Zonnestand & Schaduw

• Woordenschat
• Begrijpend lezen
• +4
• Basisschool
• Groep 5,6

Introductie

Waarom heb jij een schaduw? En waarom is die soms langer dan anders? Dat komt door de stand van de zon! Hoe zit dat?

Instructies

Waarom heb jij een schaduw? En waarom is die soms langer dan anders? Dat komt door de stand van de zon! Hoe zit dat? Je leert het in deze les! 

Zonnestand & Schaduw

Zonnestand & Schaduw

Vragenmuur 

Wat zou je willen weten over zonnestand & schaduw?  Schrijf jouw vragen op en plak ze op de vragenmuur!

Wereldoriëntatie

Na deze les:

• kan ik het verband uitleggen tussen zonnestand, schaduwlengte en daglengte in zomer en winter.
  
• weet ik hoe de draaiing van de aarde werkt.
  
• weet ik hoe de aarde beweegt ten opzichte van de zon.

Dit ga je leren

Woordenschat

Na deze les: 

• begrijp ik de belangrijke woorden uit de tekst.

Taal

Na deze les:

• heb ik een verhalende tekst geschreven op chronologische volgorde waarin ik een zonnige dag uit het leven van Scoop beschrijf. 

Lesdoelen

Bespreek de lesdoelen met uw leerlingen.

Nog even opfrissen! 

de maan

Al eeuwenlang draait de maan om de aarde heen, altijd met dezelfde constante snelheid van ongeveer een maand. Tegelijkertijd draait de maan samen met de aarde, rond de zon. Al deze bewegingen zorgen ervoor dat we de maan op verschillende manieren vanaf de aarde te zien krijgen. Meer uitleg? Bekijk dan dit filmpje!

westen

De zon komt op in het westen.

oosten

De zon gaat onder in het oosten.

zuiden

De zon staat op z'n hoogtepunt in het zuiden.

_{Verdiepende tekst}

Arceer de woorden die je nog niet goed begrijpt. Arceer in ieder geval: 

• het tijdstip
• de as
• de omtrek
• de lichtbron

_Woordenschat

Hulpkaart

lichtbronnen

iets wat licht uitstraalt

kunstmatige lichtbronnen

lichtbronnen met invloed van mensen.

natuurlijke lichtbronnen

lichtbronnen zonder invloed van mensen.

de zon

het vuur

de bliksem

de gloeilamp

het beeldscherm

de laser

Woordenschat

Bespreek de moeilijke woorden met uw leerlingen.

_Woordenschat

eten

het ontbijt

de lunch

het diner

Ga met behulp van de hulpkaart op zoek naar de betekenis van de woorden die jij hebt gearceerd. 

Wist je de betekenis nog niet? Schrijf de betekenis voor jezelf op. Horen er woorden bij elkaar? Maak dan een woordparaplu, -kast of -trap.

groot

klein

muis

olifant

Hulpkaart

woordparaplu

woordtrap

woordkast

Woordenschat

Bespreek de belangrijke woorden met uw leerlingen. De hulpkaart kan helpen om achter de betekenis van de woorden te komen. In hun logboek noteren de leerlingen de betekenis van de woorden die ze nog niet kenden.

Wat hoort waar?

Klaar? Slepen maar!

Heb jij het goed begrepen? Test je kennis!

Ochtend

Middag

zon schijnt recht

zonsopkomst

schaduw lang

schaduw kort

zonsondergang

oosten

westen

zon schijnt schuin

.

Heb jij het goed begrepen? Test je kennis!

In welk seizoen staat de zon op z'n laagst? 

..
.

Heb jij het goed begrepen? Test je kennis!

WAAR of NIET WAAR?

In Nederland is het op hetzelfde moment winter en 

zomer als aan de andere kant van de wereld.

1. WAAR
2. NIET WAAR

Waar staan de zon, maan en aarde tijdens een zonsverduistering? Klaar? Slepen maar!

Heb jij het goed begrepen? Test je kennis!

