Veiligheid en criminaliteit

Veiligheid en criminaliteit

Oriëntatie

Veiligheid is voor veel mensen belangrijk. Daarom zet de overheid zich in om Nederland zo veilig mogelijk te maken en criminaliteit te bestrijden. Weet jij welke maatregelen er genomen worden om de veiligheid te verbeteren? En heb je een idee van wat er gebeurt als iemand de wet overtreedt?

In deze taak leer je:

- hoe criminaliteit de veiligheid beïnvloedt;

- welke veiligheidsmaatregelen de Nederlandse overheid neemt;

- hoe veiligheidsmaatregelen invloed op je privacy kunnen hebben;

- welke straffen je in Nederland kunt krijgen;

- hoe de rechtspraak in Nederland werkt.

Maak opdracht 1

Veiligheid en criminaliteit

Vergeleken met veel andere landen is Nederland een veilig land. In Nederland gebeuren bijvoorbeeld niet zoveel verkeersongelukken. 

Ook komt hier minder criminaliteit voor dan in veel andere landen. Criminaliteit is gedrag dat volgens de wet verboden is, zoals diefstal.

Veiligheid en criminaliteit

Dat Nederland een veilig land is, betekent niet dat iedereen zich er altijd veilig voelt. Hoe veilig iemand zich voelt in een bepaalde situatie verschilt namelijk per persoon. 

Je kunt je bijvoorbeeld onveilig voelen in een voor jou onbekende stad, terwijl iemand die daar al jaren woont zich daar juist heel veilig voelt.

maak opdracht 2 en 3

Veiligheidsmaatregelen

Om ervoor te zorgen dat het veilig is in Nederland, neemt de overheid veiligheidsmaatregelen. 

Denk bijvoorbeeld aan beveiligingscamera’s in gebieden waar veel criminaliteit voorkomt, extra politie-inzet bij grote voetbalwedstrijden en stoplichten op gevaarlijke kruispunten. Hiermee probeert de overheid crimineel gedrag, geweld en ongelukken te voorkomen.

Verder zijn er wetten om Nederland veiliger te maken. Zo is het volgens de wet verboden om een wapen te hebben of geweld te gebruiken.

Veiligheid en privacy

Veiligheidsmaatregelen kunnen ervoor zorgen dat je je veiliger voelt, maar ze kunnen ook gevolgen hebben voor je privacy. Privacy betekent dat je dingen voor jezelf mag houden.

Iedereen heeft recht op privacy. Maar iemands privacy mag worden ingeperkt als daar een goede reden voor is, bijvoorbeeld als de veiligheid anders in gevaar komt. Zo mag de politie telefoongesprekken afluisteren of een huiszoeking doen als iemand verdacht wordt van een ernstige misdaad.

Filmpje preventief fouilleren

maak opdracht 5

Criminaliteit en straf

Als je je schuldig maakt aan crimineel gedrag, ben je strafbaar. Welke straf je voor dat gedrag kunt krijgen, staat in de wet en hangt af van de ernst van het criminele gedrag. 

Voor een overtreding, zoals door rood fietsen, krijg je een lichte straf. Voor een misdrijf, zoals mishandeling, krijg je een zwaardere straf.

Soorten straffen

In Nederland zijn de straffen die het vaakst opgelegd worden een geldboete, een taakstraf en een gevangenisstraf. Bij een geldboete moet je geld betalen aan de overheid. Een taakstraf houdt in dat je onbetaald werk moet doen, zoals graffiti verwijderen of afval prikken op straat. Een gevangenisstraf betekent dat je de cel in moet. Deze straf is bedoeld voor mensen die ernstige misdrijven hebben begaan.

maak opdracht 6 en 7

Strafblad en VOG

Wanneer je schuldig bent bevonden aan ernstig crimineel gedrag, krijg je een strafblad. Een strafblad is een registratie van de (zware) overtredingen en misdrijven die iemand heeft begaan.

Een strafblad kan vervelende gevolgen hebben. Als je een strafblad hebt, kun je bijvoorbeeld geweigerd worden voor een Verklaring Omtrent het Gedrag (VOG). Een VOG is een bewijs dat je je niet schuldig hebt gemaakt aan crimineel gedrag dat een probleem kan vormen voor je werk. 

Als iemand bijvoorbeeld ooit schuldig is bevonden aan winkeldiefstal, kan het zijn dat hij geen VOG krijgt om in een magazijn te werken. Veel werkgevers vragen naar een VOG.

Maak opdracht 8

Rechtspraak

Als je een (lichte) overtreding begaat, mag de politie je een boete opleggen. 

Maar als je verdacht wordt van iets ernstigers, beslist de rechter welke straf je krijgt.

Strafzitting

Iemand die verdacht wordt van ernstig crimineel gedrag komt voor de rechter tijdens een strafzitting. Tijdens de strafzitting probeert de rechter te weten te komen wat er precies is gebeurd. 

Vervolgens beoordeelt hij of de verdachte schuldig is en zo ja, welke straf hij krijgt. Aan het einde van de strafzitting spreekt de rechter zijn oordeel uit.

Hoger  beroep

Als de verdachte het niet eens is met de uitspraak van de rechter, kan hij in hoger beroep gaan. 

Dan kijkt een hogere rechter opnieuw naar de zaak en doet hij een nieuwe uitspraak.

Kijk filmpje Strafzitting en maak opdracht 9

Bekijk het filmpje

En maak opdracht 11