oefenstof extra SO

• Nederlands

oefenen met: 

• Zinsontleding (PV-OND-GEZ)
• Samengestelde zinnen
• Werkwoordspelling
• Tekstverbanden - signaalwoorden

Deze les:

• Zinsontleding
  

       - persoonsvorm (PV)
       - onderwerp (OND)

       - gezegde (GEZ)

• Samengestelde zinnen

Zinsontleding

Hoe ontleed je de zin?

1. Zoek de persoonsvorm (PV) 

       - maak de zin vragend

   2. Zoek het onderwerp (OND)

        - WIE of WAT + PV

   3. ZOEK het gezegde (GEZ)

        - Alle werkwoorden in de zin, dus ALTIJD de PV als eerste

Wat is de PV in de volgende zin?
Joep en zijn 3 honden hebben gisteren in het schuurtje vastgezeten.

1. zijn
2. hebben
3. vastgezeten
4. schuurtje

Wat is het OND in de volgende zin?
Joep en zijn 3 honden hebben gisteren in het schuurtje vastgezeten.

1. Joep
2. 3 honden
3. Joep en zijn 3 honden

Wat is het GEZ in de volgende zin?
Joep en zijn 3 honden hebben gisteren in het schuurtje vastgezeten.

1. hebben
2. hebben gisteren
3. vastgezeten
4. hebben vastgezeten

Wat is de PV in de volgende zin?
Hij heeft gisteren 3 frikandellen speciaal zitten eten.

1. eten
2. zitten
3. heeft

Wat is het OND in de volgende zin?
Hij heeft gisteren 3 frikandellen speciaal zitten eten.

1. 3 frikandellen
2. 3 frikandellen speciaal
3. frikandellen
4. hij

Wat is het GEZ in de volgende zin?
Hij heeft gisteren 3 frikandellen speciaal zitten eten.

1. heeft zitten eten
2. heeft
3. heeft zitten
4. heeft eten

tips

!! Meestal staat in een gewone zin het onderwerp altijd voor de persoonsvorm

!! Een onderwerp kan erg lang zijn, vergeet niet om dit helemaal te benoemen.

VB. het meisje met de lange haren en de mooie ogen heeft een ongeluk gehad.

Volgende opdrachten

Bij de volgende oefenopdrachten moet je PV-OND-GEZ benoemen. Doe dit als volgt:

pv=

ond= 

gez=

!!alles dus onder elkaar, zonder hoofdletters en let op de spaties, anders wordt het fout gerekend

Benoem van de volgende zin de PV-OND-GEZ:
Bas loopt iedere dag naar school,

Benoem van de volgende zin de PV-OND-GEZ:
Die ene vrouw die altijd bij de bakker komt heeft altijd een groen karretje bij zich.

Benoem van de volgende zin de PV-OND-GEZ:
Mijn moeder was langer op het feest gebleven.

Benoem van de volgende zin de PV-OND-GEZ:
Zijn eigen dochter is blijven zitten vorig jaar.

Benoem van de volgende zin de PV-OND-GEZ:
Schaam je voor die actie!!

Benoem van de volgende zin de PV-OND-GEZ:
ze zijn perfect voor elkaar gemaakt.

Benoem van de volgende zin de PV-OND-GEZ:
De buurvrouw van mijn oma moet verhuizen naar een bejaardenhuis.

Benoem van de volgende zin de PV-OND-GEZ:
die blonde dames hebben nog een kwartier met die jongens staan praten.

Benoem van de volgende zin de PV-OND-GEZ:
Hou je mond eens!!

Samengestelde zinnen

= een zin die uit meerdere deelzinnen bestaat

! Te herkennen aan een voegwoord + soms een komma 

Een samengestelde zin moet je altijd eerst voor jezelf splitsen en daarna allebei apart ontleden. Altijd dus meerdere PV's en OND.

Voorbeeld

Zin: Het meisje kreeg een relatie en ze trouwde een jaar later.

- voegwoord = EN, dus de volgende twee zinnen moet je ontleden:

* het meisje kreeg een relatie. PV= kreeg - OND= het meisje

* ze trouwde een jaar later. PV= trouwde - OND= ze

Wat is het voegwoord in de volgende zin?
De bakker is doof maar hij spreekt met gebarentaal.

1. is
2. met
3. hij
4. maar

Wat is het voegwoord in de volgende zin?
Mijn moeder heeft haar arm gebroken dus kan ze niet sporten.

1. haar
2. dus
3. ze
4. niet

Wat is het voegwoord in de volgende zin?
Mijn broer en zus zeiden dat ik de meest grappige ben.

1. en
2. ik
3. dat
4. meest

Volgende opdrachten:

Schrijf steeds de zinnen onder elkaar

Wat zijn de twee zinnen uit deze samengestelde zin?
Ik ben knapper en hij is ouder

Wat zijn de twee zinnen uit deze samengestelde zin?
Mijn vader en ik gaan shoppen, dus mijn moeder gaat koffie drinken

Volgende opdrachten:

!! Schrijf het zo op onder elkaar:

pv1= 

ond1=

pv2=

ond2=

Wat zijn de persoonsvormen en onderwerpen uit deze samengestelde zin?
Mijn vader en ik gaan shoppen, dus mijn moeder gaat koffie drinken

Wat zijn de persoonsvormen en onderwerpen uit deze samengestelde zin?
Ik ben knapper en hij is ouder

Wat zijn de persoonsvormen en onderwerpen uit deze samengestelde zin?
De blonde Liza mag optreden, dus ze moet nog veel oefenen

Wat zijn de persoonsvormen en onderwerpen uit deze samengestelde zin?
Papa gaat vandaag zwemmen, maar die ouwe vent kan nog niet eens de schoolslag

 Maak een samengestelde zin

Nu maken jullie zelf van twee zinnen één samengestelde zin.

VB. Bart kwam gisteren te laat. Hij moest nablijven.

= Bart kwam gisteren te laat, dus hij moest nabliven

Maak van deze zinnen één samengestelde zin.
Sams auto is kapot. Hij heeft de fiets gepakt.

Maak van deze zinnen één samengestelde zin.
Laura wilde haar haren groen verven. Het werd blauw.

Maak van deze zinnen één samengestelde zin.
zij is slim. Ik ben dom

Maak van deze zinnen één samengestelde zin.
Hebben we morgen vrij? Hebben we morgen les?