Aletta Jacobs

• Geschiedenis
• Basisschool
• Groep 5,6

Introductie

Aletta Jacobs was heel belangrijk voor de emancipatie van de vrouw. Zij ging studeren en wordt de eerste vrouwelijke arts in ons land. En verder strijdt ze voor het vrouwenkiesrecht.

.

Aletta Jacobs

Wereldoriëntatie

Na deze les:

• weet ik wie Aletta Jacobs was en welke belangrijke rol zij speelde eind negentiende eeuw. 
  
• weet ik dat Aletta de eerste Nederlandse vrouw was die mocht studeren aan de universiteit.
  
• weet ik dat Aletta de eerste vrouwelijke arts was in Nederland.  
• weet ik wat Aletta Jacbos met vrouwenkiesrecht te maken heeft.
• kan ik in eigen woorden uitleggen wat 'feminisme' betekent.

Dit ga je leren

Woordenschat
Na deze les:

• begrijp ik de belangrijke woorden die met Aletta Jacobs te maken hebben. 

Taal
Na de les:

• kan ik een script schrijven van een scène uit een toneelstuk over Aletta Jacobs. 

Lesdoelen

Bespreek de lesdoelen met uw leerlingen.

Eigen leervragen

Wat wil jij graag weten of leren over Aletta Jacobs?

Schrijf je leervragen op in je projectschrift.  

Een goede vraag begint meestal met een W of een H: 

wie, wat, waar, wanneer, waarom en hoe. 

Over welke tijd hebben we het?

Aletta Jacobs

1854 - 1905

_{Verdiepende tekst}

Klik op de loep en daarna op de tekst om de tekst te vergroten.

Lees de tekst en arceer de woorden die je nog niet goed begrijpt. 

Arceer in ieder geval: 

• universiteit
  
• feminisme
• de Grondwet
  
• kiesrecht
  
• gelijke rechten
  
• emancipatie
  

_Woordenschat

(gelijke) rechten

het kiesrecht

Recht om te stemmen bij verkiezingen. 
In 1919 kregen vrouwen het kiesrecht, waardoor ze zelf mochten stemmen.

de emancipatie

Streven naar gelijke rechten en zelfstandigheid.

Aletta Jacobs speelde een belangrijke rol bij de emancipatie van de vrouwen. 

Feminisme

Beweging die graag wil dat vrouwen dezelfde rechten en mogelijkheden als mannen krijgen.

Aletta Jacobs is een van de bekendste feministen van Nederland. 

(Gelijke) rechten 

Gelijkheid en gelijke behandeling. 
Jongens en meisjes mogen in  Nederland naar school, zij hebben gelijke rechten. 

de Grondwet

De belangrijkste Nederlandse wet. Hierin staan de bevoegdheden van koning, regering en parlement. Ook de belangrijkste rechten en plichten van de burgers zijn hierin vastgelegd. 
De eerste regel in de grondwet luidt: Allen die zich in Nederland bevinden, worden in gelijke gevallen gelijk behandeld.

Woordenschat

Bespreek de moeilijke woorden met uw leerlingen.

_Woordenschat

eten

het ontbijt

de lunch

het diner

Ga met behulp van de hulpkaart op zoek naar de betekenis van de woorden die jij hebt gearceerd. 

Weet je de betekenis nog niet? Zoek dan de betekenis van het woord op, op deze website. Schrijf de betekenis voor jezelf op. Horen er woorden bij elkaar? Maak dan een woordparaplu, -kast of -trap.

groot

klein

muis

olifant

Hulpkaart

woordparaplu

woordtrap

woordkast

Woordenschat

Bespreek de belangrijke woorden met uw leerlingen. De hulpkaart kan helpen om achter de betekenis van de woorden te komen. In hun logboek noteren de leerlingen de betekenis van de woorden die ze nog niet kenden.

Bekijk het filmpje.

Wie was Aletta Jacobs en waarom heeft zij zoveel voor de Nederlandse geschiedenis betekent?

Bekijk het filmpje.

Filmpje

De leerlingen bekijken het filmpje en maken tijdens het kijken aantekeningen in hun logboek.

