Respect Leskanaal
by Respect Foundation - Week van Respect
lesplan

Theatervoorstelling: VAN TWEE KANTEN

Wil je met dit lesplan aan de slag? Klik op de knop hieronder om een eigen kopie te maken in 'Mijn Lessen'. Vervolgens kun je de lessen aanpassen naar jouw wensen.

Bij een discussie, meningsverschil of ruzie wil je vaak dat men 'jouw' kant van het verhaal kent, het met je eens is en het liefts ook nog dat ze jouw kant ondersteunen. Je bent dan ook vaak meer bezig met anderen overtuigen dan te luisteren naar de ander.  

Maar als alles verschillende kanten heeft, bestaan er dan ook verschillende waarheden? En als je beide sterk overtuigd bent, kun je er dan wel uitkomen? En wat leerlingen en docenten vinden, dat verschilt toch ook?

In de voorstelling VAN TWEE KANTEN worden verschillende respect-situaties uitgespeeld en geeft het publiek na elke scene zijn mening. Elke situatie is anders en alles heeft twee of meerdere kanten. Je bekijk met je klas alle scenarios en geeft steeds je mening.

In deze leerlijn kun je in de klas aan de slag met respectlessen die aansluiten bij de voorstelling. Hoe zit het eigenlijk met jouw mening? Hoe vaak luister jij echt naar de argumenten of mening van een ander?

Bespreek in de klas de vragen na en kies uit het lesaanbod één of meer vervolglessen.
Bij elke scene zijn lessen te vinden die aansluiten bij de gespeelde dillema's. De lessen zijn met een druk op de knop te gebruiken op het smartbord en bevatten uitleg voor de docent en (eventuele) bijlagen om te printen.

Veel succes en vooral veel plezier!

Scene 1 - Waar is da feestje

In deze scene wil Louis lekker feesten, het is immers zijn verjaardag en hij wordt maar één keert 16. Zijn zus heeft de dag erna een examen biologie. Ze vinden beide dat de ander 'respect' moet tonen...

Bespreek de vragen van de voorstelling klassikaal nogmaals na.
Bekijk eventueel voor het nabespreken hoe jouw school/groep gemiddeld heeft geantwoord. Wie wil zijn mening delen?

1) Respect!?
Wie heeft er volgens jullie geen respect voor de ander en waarom?
Wat betekent wederzijds respect eigenlijk?

2) Hoe hadden ze dit kunnen voorkomen?
Les: Onze groep, onze afspraken
Als klas ga je een heel schooljaar samen naar de lessen, doe je opdrachten samen en hang je ook in de pauze nog rond elkaar. Hoe kunnen we het met z’n allen respectvol, fijn en ook werkbaar maken. Waarin kunnen we op elkaar rekenen? Als je samen groepsafspraken maakt en echt  luistert naar alle meningen in je groep, dan komt iedereen het jaar prettig door.

Scene 2 - Strafstudie

In deze scene bezoekt de vader van Jana de directrice van de school. Er is duidelijk spanning. Vader is vooral kwaad. Belangrijk in deze scene is dat beide rollen hun argumenten baseren op aannames. Er zijn dingen gebeurd waar beide partijen niet alle informatie hebben om een goede beslissing te nemen...

Bespreek de vragen van de voorstelling klassikaal nogmaals na.
Bekijk eventueel voor het nabespreken hoe jouw school/groep gemiddeld heeft geantwoord. Wie wil zijn mening delen?

1) Respect!?
Wie heeft er volgens jullie geen respect in deze scene en waarom?
Wat zou de situatie veranderen?

2) Hoe vinden jullie dat dit opgelost moet worden?

Les: Boiling point
Deze les gaat over je eigen 'kookpunt'. Iedereen heeft een eigen grens en een punt waar je van zegt: "Okay.. dit gaat mij echt te ver.
In deze les kun je met je klas aan de slag met deze grenzen. Kies een onderwerp dat aansluit bij je school of groep en verken hoe jullie grenzen eigenlijk overeenkomen en verschillen.

Scene 3 - Hey Sletje

In deze scene vertellen twee vrienden over een uit de hand gelopen lessituatie. Ze spreken over hun ouders, docenten en klasgenoten op een voor hen gebruikelijke manier. Hoe deze vrienden met elkaar omgaan is misschien niet voor iedereen hetzelfde en al helemaal niet een manier om je overal te gedragen.

Bespreek de vragen van de voorstelling klassikaal nogmaals na.
Bekijk eventueel voor het nabespreken hoe jouw school/groep gemiddeld heeft geantwoord.
Wie wil zijn mening delen?

2) Uw goeie vrienden aanspreken met een scheldwoord
Hoe denken jullie daar over?

