wk 48 2021 2022 2N

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

LES 1

Terugblik

Tekstbegrip

Je hebt een tekst over de rellen rondom het 2G beleid gelezen of gelezen hoe de sprinkhaan door de EU is goedgekeurd als 'heerlijk' hapje. 

Spelling

Je hebt de 1-toets spelling gemaakt over blok 1 t/m 3. 

Tekstbegrip

•  Je gaat zelf een tekst kiezen bij een gekozen onderwerp
• De inhoud van deze tekst vertel je aan je klasgenoot naast je. 
• De inhoud van de tekst ga je verwerken in een gedichtje. 

Voor het lezen

Kies in tweetallen een onderwerp (kijk eventueel op nu.nl of wat jullie gezamenlijke interesse is).

Heb je een onderwerp? 

Je gaat op zoek naar een tekst over dit onderwerp. Je mag niet dezelfde tekst hebben als diegene naast je. Help elkaar dus een beetje.  Je kunt pas starten als ieder een eigen tekst heeft. 

Tijdens het lezen

Lees jouw tekst en maak eventueel aantekeningen die jou straks gaan helpen de tekst na te vertellen aan je klasgenoot. 

Na het lezen

Je gaat een gedichtje schrijven bij jullie gekozen tekstonderwerp.  Je mag dit zelf invullen (dichtrijm mag je zelf bedenken). Als je hulp nodig hebt, kun je ook gebruikmaken van een Haiku (zie regels in de volgende 2 dia's).

een - man - met - rood - haar

zet - streep - jes - in - zijn - ge - zicht

op - een - doek - vol - kleur

Bespreek vervolgens de opbouw van het gedicht: drie regels, met lettergrepenschema 5 - 7 - 5. Vertel dat het bij haiku's gaat het om het aantal lettergrepen, niet om het aantal woorden. Sta eventueel nog even stil bij het afbreken van woorden, en hoe iets soms anders kan klinken dan je het meestal schrijft: 'stree - pjes' vs. 'streep - jes'.

Een haiku schrijven

Een haiku bestaat dus uit: drie regels, met lettergrepenschema

5

7

5

Schrijf nu zelf een haiku bij het tekstonderwerp.

Toon deze samenvatting even kort alvorens naar het volgende voorbeeld te gaan. Is de klas al bekend met haiku's, dan is dit een goed moment om afwijkende lettergrepenschema's (zie: VOORBEREIDING - differentiatie) te introduceren. Met de schrijftool onderaan de pagina kunnen de cijfers worden doorgestreept en aangepast.

Spelling

Je leert wat samentrekkingen zijn en gaat hiermee oefenen.

Wat valt je op?

De boekwinkel houdt zich bezig met de inkoop van boeken en de met de verkoop van boeken. In de winkel staan veel nieuwe boeken, maar ook veel oude boeken of zelfs gebruikte boeken. In de herfstvakantie, kerstvakantie en voorjaarsvakantie heeft deze boekwinkel een uitverkoop. 

Samentrekkingen

Je laat een woord of een deel van een woord weg omdat dit twee keer achter elkaar voorkomt.

Regel:

Compleet woord weglaten: niets doen

Deel van een woord weglaten: zet ipv dit woord een -

Even oefenen. Kan ik onderstaande voorbeelden samentrekken? Zo ja, hoe?

de grote stoelen en kleine stoelen

de import en export van producten

op grote en kleine schaal verkopen

veertien jarigen tot vijftien jarigen

trouwplannen en trouwlocaties

Individuele opdracht

2hv:maken opdracht 5 op blz. 179

2vwo: maken opdracht 5 op blz. 194 en 195

LES 2

Tekstbegrip

• Je leert de inhoud van een tekst vast te leggen door middel van enkele inhoudelijke vragen. 

Voor het lezen

Wat weet je over deze foto? 

Tijdens het lezen

Lees de tekst en beantwoord de onderstaande vragen. Moeilijke woorden onderstreep je, maar zoek je nog niet op. 

