fase en fase overgangen van water moleculen

• Natuurkunde / Scheikunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

Leerdoelen

• Ik weet dat water in drie fasen kan voorkomen.
• Ik weet dat de water moleculen in elke fase anders bewegen
• Ik kan de zes faseovergangen herkennen.
  

Fasen van water

• Vast: IJs, sneeuw, hagel
• Vloeibaar: water, regen, mist
  
• gasvormig: waterdamp (onzichtbaar!!)

Fase-overgangen

ALLE moleculen van elke stof bewegen altijd een heel klein beetje

• Maak je een stof kouder dan gaan de moleculen minder bewegen en wordt de ruimte tussen de moleculen kleiner.
• Totdat de moleculen op een vaste plek zitten en dan heb je een vaste stof 
• Maak je de stof weer warmer dan wordt de ruimte tussen de moleculen groter en wordt de stof vloeibaar
• Verwarm je nog meer dan gaan ze steeds meer bewegen en worden de ruimtes groter en wordt de stof gasvormig

Huiswerk voor maandag 1 april

leren: namen van fase overgangen

maken: opdr. 1, 2, 4, 6, 7, 8, 11, 13

Welke faseovergang zie je in het plaatje?

1. Verdampen
2. Condenseren
3. Sublimeren
4. Koken

hoe heet deze faseovergang?
vast --> vloeibaar

1. rijpen
2. smelten
3. stollen
4. verdampen

De was droogt ook als het vriest.
Welke faseovergang heeft er plaatsgevonden?

1. stollen
2. verdampen
3. smelten
4. vervluchtigen

Door welke faseovergang is dit ijs ontstaan?

1. rijpen
2. bevriezen
3. smelten
4. condenseren

van vloeibaar naar gasvormig heet?

1. condenseren
2. smelten
3. stollen
4. verdampen

In welke fase zit water als het mist?

1. vast
3. vloeibaar

Stofeigenschappen

Om een stof te herkennen kijk je welke eigenschappen die stof heeft.

Er bestaan geen verschillende stoffen die precies dezelfde eigenschappen hebben.

Als er maar 1 stofeigenschap anders is, gaat het om een andere stof!

Welke stofeigenschappen zijn er?

Voorbeelden van stofeigenschappen:

• kleur
  
• geur
• smaak 
• fase bij kamertemperatuur 

       (vast, vloeibaar of gasvormig)

• brandbaarheid
• smeltpunt en kookpunt
• geleiding
• dichtheid
• wel of niet magnetisch

Nog een stofeigenschap: oplosbaarheid

Sommige stoffen lossen wel op in een vloeistof, andere niet.

Het ligt zowel aan de op te lossen stof als de vloeistof waarin opgelost wordt of er een oplossing ontstaat.

Het oplosmiddel is de vloeistof waarin een stof kan oplossen.

Hoeveel stof er kan oplossen hangt af van het oplosmiddel, de op te lossen stof en de temperatuur.

Vorm is geen stofeigenschap!

Stoffen kunnen in meerdere vormen voorkomen.

Voorbeeld: water

water in vaste vorm: ijsklontje

water in vloeibare vorm: in een glas

water in gasvorm: waterdamp

Maar het blijft water!

vaste stof

Heeft een eigen volume.

Heeft een eigen vorm.

De deeltjes liggen steeds op dezelfde plaats,

bewegen een heel klein beetje.

Ze trekken elkaar sterk aan.

Er is weinig ruimte tussen de deeltjes.

vloeistof

Heeft een eigen volume.

Heeft geen eigen vorm.

De deeltjes bewegen door elkaar heen, trekken elkaar een beetje aan.

Er is een beetje ruimte tussen de deeltjes.

gas

Heeft geen eigen volume.

Heeft geen eigen vorm.

De deeltjes bewegen op hoge snelheid door elkaar. Ze trekken elkaar niet aan.

Er is heel veel ruimte tussen de deeltjes

Moleculen als bouwstenen

Waar bestaan stoffen uit?

Alle stoffen bestaan uit moleculen.

Een molecuul is het kleinste deeltje van een stof dat nog alle eigenschappen van die stof heeft.

Als je een molecuul nog verder gaat bekijken bestaat het uit atomen.

Voorbeeld molecuul en atomen

Water (                 ) bestaat uit watermoleculen.

Watermoleculen bestaan uit twee soorten atomen, waterstof (H) en zuurstof (O).

Een watermolecuul bestaat uit 2 waterstofatomen en 1 zuurstofatoom

H​2​​O

Dit weten jullie vast wel

Diffusie

Stoffen verplaatsen zich altijd van de plek met de hoogste concentratie naar een plek met de laagste concentratie

Cohesie en adhesie

Cohesie 

is de aantrekking tussen moleculen van dezelfde soort

•  bol oppervlakte 
  
• 
  
• bijvoorbeeld de aantrekking tussen watermoleculen, er vormt zich een druppel

adhesie

Is de aantrekking tussen moleculen van verschillende soorten

Er ontstaat een hol oppervlakte