H5S - Theorie Hoofdstuk 11

• Natuurkunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

H5S - Theorie Hoofdstuk 11

E1: Zonnestelsel en heelal

Het Zonnestelsel

Het Zonnestelsel

•  Wij wonen op de planeet aarde. in ons zonnestelsel zijn 8 planeten: Mercurius, Venus, Aarde, Mars, Jupiter, Saturnus, Uranus en Neptunus
• in het midden staat de zon. de zon is een ster (geeft licht)
• Wij hebben ook een maan die draait om de aarde. 
• Soms zie je aan de hemel een vallende ster, meteoriet of komeet

Beweging van de aarde

• de aarde draait om zijn eigen as. over een rondje doet de aarde 24 uur.
• Daarnaast draait de aarde om de zon.
  Een rondje duurt 365 dagen.

Zon&maan

• De maan geeft zelf geen licht, maar reflecteert het licht van de zon.
• De maan draait om de aarde in 28 dagen.
• Bij een zonsverduistering staat de maan voor de zon; bij een maansverduistering is de maan achter de arde

vraag

wat is eenparige beweging?

en eenparig versnelde beweging?

Cirkelbeweging

• In een eenparige cirkelbeweging beweegt een voorwerp in een cirkelbaan met een constante baansnelheid (v_baan)
• de cirkelbaan heeft baanstraal r

Cirkelbeweging

• In een eenparige cirkelbeweging beweegt een voorwerp in een cirkelbaan met een constante baansnelheid (v_baan)
• de cirkelbaan heeft baanstraal r

v​baan​​=​t​​s​​=​T​​2πr​​

Middelpuntzoekende kracht

• Bij een eenparige cirkelbeweging is er een kracht die de cirkelbaan veroorzaakt. Dit is de middelpuntzoekende kracht.
• Deze is gericht naar het midden van
   de cirkel

F​mpz​​=​r​​mv​2​​​​

opdrachten: 8, 10, 14

wat is:

• de omlooptijd van de aarde (om de zon)?
  bereken: .
• de baansnelheid van de aarde?
  
  
• wat is de middelpuntzoekende kracht die de aarde in zijn baan houdt?
  

Gravitatiekracht

F​g​​=G​r​2​​​​mM​​

• gravitatiekracht is de kracht tussen twee massa's die elkaar aantrekken
• G is de gravitatieconstante
• r is de afstand tussen de zwaartepunten
• gravitatiekracht = algemene versie van de zwaartekracht!

Satellieten draaien om de aarde. Er zijn verschillende soorten:

1. geostationaire satellieten (b), die boven een bepaalde plek blijven zweven (en dus meedraaien met de aarde)
2. polaire satellieten (a) die over de noord en zuidpool gaan

:)

opdrachten 20, 21

vraag

wat is het verschil tussen zwaartekracht en gravitatie?

bereken de versnelling door de gravitatiekracht op een satelliet, 100 km boven het aardoppervlak

sterrenstraling

•  De meeste sterren hebben een continu spectrum, oftewel alle kleuren/golflengtes straling (licht)
• Maar ze hebben niet bij iedere golflengte evenveel. Als we de intensiteit per golflengte meten, zien we een planckkromme:
• In die kromme kunnen we aflezen bij welke golflengte 
  het stralingsvermogen het grootst is
  
• dat is λ_max

De wet van Wien

λ​max​​⋅T=k​W​​

• k_W is de constante van Wien: 2,8978 * 10³ m*K
• Dus; er is een omgekeerd evenredig verband tussen de waarde van de maximale golflengte en de temperatuur vd ster