan objectief of subjectief?

1. objectief
2. subjectief

Is deze zin objectief of subjectief?
Het is vandaag heerlijk weer.

1. objectief
2. subjectief

Objectief = feit
Subjectief = mening

1. Waar
2. Niet waar

Wat is een recensie?

Opdracht

1. Zoek online of in tijdschriften/kranten een informatieve tekst over een onderwerp die jij leuk vindt.

2. Zoek een overtuigende tekst

3. Zoek een amuserende tekst

4. zoek een instructieve tekst (instructie)

Knip en plak deze teksten in 1 Word document en zet de tekstsoort er steeds boven!