2.3 lezen feiten en meningen, moeilijkewoordenwijzer

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

LEZEN 2.3

feiten, meningen

moeilijkewoordenwijzer

tekstverband

DOEL

• Ik kan een feit en mening herkennen in een tekst.
  
• Ik weet hoe ik de moeilijkewoordenwijzer moet gebruiken.
• Ik kan de tekstverbanden opsommend, tegenstellend en tijdsvolgorde herkennen.
• Ik herken signaalwoorden.
  

verschil mening en feit

feit = informatie, kun je controleren

mening = wat je vindt

Feit/Mening?

Dit is de kleur zwart.

Feit of mening?:
Amsterdam is saai.

1. Feit
2. Mening.

Feit of mening?
Ik heb geen broers.

1. feit
2. mening

Feit of mening?

Sigaretten bevatten nicotine en teer.

1. Feit
2. Mening

Feit of mening?

Sigaretten zijn vies.

1. Feit
2. Mening

Feit of mening?

Roken is ongezond.

1. Feit
2. Mening

Feit of mening:
Deze begrijpend lezen les is nu al leuk.

1. feit
2. mening

Feit of mening:
De docent Nederlands verhuist naar Amerika.

1. feit
2. mening

Feit of mening:
Vandaag is het maandag.

1. feit
2. mening

Moeilijkewoordenwijzer

1. Is het woord belangrijk?

2. Leid de betekenis af uit de context (= zinnen in de buurt van het woord)
- omschrijving             
- synoniem                      
- voorbeeld

- informatie die een andere aanwijziging geeft

3. Geen aanwijzing in de tekst? Woordenboek of vragen!

Moeilijkewoordenwijzer

Moeilijkewoordenwijzer

De context is de totale omgeving waarin iets zijn betekenis krijgt. Hierbij kan zowel letterlijk "tekst" worden bedoeld als een situatie of betrokken personen.

Synoniem voor 'kapot'?

Synoniem voor 'maaltijd'?

Tekstverbanden

Tussen woorden, zinnen en alinea's bestaat een verband. Dit noemen we een tekstverband.
Zonder tekstverbanden is je tekst niet 'stevig'.

Tekstverbanden en signaalwoorden

Het verband tussen alinea's, zinnen en woorden noemen we het tekstverband. 

Signaalwoorden worden gebruikt om het tekstverband duidelijk te maken

Opsommend tekstverband

Geeft een opsomming aan

Signaalwoorden:
Ten eerste, daarna, vervolgens, tot slot, verder, ...

Bijvoorbeeld:
Pjotr zette de doos oud papier aan de straat. Ook gooide hij de lege flessen in de glasbak.

Tijdsvolgorde tekstverband

Geeft de volgorde aan waarin gebeurtenissen plaatsvinden.

Eerst gingen de leerlingen in stilte aan het werk. Daarna gingen ze zachtjes fluisteren. Ten slotte waren ze allemaal hardop aan het praten.

Tegenstellend tekstverband

Geeft een tegenstelling aan.

Signaalwoorden:
Maar, echter, toch, integendeel, daar staat tegenover, ...

Voorbeeld
Wasima doet altijd heel erg haar best op school. Jari daarentegen is liever lui dan moe.

'Daarnaast' hoort bij welk tekstverband?

1. opsommend
2. tijdsvolgorde
3. tegenstellend

'Daarentegen' hoort bij welk tekstverband?

1. tegenstellend
2. tijdvolgorde
3. opsommend

'Toch' hoort bij welk tekstverband?

1. opsommend
2. tijdsvolgorde
3. tegenstellend

'Ook' hoort bij welk tekstverband?

1. tegenstellend
2. opsommend
3. tijdsvolgorde

'Toen' hoort bij welk tekstverband?

1. opsommend
2. tijdsvolgorde
3. tegenstellend

'Bovendien' hoort bij welk tekstverband?

1. opsommend
2. tijdsvolgorde
3. tegenstellend

Het regent, maar toch schijnt de zon.

1. opsommend
2. tijdsvolgorde
3. tegenstellend

DOEL

• Ik kan een feit en mening herkennen in een tekst.
  
• Ik weet hoe ik de moeilijkewoordenwijzer moet gebruiken.
• Ik kan de tekstverbanden opsommend, tegenstellend en tijdsvolgorde herkennen.
• Ik herken signaalwoorden.
  

Wat heb je deze les geleerd?

Is er iets wat je nog niet begrijpt?