De eerste wereldoorlog

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 2

De Eerste Wereldoorlog

Leerdoelen bij deze paragraaf

• Je kunt uitleggen wat vier oorzaken van de Eerste Wereldoorlog waren, en hoe het een wereldoorlog werd.
  
  
  
• Je kunt beschrijven dat de Eerste Wereldoorlog een moderne oorlog was.
  
  
  
• Je kunt twee redenen noemen waarom Duitsland de oorlog verloor.

Oorzaken Eerste Wereldoorlog

Verschillende oorzaken

• nationalisme 
  
  
•  modern imperialisme 
  
  
• wapenwedloop --> industrialisatie --> massaproductie (totale oorlog)
  
  
• bondgenootschappen 

Dieperliggende oorzaken

• Het nationalisme
• Extreme vorm van trots op een bepaald land

Nationalisme: ontzettend trots zijn op het eigen land

Nationalisme 

• Veel Europeanen waren trots op hun vaderland.
  
  
• Kinderen leerden op school dat hun land het beste en het sterkste was en dat andere landen minder waren of zelfs vijanden. 

Modern imperialisme 

• De wens om veel koloniën te hebben leidde tot spanning tussen veel Europese landen. Frankrijk en Groot-Brittannië kregen ruzie over gebieden in Azië en Afrika.
  
  
• Toen Duitsland ook koloniën wilde, leidde dat tot spanningen met Frankrijk en Groot-Brittannië. 

Wapenwedloop 

• Door de groeiende spanningen ontstond een race tussen de Europese landen: elk land probeerde het sterkst te zijn door meer en betere wapens te produceren. 
  
  
• Dankzij de industrialisatie was het mogelijk om in fabrieken op grote schaal wapens te maken. Dat heet massaproductie.
  
  
• Militarisme.

Bondgenootschappen

Directe oorzaak

(Aanleiding)

Indirecte oorzaak

Dood van kroonprins Franz Ferdinand

Modern imperialisme

Nationalisme

Bondgenootschappen

Wapenwedloop

Alle oorzaken zorgen voor een eplosieve situatie in Europa

Het wachten is op het aansteken van de lont...

Een moderne oorlog

Een moderne oorlog

• In het oosten van Europa veroverden de legers van de centralen grote gebieden van Rusland. Maar in België en Noord-Frankrijk kwam de Duitse opmars tot stilstand.
  
  
• De Duitse soldaten moesten zich kunnen verdedigen en groeven daarom loopgraven. De Britten, Fransen en Belgen deden hetzelfde.  

Von Schlieffenplan

Doel: tweefrontenoorlog voorkomen door Frankrijk binnen 6 weken te verslaan. Dit mislukte. Duitsland moest uiteindelijk vechten op het oost- en westfront. 

Foto: 

Duitse generaal Von Schlieffen

Een moderne oorlog

• De Eerste Wereldoorlog heeft het leven gekost aan bijna 10 miljoen militairen. Er vochten grote legers tegen elkaar. Nooit eerder moesten landen zoveel soldaten tegelijk voeden en bewapenen. 

• Om de oorlog vol te kunnen houden, gingen regeringen zich steeds meer bemoeien met de economie van hun land: de productie van wapens en munitie was belangrijker dan andere zaken.
  
  
• De moderne wapens, zoals sterke kanonnen, mitrailleurs en gifgas, maakten veel slachtoffers. 

Duitsland verliest

Amerika doet mee!

• Een boot Lusitania werd getorpedeerd 
  
• Zimmermann telegram 

Duitsland verliest 

•  In 1917 leek het er nog niet op dat Duitsland de oorlog zou gaan verliezen. 
  
  
• In dat jaar kreeg Rusland een nieuwe regering, die direct een wapenstilstand met Duitsland sloot. Dat betekent dat vijanden die in oorlog zijn, afspreken om voorlopig te stoppen met vechten. Het Duitse leger hoefde nu alleen nog in het westen te vechten. Met één grote aanval wilden de Duitse generaals de geallieerden verslaan. De aanval mislukte.
  
  
  
• In 1918 werd duidelijk dat Duitsland de oorlog niet zou winnen. Er was een tekort aan wapens, munitie en voedsel en aan mannen die konden vechten.
  
  
• Daarbij kwam dat de Verenigde Staten in 1917 ook de oorlog aan Duitsland hadden verklaard. In het voorjaar van 1918 kwamen honderdduizenden goed bewapende Amerikaanse troepen aan in Europa. Op 11 november 1918 moest Duitsland de strijd opgeven en sloot het een wapenstilstand met de geallieerden

Wat was geen oorzaak van de Eerste Wereldoorlog?

1. De moord op Franz Ferdinand.
2. De wapenwedloop en militarisme.
3. Nationalisme en modern imperialisme.
4. Bondgenootschappen die werden gesloten.

Wat maakte de Eerste Wereldoorlog een 'moderne' oorlog?

Wat was géén reden voor het verlies van Duitsland?

1. De Verenigde Staten verklaarde de oorlog met Duitsland.
2. Een tekort aan wapens, munitie, voedsel en manschappen.
3. Rusland kreeg een nieuwe regering en sloot vrede met Duitsland.
4. Een mislukte aanval op het westfront in 1917.