Je hebt inmiddels een heleboel geleerd over Aletta Jacobs. Doe de quiz op de volgende slides om te testen wat jij hebt onthouden!

Test je kennis in de quiz

Heb jij de tekst en filmpjes goed begrepen?
Test je kennis!

Aletta Jacobs leeft in de tijd van de burgers en stoommachines. Sleep de bijbehorende jaren naar de tijdlijn. 

1600

1700

1800

1900

2000

Wat is Alet

Aletta was een belangrijke feminist. Ze wil gelijke rechten voor vrouwen en mannen. Wat doet ze om de eerste vrouwelijke student te zijn? 

Heb jij de tekst en filmpjes goed begrepen?
Test je kennis!

Heb jij de tekst en filmpjes goed begrepen?
Test je kennis!

WAAR of NIET WAAR?

Ziekenhuizen wijzen haar allemaal af. Ze verhuist eerst naar Londen. Als ze vervolgens terugkomt naar Nederland begint ze haar eigen praktijk in Amsterdam. 

Als Aletta afgestudeerd is wordt ze meteen aangenomen als arts in Nederland. 

Heb jij de tekst en filmpjes goed begrepen?
Test je kennis!

Aletta Jacobs krijgt veel voor elkaar in de Nederlandse geschiedenis. Weet jij welk jaar bij welke gebeurtenis past?

Nieuwe onderwijswet 
(ook meisjes mogen studeren!)

Eerste vrouwelijke student in Nederland. 

Eerste vrouwelijke arts in Nederland. 

Vrouwenkiesrecht! 

1860

1871

1876

1878

1912

1919

en filmpjes

Heb jij de tekst en filmpjes goed begrepen?
Test je kennis!

Er is in die tijd veel minder bekend over het vrouwenlichaam. Wat doet Aletta om het vrouwenlichaam onder de aandacht te krijgen?

1. Aletta schrijft een voorlichtingsboek: 'De vrouw, haar bouw en haar inwendige organen'.
2. Aletta opent een praktijk in Londen dat alleen vrouwen en meisjes als patiënt aanneemt.
3. Aletta houdt twee keer in de week gratis spreekuur voor vrouwen.
4. Ze schrijft een brief aan de minister met de aanvraag voor een groot onderzoek naar het vrouwelijk lichaam.

Kan jij het paspoort van Aletta Jacobs volledig maken?

Aletta Jacobs

Geboren: 

9 februari

Overleden: 

10 augustus 

 

Eerste vrouwelijke: 

Verhuist naar: 

Bestuurder van partij: 

Vrouwen kiesrecht vanaf:

 

Geboorteland: 

Studie: 

arts

1919

1854

de Vereeniging voor Vrouwenkiesrecht

1929

_{Verwerkingsopdracht}

Uitleg

Je hebt deze les veel geleerd over Aletta Jacobs. Aletta heeft zoveel indruk achtergelaten dat er een toneelstuk over haar gemaakt wordt. De acteurs en actrices moeten dan aan de hand van een script het toneelstuk opvoeren. Aan jou de taak om een scène uit het toneelstuk te schrijven. Geen zorgen, ik help je op weg!

Verwerkingsopdracht

Voorbeeld van een script  

Lees de tekst hiernaast. 

en filmpjes

Waar zou jij deze tekst tegen kunnen komen, denk je? 

1. In een boek over opgravingen.
2. In een folder van een museum.
3. In een boekje voor een musical.
4. In een stripboek.

Wat is Alet

Vergelijk de tekst met een tekst uit een leesboek.

Welke verschillen zie je?

Wat is Alet

Waarom heeft de schrijver de schuingedrukte stukjes 

geschreven, denk je?

_{Conclusie: wat is een script en hoe ziet het eruit?}

• Een script is bedoeld voor acteurs. Zij leren de tekst uit hun hoofd. Een script wordt gebruikt voor een toneelstuk, een musical en voor films en televisieseries. Ze weten wat ze moeten doen en wat ze moeten zeggen. 
  