3) Wat zouden omstaanders er van vinden?
Hoe zouden die er over (kunnen) denken?
Moet je daar rekening mee houden?  (Waarom wel/niet?)
Is het belangrijk dat je je jebewust bent van hoe je overkomt op een ander? (Waarom wel/niet?)

Les: Hetzelfde maar dan anders
Deze les geeft leerlingen inzicht in verschillen in normen en waarden. In elke situatie gedraag je je anders en dat doe je met een reden. Dat heeft te maken met sociale gedragsafspraken. Deze zijn soms duidelijk zichtbaar en expliciet, maar impliciet gebeurt er ook heel veel. Ontdek hoe dat zit in jouw persoonlijke context

Scene 4 - De stelling van Pythagoras

In deze scene zie je twee type docent ze hebben beide kennis van wiskunde maar geven op een heel andere manier les. Natuurlijk zijn in deze scene de verschillen wat overdreven gespeeld maar de boodschap is: Iedereen is anders! Iedereen heeft andere interesses, talenten, meningen en vindt andere dingen belangrijk.

Bespreek de vragen van de voorstelling klassikaal nogmaals na.
Bekijk eventueel voor het nabespreken hoe jouw school/groep gemiddeld heeft geantwoord. Wie wil zijn mening delen?

Wat is volgens jullie een goeie docent?
Moeten alle docenten bepaalde dingen goed kunnen?
Kun je dat ook van alle docenten verwachten?
Moeten er volgens jullie speciale dingen worden aangeleerd op een docentopleining?

En de leerlingen? ;)
Wat zijn goede leerlingen?
Is er gedrag wat je echt wel/niet moet/kan doen?
Spreken jullie elkaar wel eens aan op gedrag? (waarom wel/niet?)
Les: In de Mix
Jouw klas is een brede MIX aan persoonlijkheden
Niet iedereen maakt dezelfde keuzes. We vinden allemaal wat anders en gaan hier allemaal anders mee om. Misschien geeft dit wel spanningen of onbegrip. Met deze les maak je  op een leuke manier inzichtelijk dat iedereen anders omgaat met de dingen die je beleeft. Gelukkig zijn we niet allemaal hetzelfde.

Scene 5 - Vooroordelen

In deze scene volg je het gesprek tussen Ahmed en Marie die verschillende achtergronden hebben. Ze hebben beide vooroordelen over elkaars achtergrond. Tijdens het gesprek zorgen de aannames voor een discussie. In plaats van vragen te stellen en naar elkaar te luisteren proberen ze elkaar af te troeven en te overtuigen. Hierdoor loopt het gesprek mis. De twee culturen komen nog meer tegenover elkaar te staan in plaats van naast elkaar...

Bespreek de vragen van de voorstelling klassikaal nogmaals na.
Bekijk eventueel voor het nabespreken hoe jouw school/groep gemiddeld heeft geantwoord.
Wie wil zijn mening delen?

1) Respect!?
Oordeel jij wel eens te snel? Durf je dat ook te zeggen?
Stel jij zelf genoeg vragen voordat je je mening geeft?
Weet jij goed waar jouw kennis en mening vandaan komt?
Heb jij wel eens je mening bijgesteld?

tip: Bij bovenstaande vragen kun je als docent wellicht een eigen, persoonlijk voorbeeld geven. Dat breekt vaak het ijs voor een gesprek. Iedereen maakt wel eens een beoordelings foutje ;)

2) Hoe zou je dit soort misvattingen kunnen voorkomen?

Les: Culture game
In deze les gaan we aan de slag met verschillen. Elke (sub)cultuur heeft eigen normen en waarden en er zijn kleine en grote verschillen. Denk alleen maar eens aan de verschillen tussen jullie en je ouders of grootouders. Verschillende aspecten zorgen ervoor dat je elkaar
Les: Alles is gekleurd
Deze les gaat over het vormen, hebben en uiten van je mening.
Meningen... tja, iedereen heeft ze. Deze meningen komen niet zomaar uit de lucht vallen, maar worden ergens door bepaald. Hoe zit dat nou precies?  Daar kom je samen achter.

Scene 6 - DE bal

In deze scene neemt de docent een bal af van een leerling. Er ontstaat onenigheid over het recht om de bal, het eigendom van de leerling, zomaar af te nemen. De directie kiest vervolgens niet de kant van de docent omdat ze geen problemen op school wil. Het gaat hier helemaal mis met de  machtsverhoudingen.

Bespreek de vragen van de voorstelling klassikaal nogmaals na.
Bekijk eventueel voor het nabespreken hoe jouw school/groep gemiddeld heeft geantwoord.
Wie wil zijn mening delen?

