VDA1 oog

• Biologie
• Secundair onderwijs

Een voorbeeld van een prikkel is...

1. Ruiken
2. Voelen
3. Parfum
4. De neus

prikkel is verandering van uitwendig milieu

inwendige prikkels; vb honger-dorst- buikpijn-...

Een prikkel wordt geregistreerd wanneer deze de drempelwaarde overschrijdt.

1. waar
2. niet waar

prikkelgewenning= niet meer waarnemen bij niet veranderen prikkel

prikkelfilter: hersennen filteren welke prikkels verwerkt worden, niet alles (cfr autisme)

Welke soort prikkel is een lichtprikkel?

1. Uitwendige chemische prikkel
2. Uitwendige fysische prikkel
3. Inwendige chemische prikkel
4. Inwendige fysische prikkel

Wat is het orgaan dat een prikkel ontvangt?

1. Effector
2. Receptor
3. Reactie
4. Conductor

receptor is zintuigcel die prikkel opvangt en omzet in zenuwimpuls

 foto- mechano- thermo- chemo- pijn- fono- EW-

conductor = zenuwen, hersenen, hormonen, ...

 effector = spieren, klieren, organen

Wat is de rol van een conductor in prikkeloverdracht?

1. Doorgeven van prikkels
2. Ontvangen van prikkels
3. Registreren van prikkels
4. Uitvoeren van reactie

Wat is het doel van een effector in prikkeloverdracht?

1. Uitvoeren van een reactie
2. Registreren van prikkels
3. Ontvangen van prikkels
4. Doorgeven van prikkels

Welk onderdeel van het lichaam voert een reactie uit?

1. Receptor
2. Effector
3. Conductor
4. Prikkel

Wat is de definitie van een prikkel in de context van prikkeloverdracht?

1. Een beweging van een spier
2. Een reactie op een prikkel
3. Een impuls in het lichaam
4. Een verandering in de omgeving

fel zonlicht

ogen toe knijpen

oogspieren

zenuwstelsel

fotoreceptor

Het oog
(kernwoorden)

Thema 2: lichtprikkels en zien

macroscopische bouw van het oog

               1. beschermende delen van het oog toelichten 

               2. functie van de verschillende oogspieren uitleggen

               3. inwendige delen van het oog relateren aan hun functie

dissectie van oog

beeldvorming  in het oog

microscopische bouw

interpretatie door de hersenen en oogziekten

TAAK: groepswerk: patiëntenfolder maken voor een oogziekte

 

Beschermende delen 

van het oog

Bestudeer je oog. Je mag hiervoor je gsm gebruiken  (selfiemodus).

Welke delen herken je aan en rond het oog?

Welke delen aan en rond het oog zie je? Zoek de correcte benaming op als je die niet weet.

Wenkbrauwen houden water of zweet tegen. Waarom staan de wenkbrauwen naar de zijkant van je hoofd gericht?

Wat bedoelt men met de lidslagreflex.

Welke drie functies hebben de wimpers?

Traanklieren produceren traanvocht. Welke drie functies heeft het traanvocht?

Heel de dag door produceert de traanklier traanvocht. Hoe verklaar je dat er niet voortdurend tranen over je wangen stromen? Waar gaan die tranen naartoe?

beschermende delen van het oog

De oogkas = holte in de schedel. 

                           beschermt het oog tegen stoten en verwondingen. 

De wenkbrauwen = zorgen dat er geen water of zweet in het oog komt. 

De wimpers = extra bescherming tegen waterdruppels en stofdeeltjes

                              filteren fel licht. 

                              gevoelige tastharen (reflexmatig sluiten oogleden bij onverwachts aangeraakt 
                                             (stof, vliegje, ...) 

De traanklieren =  voortdurend maken traanvocht ter preventie van uitdroging

Traanvocht = water en beetje zout en bacteriedodende enzymen. 

Traankanaal = afvoer van traanvocht via ooghoek, traankanaal en traanbuis naar de neus

De inwendige bouw 

van het oog

harde oogvlies

vaatvlies

netvlies

gele vlek

blinde vlek

oogzenuw

oogspier

hoornvlies

voorste oogkamer gevuld met een heldere vloeistof

glasachtig lichaam

iris

lens

lensbandjes

straallichaam met accommodatiespier

Door welke doorzichtige structuren gaan de lichtstralen achtereenvolgens voordat er impulsen in het oog kunnen ontstaan? Zet de woorden in de juiste volgorde.

Glasachtig lichaam

vloeisof voorste oogkamer

Hoornvlies

Netvlies

Lens

Kijk in de ogen van je buur

1.     Zit per 2

2.    1 persoon dekt met zijn hand 1 oog af gedurende 30 seconden

3.     Wat merk je op bij het oog dat was afgedekt van je buur?

4.     Waarom gebeurt dit?

Wat is de functie van de iris?

1. Het oog een mooie kleur geven.
2. De hoeveelheid lichtinval reguleren.
3. De ooglens boller of minder bol maken.
4. De ooglens beschermen tegen schokken of stoten.

opvangen van schokken

water uit het oog houden

fel licht filteren

bescherming tegen stof 

bescherming tegen naderende voorwerpen

bescherming tegen uitdroging

bescherming tegen infecties

traanvocht produceren

afvoeren traanvocht naar neusholte

oogkas

wenkbrauwen

wimpers

oogleden

traanklieren

traankanaaltjes en traanzakjes

vetkussen

traanvocht

wimpers

wimpers

traanvocht

Oogleden

De oogspieren

De oogspieren

zitten vast aan een ring achteraan in oogkas en aan oogbol

Elk oog heeft zes oogspieren: 

    4 rechte: bovenste en onderste rechte oogspier

                        binnenste en buitenste rechte oogspier

    2 schuine: bovenste en onderste schuine oogspier

Door ontspannen en samentrekken beweegt de oogbol in de oogkas 

Wanneer een spier samentrekt wordt deze

1. korter
2. langer
3. blijft even lang

Welke spieren trekken samen wanneer je rechteroog naar boven beweegt?

1. binnenste rechte oogspier
2. buitenste rechte oogspier
3. onderste rechte oogspier
4. bovenste rechte oogspier

Welke spieren trekken samen wanneer je rechteroog naar rechts draait?

1. binnenste rechte oogspier
2. buitenste rechte oogspier
3. onderste rechte oogspier
4. bovenste rechte oogspier

Welke oogspier trekt samen als je linkeroog naar je neus toe draait?

1. binnenste rechte oogspier
2. buitenste rechte oogspier
3. bovenste rechte oogspier
4. onderste rechte oogspier

wenkbrauwen beschermen het oog tegen stofdeeltjes?

waar

niet waar

Van buiten naar binnen ondescheiden we in de oogbol: het harde oogvlies, het netvlies, het vaatvlies?

Waar

Niet waar

De iris is het voorste deel van het netvlies?

Waar

Niet waar

Je kan ...

• de delen van het oog benoemen.
  
• kenmerken van de verschillende oogdelen uitleggen.
  
• verband tussen hoornvlies en harde oogvlies, vaatvlies en iris uitleggen.
  
• de weg van een lichtstraal vanaf een voorwerp tot het netvlies beschrijven.

Volgende vragen wil ik nog stellen: