Poëzie - startles + rijm

• Nederlands
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3

POËZIE

Kenmerken poëzie

regels zijn kort, veel wit

opbouw in stukjes tekst die bij elkaar horen (strofe)

woorden en zinnen zijn vaak bijzonder:

- woorden rijmen soms

- woorden en zinnen kunnen meer dan 1 betekenis hebben

- woorden en zinnen worden soms herhaald

- er wordt gebruik gemaakt van beelden

Vaak weinig tijd nodig om een gedicht te lezen, maar veel tijd nodig om het te begrijpen.

Leerdoelen

• Je kunt uitleggen wat eindrijm is 
  
• Je kent de verschillende rijmschema’s 
  
• Je kunt uitleggen wat beginrijm / alliteratie is
• Je kunt uitleggen wat klinkerrijm / assonantie is
  

Eindrijm

Woorden aan het einde van de regel hebben dezelfde klank.

Kijk maar naar het gedicht hiernaast:

Rijmschema

Van het eindrijm kun je een rijmschema maken.
• Je geeft elke rijmklank een nieuwe letter. De klank in de eerste regel a, de volgende klank b, etc.

Beginrijm / Alliteratie

Voorbeeld: "De kat krabt de krullen van de trap".
In die zin beginnen veel woorden met de 'k'
Bij alliteratie gaat het om overeenkomst in klank van medeklinkers aan het begin van woorden.

Assonantie

Enkele woorden die bij elkaar in de buurt staan, hebben dezelfde klank, maar niet dezelfde eindletter(s).

Klinkerrijm / assonantie

• Het gaat hierbij om de uitspraak, en niet om de spelling 

 • Zo is er bijvoorbeeld ook assonantie bij 'een groot cadeau'

Alliteratie / Assonantie

Alliteratie (beginrijm):
Groen - grom - griezel etc. 

Assonantie (klinkerrijm):
Moeten - groenten - doe - vroeg - troep - schoen- moeder - groen - groeien

Liesje leerde lotje lopen langs de lange lindenlaan

1. Alliteratie
2. Assonantie
3. Eindrijm
4. Beginrijm

De man uit Waddinxveen,
woont zijn hele leven al alleen.

1. Alliteratie
2. Assonantie
3. Eindrijm
4. Beginrijm

De mUIs gaat naar hUIs.
(Het gaat om de 2x ui)

1. alliteratie
2. assonantie
3. Eindrijm
4. beginrijm