  
• Het doel van de schrijver: hij wil de acteurs duidelijk maken wat ze moeten zeggen en hoe de situatie op het toneel eruitziet. Uiteindelijk wil de schrijver je vermaken. Hij doet dat door het verhaal spannend of grappig te maken. 
  
  
• In een script staat aan de linkerkant (vaak dikgedrukt) wie het moet zeggen. Achter de dubbele punt lees je wat de persoon moet zeggen, dit staat tussen aanhalingstekens: Marco: 'Hallo!'  
  
  
• In een script staat beschreven wat er tussen het praten door gebeurt. Waar het zich afspeelt en wie er in de scène voorkomen: Marco en Anita staan in de keuken. Anita is erg zenuwachtig en omdat ze zo trilt, laat ze haar kopje vallen. 

Het script: de voorbereiding

Kies één van de belangrijke momenten uit het leven van Aletta Jacobs en bedenk wie er op dat moment een rol spelen in haar leven. 

Verhaallijn 
De grote verhaallijn weet je al. Het gaat over het leven van Aletta Jacobs. 

Samenvatting scène

Schrijf kort op waar de scène over gaat, wie erin voorkomen en waar het zich afspeelt. 

Personages omschrijven 

Schrijf kort voor ieder personage op hoe hij/zij heet, de leeftijd en karaktereigenschappen zoals snel boos, heel creatief of super slim. Schrijf op hoe het personage eruitziet. Je mag ook een tekening maken. 

_{Het script!} 

Werk in tweetallen. Schrijf een script voor een scène uit het toneelstuk over Aletta Jacobs.

De checklist hiernaast kan je helpen!

De opdracht

Checklist tekst

Als een acteur het script leest weet hij/zij wat hij moet zeggen. 

De naam is dikgedrukt en de tekst staat tussen aanhalingstekens. 

Uit de tekst blijkt wat zich afspeelt op het toneel. Dit staat schuingedrukt geschreven. 

Als de scene wordt uitgespeeld, is het duidelijk hoe het leven van Aletta Jacobs er op dat moment uitziet. 

_{Aanpassen en verbeteren}

Laat een ander tweetal jullie tekst lezen. Bekijk samen de checklist nog een keertje. Vinden jullie dat de tekst aan alle punten uit de checklist voldoet? Zijn er nog dingen die jullie kunnen verbeteren?

_{Laat maar zien!}

Zijn jullie tevreden over jullie script? Werk dan samen met klasgenootjes en speel de scène uit. 

Misschien kunnen jullie de scènes van alle klasgenoten wel op volgorde zetten, zodat jullie uiteindelijk een heel toneelstuk over het hele leven van Aletta Jacobs kunnen opvoeren?

Reflectie

EENS of ONEENS? 

Draai aan het rad en bespreek de stellingen.

Wereldoriëntatie

• Ik weet wie Aletta Jacobs was en welke belangrijke rol zij speelde eind negentiende eeuw.
  
• Ik weet dat Aletta de eerste Nederlandse vrouw was die mocht studeren aan de universiteit.
  
• Ik weet dat Aletta de eerste vrouwelijke arts was in Nederland.
  
• Ik weet wat Aletta Jacbos met vrouwenkiesrecht te maken heeft.
  
• Ik kan in eigen woorden uitleggen wat 'feminisme' betekent.

Dit weet ik nu ... & Dit kan ik nu ...

Woordenschat

• Ik begrijp de belangrijke woorden die met Aletta Jacobs te maken hebben. 

Taal

• Ik kan een script schrijven van een scène uit een toneelstuk over Aletta Jacobs. 

Lesdoelen

Bespreek de lesdoelen met uw leerlingen.

Vragenmuur & Weetmuur

• Welke vragen zijn al beantwoord? Verplaats deze naar de weetmuur. 
• Op welke vragen hoop je de volgende les antwoord te krijgen? 
  
• Zijn er tijdens deze les nieuwe vragen in je opgekomen?

Vragenmuur & weetmuur

Bekijk samen met de leerlingen de vragenmuur. Zijn er al vragen beantwoord? Verplaats die vragen naar de weetmuur. Zijn er tijdens deze les nieuwe vragen ontstaan?

Tot de volgende keer!