Armoede in Nederland

• Wereldoriëntatie
• Taal
• +3
• Basisschool
• Groep 5,6

Introductie

Nederland hoort tot de rijkste landen van Europa. Toch leven ook hier veel gezinnen in armoede. Wat betekent dat? En om hoeveel mensen gaat het?

.

Armoede in Nederland

Deze lessenserie start a.d.h.v. de actualiteit.

Denkgesprek

Weet weet jij al?

Stel je voor: je wordt morgen wakker en opeens zijn jouw ouders miljonair. Verandert er iets in jouw leven, denk je? Wat dan?

Stel je voor: je wordt morgen wakker en opeens zitten jouw ouders in de schulden. 

Verandert er iets in jouw leven, denk je? Wat dan?

Een denkgesprek voeren doe je zo!

Lees de vraag en denk er voor jezelf over na. Deel vervolgens jouw ideeën in je groepje. Bespreek jullie ideeën en gedachtes. Al doende word je mondelinge taalvaardigheid groter.

de schulden

Als je schulden hebt, dan moet je nog geld terugbetalen aan iemand anders, bijvoorbeeld aan de bank. 

Als je meer geld uitgeeft dan je eigenlijk hebt, kun je in de schulden terechtkomen.

Wereldoriëntatie

Na deze les:

• weet ik dat er ook in Nederland armoede bestaat en hoe dit eruit kan zien.
• weet ik welke hulp er in Nederland wordt geboden aan ouders en kinderen die (tijdelijk) opgroeien en leven in armoede.

Dit ga je leren

Woordenschat

• Na deze les begrijp ik de belangrijke woorden uit de tekst.

Taal

Na deze les:

• kan ik in het kort vertellen waar de tekst Armoede in Nederland over gaat.
• kan ik mijn mening geven en beargumenteren over luxe en noodzakelijke producten en over de stelling: In vergelijking met oorlogsgebieden en arme landen in Afrika en Azië bestaat armoede in Nederland eigenlijk niet!

Lesdoelen

Bespreek de lesdoelen met uw leerlingen.

Vragenmuur & Weetmuur 

Wat zou jij willen weten over armoede in Nederland? Schrijf jouw vragen op en plak ze op de vragenmuur!

Eigen leervragen

De leerlingen formuleren eigen leervragen over het onderwerp. De vragen worden opgeschreven op een papiertje en op de vragenmuur geplakt. Zodra een vraag is beantwoord, wordt hij verplaatst naar de weetmuur.

_{Verdiepende tekst}

Lees de tekst en arceer de woorden die je nog niet goed begrijpt geel. 

Arceer in ieder geval: 

• de armoede
• de situatie
• de schulden
• niet goed rond kunnen komen
• de voedselbank
• de kledingbank
• de speelgoedbank
• het huishouden
• inkomen(sgrens)

Actualiteit

Lees samen met uw leerlingen het artikel. 

De leerlingen arceren de belangrijke woorden in de tekst.

niet goed rond kunnen komen

Als je niet genoeg geld hebt om te kunnen leven.

Als je minder geld verdient dan dat je eigenlijk nodig hebt om te leven (voor het kopen van boodschappen en kleding bijvoorbeeld), kun je moeilijk rondkomen. 

_Woordenschat

de armoede

de schulden

Als je nog iemand moet betalen, heb je schulden.

Als je geld leent van iemand, moet je het later nog terugbetalen. Je hebt dan een schuld.

Hulpkaart

het inkomen

Het geld dat je verdient voor het werk dat je doet.

Mensen die opgroeien in armoede hebben een laag inkomen.

de voedselbank

Voedselbanken in Nederland helpen mensen aan voedsel die dat tijdelijk zelf niet kunnen betalen.

In Nederland zijn er meerdere voedselbanken.

Bekijk het filmpje. 

de armoede

Wanneer iemand heel weinig geld en spullen heeft.

Ook in Nederland zijn er kinderen die opgroeien in armoede.

de speelgoedbank

De speelgoedbank zorgt voor speelgoed voor kinderen waarvan hun ouders het niet kunnen betalen. 

Bekijk het filmpje.

de kledingbank

Kledingbanken in Nederland helpen mensen aan kleding die dat tijdelijk zelf niet kunnen betalen.

In Nederland zijn er meerdere kledingbanken.

Bekijk het filmpje. 

Woordenschat

Bespreek de moeilijke woorden met uw leerlingen.

_Woordenschat

eten

het ontbijt

de lunch

het diner

Ga op zoek naar de betekenis van de woorden die jij had gearceerd. De hulpkaart kan je hierbij helpen. Horen er woorden bij elkaar? Maak dan een woordparaplu, -kast of -trap.

groot

klein

muis

olifant

Hulpkaart

woordparaplu

woordtrap

woordkast

Woordenschat

Bespreek de belangrijke woorden met uw leerlingen. De hulpkaart kan helpen om achter de betekenis van de woorden te komen. In hun logboek noteren de leerlingen de betekenis van de woorden die ze nog niet kenden.

..
.

WAAR of NIET WAAR?

Mensen met weinig geld hebben vaak ook meer kans op gezondheidsproblemen.

Heb jij het artikel goed begrepen? Test je kennis!

1. WAAR, dat komt vaak omdat ze minder snel naar een tandarts of arts gaan, omdat dat geld kost. Ook kunnen ze last hebben van stress en (geld)zorgen.
2. NIET WAAR

..
.