1. Welk nieuwsfeit was de aanleiding voor het schrijven van deze tekst?
2. Hoe verliep ‘operatie Lekbrug’? Welke stappen zijn er achtereenvolgens gezet?
3. Waarom zijn er nog verdere werkzaamheden, nu de boogbrug weg is?
4. In dit tekstdeel staat in regel 24-25 ’Voor velen was dit een afscheid met een traan.’ Wat wordt hierna beschreven?
5. Waarom is de oude Lekbrug gebouwd? En waarom zijn later de Jan Blankenbrug en de tweede Jan Blankenbrug gebouwd?
6. Welke vier redenen staan genoemd voor het verwijderen van de boogbrug? 

Na het lezen

Je gaat een samenvatting typen bij deze tekst. Welke alinea hoef je niet op te nemen in de samenvatting denk je? 

Gebruik minimaal 120 en maximaal 180 woorden. 

Tip: Verwerk ook enkele antwoorden van dia 5 in je samenvatting. 

Spelling

Je weet na deze les de regels bij de tussenletter in samenstellingen. 

In de volgende  dia's worden de regels nog eens kort herhaald. Tussendoor oefenen we met de regels. 

Tussenletters in samenstellingen

Samenstelling: twee of meerdere  woorden aan elkaar geplakt. 

Soms heb je een tussenletter nodig.

• -s toevoegen als je:
  In de samenstelling ook –s hoort.
  Let op: als je de –s niet hoort, kun je het tweede deel van het woord vervangen die een woord dat niet met een s-klank begint. Je schrijft een tussen-s als je dan de –s hoort (stationschef --> stationsklok).

ambassadeur + woning

1. met tussen-s
2. zonder tussen-s

bedrijf + spionage

1. met tussen-s
2. zonder tussen-s

verzekering + polis

1. met tussen-s
2. zonder tussen-s

hardloop + schoenen

1. met tussen-s
2. zonder tussen-s

Tussenletters in samenstellingen

Samenstelling: twee of meerdere woorden aan elkaar geplakt. 

Soms heb je een tussenletter nodig.

• -en toevoegen als je:
  Als het eerste deel van de samenstelling een zelfstandig naamwoord is dat alleen een meervoud op –en heeft (berenpoot).

Uitzonderingen op -(e)n regel:

Geen -(e)n wanneer het eerste deel:

• geen mv heeft: benzinelucht
• uniek is: zonnestraal
• zowel een mv op -en als op -s heeft: groentesoep
• geen ZN is: huilebalk
• het tweede deel versterkt: apetrots
• van een werkwoord komt: spinnewiel

Beresterk of berensterk?

1. Beresterk
2. Berensterk

Beresterk

Geen tussenletter als het eerste deel een bijvoeglijk naamwoord is --> 'bere' zegt iets over 'sterk'

Brekebeen of brekenbeen?

1. Brekebeen
2. Brekenbeen

Brekebeen

Geen tussenletter als het eerste deel van een werkwoord komt --> 'breke' komt van 'breken

Gerstebier of gerstenbier?

1. Gerstebier
2. Gerstenbier

Gerstebier

Geen tussenletter als het eerste woord geen meervoud kent --> je kunt niet zeggen: twee gersten

Maneschijn of manenschijn?

1. Maneschijn
2. Manenschijn

Maneschijn

Geen tussenletter als er maar één is van het eerste deel: we hebben maar één maan (of zon)

Secondewijzer of Secondenwijzer?

1. Secondewijzer
2. Secondenwijzer

Secondewijzer

Geen tussenletter als een woord twee meervoudsvormen kent --> 'secondes' en 'seconden' mag allebei

Stationchef of stationschef

1. Stationchef
2. Stationschef

Stationschef

Als je de -s hoort, dan schrijf je hem ook --> stationsrestauratie

Ontwerp een toets voor een klasgenoot

Werk in Google documenten 

Bedenk bij iedere regel 2 vragen (dus minimaal 18). 

Zorg dat je zelf goed weet hoe je de samenstellingen moet spellen. 

Kies een klasgenoot naar wie je de toets gaat mailen/ de toets mee gaat delen. Geef hem/haar toestemming de antwoorden in het document te typen. 

Kijk het gemaakte werk van de ander na. Hoe heeft hij/zij het gedaan?