1) Wat loopt er hier volgens jou fout?
Wanneer mag een docent ingrijpen an wanneer niet?
Moet de directie altijd de kant van een docent kiezen?

2) Fouten maken..

Mag een docent een inschattingsfout maken?
Moeten leerlingen de keus/het handelen van de docent altijd respecteren?
Waar liggen volgens jullie de grenzen?
Les: Column Battle
Soms gaan er dingen mis of worden beslissingen ten onrechte genomen. Een mooie manier om je mening over dit soort misstanden te delen is het schrijven van een column of een opinie-stuk. In zo'n stuk kun je op een rustige, overdachte manier reageren op wat er nu precies mis ging. Je kunt argumenten noemen en wie weet, misschien inspireer je nog iemand om het een volgende keer anders aan te pakken!

Scene 7 - De catwalk

In deze scene gaat een leerling in discussie met de docent over het schoolregelement. De docent heeft moeite dit regelement uit te leggen omdat hij zelf ook vindt dat de leerling best een goed punt heeft.

Bespreek de vragen van de voorstelling klassikaal nogmaals na.
Bekijk eventueel voor het nabespreken hoe jouw school/groep gemiddeld heeft geantwoord. Wie wil zijn mening delen?

1) Regels en grenzen
Is het belangrijk dat er altijd regels en grenzen zijn?
Moet je je altijd aan regels houden?
Wanneer wel/niet?

Les: Respect Rules
Hoe zit het eigenlijk bij jullie op school? Zijn alle regels (het regelement) logisch, bruikbaar en met een goede reden? Zijn er dingen die volgens jullie ook anders zouden kunnen? En wat gebeurt er als dingen worden aangepast of wordt het dan een puinhoop op school? In deze les ga  je hiermee aan de slag!

Scene 8 - In zak en as

In deze scene zien we een docent die het niet meer ziet zitten. Hij vertelt over zijn droom om docent te worden die momenteel meer een nachtmerrie is. Paralel horen we van een leerling wat de klas allemaal heeft uitgespookt en hoe ze over deze specifieke docent denken.

Bespreek de vragen van de voorstelling klassikaal nogmaals na.
Bekijk eventueel voor het nabespreken hoe jouw school/groep gemiddeld heeft geantwoord. Wie wil zijn mening delen?

1) Wat denk jij?
Hebben leerlingen genoeg respect voor docenten? (Waarom  wel/niet?)
Hebben docenten voldoende respect voor leerlingen? (Waarom we/niet)
Kun je alles maken als er geen grenzen worden aangegeven?

2) Kun je dit voorkomen?
Les: Geintje natuurlijk
Humor is heel divers. Niet iedereen vindt hetzelfde leuk. De één kan keihard lachen als iemand uitglijdt over een bananenschil terwijl de ander juist de slappe lach krijgt van een goede, slimme woordgrap. Verschillende (sub)culturen hebben ook verschillende vormen van humor. Maar achter een geintje schuilt soms ook gevaar... hoe zit dat eigenlijk?

Les: Love attack
Er is al genoeg lelijkheid in de wereld, vooral online worden vaak harde dingen geplaatst. Vaak ook nog anoniem. Een opmerking over vrienden, klasgenoten én docenten is zo gemaakt. Maar wat als we deze online-superkracht nu eens inzetten om positiviteit te verspreiden... Welke Love attack-challenge kunnen jullie voor jullie school bedenken.

Scene 9 - Opnieuw kijken

In deze scene grijpt Mieke in. Stop-stop-stop dit is niet fair! Leerlingen moeten respect hebben voor docenten, maar hoe zit dat andersom? Tijd om met jouw groep en docenten opnieuw te kijken.

Respect?!
Durven jullie het te zeggen als docenten niet respectvol zijn naar jullie?
Heb je voor de ene docent meer repsect dan voor de ander? En hoe komt dat?

Hoe zit dat met leerlingen?
Spreken jullie elkaar aan als iemand respectloos naar een docent is ?
Zijn leerlingen onderling altijd respectvol?
Durf je zelf toe te geven als je een fout maakt?
Durf je opnieuw naar jezelf te kijken en je mening bij te stellen?

Les: RE-SPECT, Opnieuw kijken
Deze les gaat over de oorspronkelijke latijnse betekenis van het woord Respect. Vrij vertaald: Re = Opnieuw, Spectare = kijken!

Tegenwoordig kent het woord vele interpretaties. En dat is nu precies waarom het zo ingewikkeld en tegelijkertijd zo boeiend is om hierover in gesprek te gaan.

Respect is opnieuw durven kijken naar jezelf, je eigen meningen en dat ook in het licht van de ander kunnen zien. In deze les ga je aan de slag met de vaardigheden die je nodig hebt om opnieuw te kunnen kijken!