Bekijk de grafiek en lees onderstaande uitspraken.

1. Vanaf 2014 waren er pas mensen in Nederland die een langdurig laag inkomen hebben.

2. Van 2011 tot en met 2013 steeg het aantal mensen met een laag inkomen. Daarna is het alleen maar gedaald. 

3. De cijfers uit 2019 zijn voorlopige cijfers. Die kunnen dus nog iets afwijken.

Heb jij het artikel goed begrepen? Test je kennis!

1. Alle uitspraken zijn waar!
2. Uitspraak 1 is niet waar. Waarschijnlijk hebben ze daarvoor het aantal mensen met een langdurig laag inkomen nog niet gemeten. Uitspraak 2 en 3 zijn waar.
3. Uitspraak 1 en 2 zijn niet waar. Uitspraak 3 is wel waar.
4. Alle uitspraken zijn niet waar.

Bekijk het filmpje.

Bekijk het filmpje over de voedselbank.

Maak tijdens en na het kijken aantekeningen in je projectschrift.

Filmpje

De leerlingen bekijken het filmpje en maken tijdens het kijken aantekeningen in hun logboek.

.

Vertel in je eigen woorden wat de voedselbank precies doet.

Heb jij het goed begrepen?

..
.

Is deze zin WAAR of NIET WAAR?

Iedereen in Nederland mag naar de voedselbank om daar gratis producten te halen als hij of zij dat graag wil.

Heb jij het filmpje goed begrepen? Test je kennis!

1. WAAR
2. NIET WAAR

..
.

Is deze zin WAAR of NIET WAAR?

Er is maar één voedselbank in Nederland.

Heb jij het filmpje goed begrepen? Test je kennis!

1. WAAR
2. NIET WAAR

.

Wat vind jij ervan dat de Voedselbank bestaat? Leg je antwoord uit.

Wat vind jij?

Bekijk het filmpje.

Bekijk via deze website waar er bij jullie in de buurt een voedselbank is.

Filmpje

De leerlingen bekijken het filmpje en maken tijdens het kijken aantekeningen in hun logboek.

Heb jij weleens kleding geschonken aan de kledingbank? Zou je dit na het bekijken van dit filmpje willen doen?

Wat vind jij?

.

Wat vind jij ervan dat Melissima haar verhaal op televisie durft te vertellen?

Wat vind jij?

.

Zou jij iets aan Melissima willen vragen? Of zou jij iets tegen haar willen zeggen? Wat dan?

Wat vind jij?

                                             _{Luxe of noodzakelijk?}

Draai aan het rad. Vind jij het een luxe product of noodzakelijk? Praat erover in je groepje. Verdeel daarna de klas in twee delen. Bij het raam = luxe product (waar je zonder mee kunt leven) en bij de deur is noodzakelijk. Loop naar het raam of naar de deur. Kun je jouw mening uitleggen?

Wat vind jij?

EENS of ONEENS?

Praat eerst in je groepje over de uitspraak hiernaast. 

Verdeel daarna de klas in vier hoeken. 

Hoek 1 = helemaal eens, hoek 2 = een beetje eens, 

hoek 3 = een beetje oneens, hoek 4 = helemaal oneens.

In hoeverre ben jij het eens met de uitspraak hiernaast? Ga in één van de hoeken staan. Kun je uitleggen waarom je juist daar bent gaan staan? Luister naar de mening en argumenten van je klasgenoten. Heeft iemand je overtuigd? Loop dan naar een andere hoek. 

Wat vind jij?

In vergelijking met oorlogsgebieden en arme landen in Afrika en Azië bestaat armoede in Nederland eigenlijk niet!

_Reflectie

Draai aan het rad. In hoeverre ben jij het eens met de uitspraak? Steek een aantal vingers op (1=helemaal niet mee eens; 5=helemaal mee eens).

Wat vind jij?

Wereldoriëntatie

• Ik weet dat er ook in Nederland armoede bestaat en hoe dit eruit kan zien.
• Ik weet welke hulp er in Nederland wordt geboden aan ouders en kinderen die opgroeien en leven in armoede.

Terugkoppeling lesdoelen

Woordenschat

• Ik begrijp de belangrijke woorden uit de tekst.

Taal

• Ik kan in het kort vertellen waar de tekst Armoede in Nederland over gaat.
  
• Ik kan mijn mening geven en beargumenteren over luxe en noodzakelijke producten en over de stelling: In vergelijking met oorlogsgebieden en arme landen in Afrika en Azië bestaat armoede in Nederland eigenlijk niet!

Schrijf je in je projectschrift op wat jij hebt geleerd over het onderwerp?

Terugkoppeling lesdoelen

Bespreek de lesdoelen met uw leerlingen. Hebben zij de lesdoelen behaald?

Vragenmuur & Weetmuur

• Welke vragen zijn al beantwoord? Verplaats deze naar de weetmuur. 
• Op welke vragen hoop je de volgende les antwoord te krijgen? 
  
• Zijn er tijdens deze les nieuwe vragen in je opgekomen?

Vragenmuur & weetmuur

Bekijk samen met de leerlingen de vragenmuur. Zijn er al vragen beantwoord? Verplaats die vragen naar de weetmuur. Zijn er tijdens deze les nieuwe vragen ontstaan?

Tot de volgende keer!