3.3: Geloven en weten

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

3.3: Geloven en weten

Programma

• afsluiting 3.2: hoe goed ken je de bestuursvormen? 
  
• De Griekse Goden
• aan de slag met opdrachten.
• Goden paspoort maken*
• Terugblik

Aan het einde van deze les:

... kun je uitleggen wat voor soort godsdienst de Grieken hadden en hoe de Grieken hun goden vereerden.

... kun je uitleggen dat de Grieken een culturele eenheid waren.

... kun je uitleggen hoe de Grieken zelf gingen nadenken.

... kun je in je eigen woorden uitleggen wat de begrippen: filosofie, orakel, wetenschap en tempel betekenen.

Afsluiting 3.2:

Controle: Hoe goed ken je de verschillende bestuursvormen?

Bespreken huiswerkopdrachten

Onafhankelijk

Tiran

Democratie

Aristocratie

De Grieken bestuurden en beslisten over zichzelf

Een regering met een groep aanzienlijke mensen

Het systeem waarbij het volk (deel) beslistt

Iemand, die op een onwettige manier de alleenheerschappij krijgt

a.Welk kenmerk van de monarchie noemde Otanes?
b. Welk standpunt had Otanes over de monarchie? Leg je antwoord uit

d. Over welke bestuursvorm gaat de bron?

3.3: Geloven en maken

in deze paragraaf leer je:

• Hoe belangrijk goden waren in het leven van de Grieken.
• Welke culturele eenheid er was onder de Grieken.
• Hoe Griekse wetenschappers gingen denken en onderzoeken.

Kenmerkend aspect: burgerschap en wetenschappelijk denken in de Griekse stadstaat.

Mythologie

• Verzameling van mythen
• Verhalen waarin goden, halfgoden, helden en soms vreemde wezens een rol spelen
• De Griekse mythen werden mondeling doorgegeven als lessen voor het leven
• Mythen werden gebruikt om onverklaarbare zaken te verklaren, bijvoorbeeld natuurverschijnselen als het ontstaan van de aarde of de wisseling van de seizoenen. 
  

Goden en Mensen

De Grieken hadden Polytheistische godsdienst. Net als de Egyptenaren geloofden de Grieken in meerdere goden. 

Voor elk (natuurs)verschijnsel was een god

Poseidon --> God van de zee

Aphrodite --> Godin van de liefde 

Goden en mensen:

Om de goden tevreden te houden bouwden de Grieken tempels en organiseerden ze sportwedstrijden. Ook vroegen de Grieken vaak advies aan de goden in een Orakel

Tempels en orakels

Orakel: plaats waar je de goden om advies kunt vragen.

tempel: gebouw waar je de goden kunt vereren. (bijv. door te offeren op het altaar)

Culturele Eenheid

De Grieken vonden zichzelf heel wat. Andere culturen die geen Grieks sprak werden barbaren genoemd. 

Ook al waren de Griekse stadstaten onafhankelijk en verschillend, de Grieken voelden zich toch één volk. 

Ze spraken dezelfde taal, aanbeden dezelfde goden en hadden hetzelfde schrift. 

Zeus de Oppergod

Diana de Godin van de jacht en natuur

Poseidon God van de zee

Dionysus God van de wijn

Griekse goden

• Griekse goden zien er uit als mensen
• Ze hebben menselijke eigenschappen (verliefd, boos, jaloers)

• Ze hebben ook goddelijke eigenschappen (superkrachten, onsterfelijk)

Aan de slag

• Lees de tekst van paragraaf 3.3 en maak daarna de volgende opdrachten: 1, 2, 3, 4 en 5.
• Je mag verder werken met 6, 7 en 8.
• Of als je meer wilt weten over een Griekse God maak een Godenpaspoort, vraag aan de docent om het opdrachtenblad.

Zeus 

• God van de donder
• Oppergod
• Getrouwd met Hera, maar ging regelmatig vreemd!

• Romeinse variant: Jupiter
  

Hera 

 

• Godin van het huwelijk
• Getrouwd met Zeus, maar dit was geen gelukkig huwelijk
• Behalve zijn vrouw is ze ook zijn zus

• Romeinse naam: Juno
  

Hefaistos

• God van het vuur
• Zoon van Zeus en Hera
• Smid van de goden
• Maakt de bliksem voor Zeus

• Romeinse naam: Vulcanus
  

Ares

• God van de oorlog
• Zoon van Zeus en Hera
• Gehaat bij alle goden

• Romeinse naam: Mars
  

Poseidon

• God van de zee
• Broer van Zeus
• Herkenbaar aan zijn drietand

• Romeinse naam: Neptunus
  

Hades

• God van de onderwereld
• Broer van Zeus
• Getrouwd met zijn nicht Persefone
• Zijn driekoppige hellehond Cerberos bewaakte de onderwereld

• Romeinse naam: Pluto
  

Afrodite

• Godin van de liefde en de schoonheid
• Geboren uit het schuim van de zee
• Haar zoon heet Eros (Amor, Cupido)

• Romeinse naam: Venus
  

Athena

• Godin van de wijsheid en dapperheid
• Dochter van Zeus
• Geboren uit zijn hoofd
• Ze wordt vaak afgebeeld met een uil

• Romeinse naam: Minerva
  

Apollo

• God van de zon en de muziek
• Laat met zijn strijdwagen de zon opkomen
• Tweelingbroer van Artemis

Artemis

• Godin van de jacht en maan
• Tweelingzus van Apollo

• Romeinse naam: Diana
  

Grieks Goden paspoort

• Samen de opdracht doornemen
• Gebruik picsart voor het maken van het Goden paspoort

Einde les

Onderzoekers en Denkers

Door logisch nadenken en onderzoek te doen proberen de Grieken natuursverschijnselen te verklaren. 

De Grieken noemen deze wetenschappers Filosofen . 

Filosofie: alle wetenschappen in de tijd van de Grieken

Liefde voor de wetenschap:

• Grieken willen de wereld om zich heen verklaren.
• In mythen vinden ze niet alle antwoorden.
• heel precies dingen bestuderen en goed nadenken.
• wetenschap

Liefde voor de wijsheid:

• Nadenken over grote levensvragen.
• Filosofie : vriend (filos) van de wijsheid (sofia)
• Sokrates, Plato, Arestoteles.

Filosofie: alle wetenschappen in de tijd van de Grieken

0

voorbeeld van filosofisch denken:

Wie red je?

1. 1 persoon?
2. 5 personen

Stel er ligt iemand in het ziekenhuis, die op een gebroken been na gezond is. Zijn organen kunnen echter 5 mensen hun leven redden offer je deze persoon op voor de vijf anderen?

1. Ja
2. Nee

Aan de slag:

Lees de tekst van paragraaf 3.3 en maak daarna de volgende opdrachten: 3, 4, 6, 8