TL3B ww-spelling maandag 1 nov: pv tt en vt 2 lessen

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

Welkom, TL3B

Pak alvast je laptop.

We gaan zo beginnen.

Spelling: Een stukje herhaling...

                                        Doel:

                      Aan het eind van deze les kun je:

• De persoonsvorm vinden in een zin
• De stam van een werkwoord noteren
• De persoonsvorm in de tegenwoordige tijd correct spellen
• (De persoonsvorm in de verleden tijd correct spellen)

                                

theorie

oefenen

checken

Om een werkwoord goed te kunnen spellen, moet je drie dingen weten:

1. Wat voor soort werkwoord is het? (persoonsvorm, voltooid deelwoord, bijv. gebruikt voltooid deelwoord, infinitief?)
2. In welke tijd staat het werkwoord?
   
3. Wat is de stam van het werkwoord? 

We beginnen vandaag met de persoonsvorm in de tegenwoordige tijd

Hoe check je of een werkwoord een persoonsvorm is?

Check: De persoonsvorm (pv) vind je:

1. Door de zin vragend te maken
2. Door de zin in een andere tijd te zetten

3. Door het getal in de zin te veranderen  

Zij hebben samen gezwommen

1. Hebben zij samen gezwommen?
2. Zij hadden samen gezwommen.
3. Hij heeft (samen) gezwommen.

Check:
Welk werkwoord is de persoonsvorm?

Ik ga naar huis fietsen.

1. ga
2. fietsen

Hij vindt het niet leuk dat Jasper is verhuisd.

De persoonsvorm=

1. vindt
2. is
3. verhuisd
4. vindt, is

Check (doel 1):
Ik kan in een zin de persoonsvorm vinden.

😒🙁😐🙂😃

1. Je kunt nu de persoonsvorm vinden

2. Nu moet je bepalen wat de stam van het werkwoord is.

Wat is ook alweer de 'stam' van een werkwoord?

Stam= hele ww-en

worden-word

huilen-huil

Soms moet je een letter aanpassen:

zwemmen-zwem

lopen-loop

check:
Wat is de stam van het werkwoord
'verhuizen'?

Check (doel 2): Ik kan de stam van een werkwoord vinden.

😒🙁😐🙂😃

1. Je kunt nu de persoonsvorm vinden.

2. Je kunt nu de stam van een werkwoord noteren.

3. Bepaal nu in welke tijd de persoonsvorm staat en pas de regels toe.

De persoonsvorm in de tegenwoordige tijd (tt):

We nemen het werkwoord 'worden'

Ik word

Jij/hij/zij/ het  wordt

Wij worden

Zij worden

Bij de ik-vorm in de tt komt er nooit een -t bij!

De hij (zij/het)-vorm van de pv in de tt =

stam+t

                                              Hij (worden) morgen zestien.

Stam = word

                                             Hij wordt morgen zestien (stam+t)

Let op: alle mensen, dieren of dingen zijn hij/zij of het!

Even oefenen:
In welke zin is het werkwoord 'worden' juist gespeld?

1. De leraar word helaas vervangen.
2. Hij wordt morgen kampioen.
3. Wordt je morgen 65?
4. Jij word zeker geen kampioen!

Hij (verhuizen) binnenkort naar India.

1. verhuist
2. verhuisd
3. verhuisdt

Ik (vinden) deze vragen lastig.

1. vind
2. vint
3. vindt

Check (doel 3):
Ik kan de spellingsregels voor de pv in de tt correct toepassen.

😒🙁😐🙂😃

1. Je kunt nu de persoonsvorm vinden in een zin

2. Je kunt de stam van een werkwoord noteren

3. Je kunt de regels voor de persoonsvorm in de tegenwoordige tijd toepassen

En nu: oefenen!

Pak alvast pen en doe je laptop dicht.

Volgende les: nakijken en pv verleden tijd.

Oefenen met de pv in de tt

Nodig: pen

Wat? Opdracht x

Hoe? Je mag in tweetallen werken.

Hulp nodig? Steek je hand op.

Tijd: 5 min.

Klaar? maak opdrachten H2 taalverzorging (pv in samengestelde zinnen)

De uitkomst bespreken we volgende les klassikaal.

Deel 2: persoonsvorm verleden tijd

Vorige les heb je geleerd hoe je de 

persoonsvorm vindt, wat de stam is

en hoe je de pv in de tegenwoordige tijd vormt.

Doel van deze les:

Je kunt de persoonsvorm ook in de verleden tijd

correct spellen.

Weet je het nog?
Hij (lachen).....zich dood toen ik die grap vertelde.

1. lachte
2. lachtte

Anna (praten)gister door de uitleg heen.

Persoonsvorm verleden tijd=

stam +te(n)

of

stam+de(n)

Lachen: de stam is lach

lach+te= lachte

maar: wachten: de stam is wacht, dus: wacht+te= wachtte

Gister (worden) mijn oma tachtig.

1. werd
2. wert
3. werdt

Hij (fietsen) vanochtend door de regen.
(vt)

1. fietste
2. fietstte

Wij (braden) vorige week samen het vlees.

1. braden
2. braaden
3. braadden

Afgelopen vrijdag (storten) het dak van de school in.

1. storte
2. stortte

Wie (pakken) net het laatste koekje?

1. pakte
2. paktte

Leg uit wat de regel is voor de pv in de verleden tijd. Hoe vorm je die?
Neem als voorbeeld het werkwoord 'fietsen'.

Check (doel 4):
Ik kan de spellingsregels voor de verleden tijd toepassen op de persoonsvorm.

😒🙁😐🙂😃

Herhaling: Leg uit hoe je de persoonsvorm in de tegenwoordige tijd schrijft bij hij/zij/het (+ww)

Huiswerk:

H2 Pv in samengestelde zinnen afmaken.

Volgende les:

Voltooid deelwoord

als bijv.nw

Wat is de spellingsregel van een voltooid deelwoord dat als bijvoeglijk naamwoord wordt gebruikt?

Een bijvoeglijk gebruikt voltooid deelwoord schrijf je zo kort mogelijk

Wanneer schrijf je het meervoud van een woord met 's?

Meervoud op 's:

als een woord eindigt op a,o,u, i of y

auto's. radio's, paraplu's, baby's

Wanneer gebruik je een koppelteken?
-

Een koppelteken gebruik je:

In samenstellingen die anders niet uit te spreken zijn.

Bij aardrijkskundige namen die uit twee delen bestaan.

Mee-eten

Zuid-Afrika

Welke twee regels kun je gebruiken om er achter te komen of een voltooid deelwoord eindigt op een d of een t?

d of t?

-Woord langer maken: Hij is verhuisd, want: hij verhuisde

- Kofschip: zit de laatste letter van de stam in t kofschip? Dan schrijf je een t.

Kies de juiste spelling

1. pannekoek
2. pannenkoek

Kies de juiste spelling

1. maneschijn
2. manenschijn

Kies de juiste spelling

1. groentesoep
2. groentensoep

Regels:

Meervoud op -en?         Dan pannenkoek en kippensoep.

Meervoud op -en + es?   Dan groentesoep

Is er maar één van?        Zonneschijn, maneschijn

Verstekend woord?        Retegoed, beresterk

Verkleinwoorden

Let op: 

Ketting=kettinkje

jongen=jongetje

auto=autootje

paraplu=parapluutje