..
.

Heb jij het goed begrepen? Test je kennis!

WAAR of NIET WAAR?

Een zonsverduistering kun je ook goed zien wanneer

er wolken in de lucht hangen.

1. WAAR
2. NIET WAAR

_Proefje

Kijk eens naar buiten. Schijnt het zonnetje? Voer dan het proefje uit de tekst in tweetallen uit. Is het donker? Doe het dan een keer thuis!

Bekijk hier het filmpje!

_{Verwerkingsopdracht}

Je gaat straks een verhalende tekst schrijven over een zonnige dag uit het leven van mij, Scoop. Daarbij maak je gebruik van de informatie die je hebt geleerd in deze les en verwerk je dit in je verhaal.

Verwerkingsopdracht

_{Verwerkingsopdracht}

Voorbeeld

Bekijk en lees een voorbeeld van een verhalende tekst.  Bespreek de vragen in het rad.

 

_{Verwerkingsopdracht}

Uitleg

Je hebt geleerd over zonnestand en schaduw op verschillende momenten van de dag en het jaar. Ook de plek op aarde speelt daarbij een belangrijke rol. 

Schrijf een verhalende tekst waarin je een zonnige dag beschrijft uit het leven van Scoop, van zonsopkomst tot zonsondergang. Bepaal daarbij eerst waar op aarde het verhaal zich afspeelt en in welk seizoen, zodat je weet hoe de zonnestand en schaduw is op die dag. 

Maak ook een tekening bij je verhaal waarin je de zonnestand en schaduw van die dag verwerkt. 

Wat is een verhalende tekst?

Een verhalende tekst is een tekst met verzonnen gebeurtenissen met als doel de lezer te amuseren (vermaken).  

Checklist

_{Verwerkingsopdracht}

Uitvoeren

Checklist

_{Verwerkingsopdracht}

Checklist

Wissel van tekst met een klasgenoot. Check elkaars verhalen op basis van de checklist hiernaast. Klaar? Pas je eigen verhaal aan met de feedback!

Verwerkingsopdracht

De schrijfkampioen!

Leg jullie verhalende teksten in het midden van je tafelgroepje. Bedenk welke tekst je het beste vindt. Deze tekst krijgt een punt. Wie verdient de meeste punten in je tafelgroepje en mag zichzelf de schrijfkampioen noemen?

Evalueren

_Reflectie

Draai aan het rad en bespreek de vraag.

Verwerkingsopdracht

Voorlezen

Lees jouw verhaal voor aan een aantal leerlingen uit groep 3 of 4. Of neem je verhaal mee naar huis en lees het voor aan je kleine broertje, zusje, neefje, nichtje. Misschien vinden jouw ouders het ook wel leuk om te horen. Lees het dan ook aan hun voor. Zo leren ze meteen iets over zonnestand en schaduw! 

Publiceren

Of hang jouw verhalende tekst

op in de klas of op de gang!

Wereldoriëntatie

• Ik kan het verband uitleggen tussen zonnestand, schaduwlengte en daglengte in zomer en winter.
  
• Ik weet hoe de draaiing van de aarde werkt.
  
• Ik weet hoe de aarde beweegt ten opzichte van de zon.

Terugkoppeling lesdoelen

Woordenschat

• Ik begrijp de belangrijke woorden uit de tekst.

Taal

• Ik heb een verhalende tekst geschreven op chronologische volgorde waarin ik een zonnige dag uit het leven van Scoop beschrijf. 

Schrijf in je projectschrift wat jij hebt geleerd!

Terugkoppeling lesdoelen

Bespreek de lesdoelen met uw leerlingen. Hebben zij de lesdoelen behaald?

Vragenmuur & Weetmuur

• Op welke vragen hebben jullie deze les antwoord gekregen? 
• Welke vragen zijn nog onbeantwoord? 
• Hoe kun je ervoor zorgen dat je toch achter het antwoord op deze vragen komt?
  

              Tot de volgende keer!