9.4 Opgepakt... en dan?

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• vmbo k, mavo
• Leerjaar 3

9.4 Opgepakt ... en dan?

Wat gaan we doen vandaag?

1. Introductie

2. Uitleg

3. Aan de slag!

4. Afsluiting

Doelen:

• Wat is een verdachte?
• Welke rechten heeft de politie?
• Het proces van oppakken.
• Wat is een Openbaar Ministerie?

Actueel: Aanslag op Poolse supermarkt

Hoe wordt de dader ook wel genoemd, maar waarvan nog niet is bewezen dat hij het ook echt heeft gedaan?

1. De boef
2. De verdachte
3. De crimineel
4. De held

Wat is een 'verdachte'?

Een verdachte

Verdachte: iemand van wie de politie denkt dat hij iets strafbaars heeft gedaan.

De verdachte is de persoon die de politie bij een misdrijf als eerste probeert te vinden.

VB: De verdachte - Jos B.

Zaak Nicky Verstappen:

- Vermoeden van schuld.

- Onschuldig tot het tegendeel is bewezen.

- Privacy (B. en zwarte balk)

De rechten van de politie

1. Fouilleren: Onderzoeken van je kleding + toestemming.

2. Arresteren: Politiebureau voor verhoor + 9 uur.

3. Huis doorzoeken: zoeken naar bewijsmateriaal + huiszoekingsbevel

Verdacht van een wietplantage op zolder.

Huis doorzoeken

Proces verbaal: Politieverslag over het misdrijf en de verdachte

Bureau Halt

Halt: Een politiebureau gericht op jongeren (12 - 18) voor kleine misdrijven zoals illegaal vuurwerk.

Speciale straf passend bij het misdrijf.

HALT (Het Alternatief) kan je zien als een soort 'laatste waarschuwing' of 'wake-up call' voor jongeren.

Officier van justitie

Openbaar Ministerie (OM): Alle officieren van justitie samen --> zwaardere misdrijven.

1. Seponeren	De verdachte komt niet voor de rechter en er komt geen straf.
2. Strafbeschikking	Het OM of de OVJ legt zelf een straf op (alleen bij lichte misdrijven).
3. Vervolgen	De verdachte voor de rechter brengen.

Het OM (Openbaar ministerie)

Stel je bent politieagent en de wedstrijd Ajax-Feyenoord wordt gespeeld. Je hebt te horen gekregen dat van beide clubs de hooligans wapens zullen meenemen naar de wedstrijd. Bij het stadion zie je de hooligans al aankomen. Wat zou jij doen als politieagent?

Bijzondere maatregelen van de politie

Bijzondere maatregelen: Iemand oppakken voordat hij iets strafbaars heeft gedaan of een buurt afluisteren.

Terreurverdachte zijn vaak de aanleiding voor bijzondere maatregelen

Stelling: ''Mogen de rechten van de burgers 'even' vergeten worden voor de veiligheid van anderen?''

Maatschappijleer 

CRIMINALITEIT 

9. 5. De rechtzaak

9. 5.  De rechtzaak

Leerdoel: 

• Aan het eind van deze les kun je herkennen en uitleggen op welke manier een rechtszaak verloopt.
• Je weet wanneer je schuldig bent.
• Je bent op de hoogte van Jeugdstrafrecht

Eerlijk proces

Wanneer de officier van justitie besluit om jou te vervolgen, komt er een rechtszaak. De verdachte krijgt dan een dagvaarding.

Dagvaarding = Een oproep om voor de rechter te verschijnen. 

In de dagvaarding staat: 

• het feit waarvan je verdacht wordt.
  
• het tijdstip en de plaats waar de zitting plaatsvindt.
  

Geen zin in of geen behoefte aan de uitleg? 

Ga zelfstandig aan de slag met de stof! 

Belangrijke personen bij een rechtszaak

Bij een rechtszaak zijn de volgende personen aanwezig:

• de verdachte, bijgestaan door een advocaat.
  
• de officier van justitie die de verdachte aanklaagt.
  
• de rechter die bepaalt of iemand schuldig is en of hij een straf krijgt. 

 
         Rechters zijn in Nederland onafhankelijk en onpartijdig.

Wie is wie?

1. Verdachte
2. Rechter
3. Advocaat
4. Getuige(n)
5. Pers
6. Publiek
7. Officier van Justitie
8. Griffier

Officier van Justitie

Getuige(n)

Verdachte

Advocaat

Griffier

Rechter

Pers

Publiek

Wanneer is iemand schuldig?

• Gaat het om een strafbaar feit?
• Is bewezen dat de verdachte het gedaan heeft?
• Is de verdachte strafbaar?
  

3x ja = schuldig

Is de verdachte toerekeningsvatbaar?

Een verdachte die geestelijk gestoord was tijdens zijn daad, kan ontoerekeningsvatbaar worden verklaard.

In dat geval kan de rechter beslissen om de verdachte verplicht op te laten nemen in een tbs-kliniek waar hij wordt behandeld voor zijn stoornis.

TBS  Ter Beschikking Stelling

Wanneer een persoon een psychische afwijking of stoornis heeft, dan kan de rechter besluiten deze persoon op te laten sluiten in een TBS-kliniek. 

Hier krijgt diegene hulp en ondersteuning om om te gaan met de stoornis. Iemand met TBS komt vaak pas na vele jaren vrij, als hij helemaal genezen is. Deze straf komt regelmatig voor bij aggressieve daders en (kinder)verkrachters.  Ofwel daders bij wie 

In een gevangenis is er meestal geen hulp, daarmee verschilt TBS van een gewone gevangenis.

Samenvatting (sleep naar de juiste plek)

Een rechtszaak begint met een                            van de gegevens. Als alles klopt, leest de officier van justitie de                              voor. Hierin staat waar de verdachte van beschuldigd wordt. Daarna worden vragen gesteld. Eerst aan de verdachte en daarna aan de                           . Na de ondervragen eist de officier een                     . De advocaat, die de verdachte                           , probeert de rechter ervan te overtuigen een lagere straf de geven. De rechter bepaalt uiteindelijk de straf, dit is het                           .

aanklacht

controle

getuige

straf

verdedigt

vonnis

helpt

uitspraak