AFP 2.3.25

Anatomie, Fysiologie en Pathologie


Les 25
Periode 3
Leerjaar 2
1 / 34
volgende
Slide 1: Tekstslide
Verpleging en verzorgingMBOStudiejaar 2

In deze les zitten 34 slides, met interactieve quizzen, tekstslides en 2 videos.

time-iconLesduur is: 120 min

Onderdelen in deze les

Anatomie, Fysiologie en Pathologie


Les 25
Periode 3
Leerjaar 2

Slide 1 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Vorige les
Wat is het verschil tussen diabetes type 1 en 2?
Welke symptomen horen bij diabetes en hoe kun je deze verklaren?
Waarom moeten patiënten met diabetes hun voeten controleren?
Waarom krijgen patiënten met DM2 meestal geen insuline toegediend?

Slide 2 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Lesindeling
  1. Welkom + Rapid (5 min.)
  2. Vorige les pancreas (5 min.)
  3. Lesindeling en Lesdoelen (5 min.)
  4. Korte herhaling hypofyse hormonen (10 min.)
  5. Theorie vervolg Hypofyse (30 min.)
  6. Bespreken epifyse (5 min.)
  7. Theorie Bijnieren (25 min.)
  8. Afsluiting + huiswerk (5 min.)

Slide 3 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Lesdoelen
Aan het eind van de les kunnen jullie:
  • Uitleggen welke hormonen er door de hypofyse achterkwab worden afgegeven en welke functie deze hormonen hebben.
  • Benoemen welke hormonen er door de hypofyse voorkwab worden afgegeven en welke functie deze hormonen hebben.
  • Uitleggen welke functie de bijnieren hebben en wat er gebeurt als de bijnieren te hard of niet hard genoeg werken. 

Slide 4 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Hypothalamus en Hypofyse
Hypothalamus: De 'baas'
  • Regelt de onbewuste processen in het lichaam (Temp., honger, emoties)
  • Produceert hormonen om de hypofyse aan te sturen

Hypofyse: De 'onderbaas'
  • Regelt lichaamsfuncties door afscheiden van hormonen
  • Verbonden via hypofysesteel aan de hypothalamus
  • Bestaat uit een voorkwab en een achterkwab


Slide 5 - Tekstslide

De hypothalamus en de hypofyse zijn met de hypofysesteel met elkaar verbonden. De hypothalamus 'meet' of er voldoende van een bepaald hormoon in het bloed aanwezig is. Wanneer het lichaam meer of minder van een bepaald hormoon nodig heeft, geeft de hypothalamus de hypofyse een seintje. Dat gaat met behulp van hormonen.

Slide 6 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Hypofyse Achterkwab
Hypofyse achterkwab: Neurosecretoire cellen
  • Wordt direct door de hypothalamus aangestuurd
  • Maakt zelf geen hormonen, maar geeft deze door!

1. Oxytocine: Werkt op baarmoeder (weeën) en melkklieren (borstvoeding)

2. Antidiuretisch hormoon (ADH)/vasopressine: Zet de nieren aan tot terugresorptie van water (verdunnen van bloed)

Slide 7 - Tekstslide

De zenuwcellen van de achterkwab staan in directe verbinding met de hypothalamus. De hypothalamus produceert zelf de hormonen en geeft deze via de hypofyse achterkwab af. De hypofyse achterkwab slaat deze hormonen als het ware op.
Hypofyse voorkwab
Hypofyse voorkwab: Endocriene cellen
  • Maakt zélf hormonen aan onder invloed van hypothalamus 

Hypothalamus zet hypofyse voorkwab aan op twee manieren:
  • Releasing factors: Stimuleren de afgifte van hormonen
  • Inhibiting factors: Remmen de afgifte van hormonen

Uiteindelijk productie van 7 verschillende hormonen...

Slide 8 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 9 - Tekstslide

We hebben er al een aantal behandeld.
Hormonen vd voorkwab (4)
4. Hormonen om te groeien

Hypothalamus produceert:
  • GHRH: Growth Hormone Releasing Hormone (+)
  • GHIH: Growth Hormone Inhibiting Hormone (-)

Groeihormoon: Voor botten en Weefsels
  • Stimuleert de groei en ontwikkeling van het lichaam
  • Is van invloed op de stofwisseling van organen

Slide 10 - Tekstslide

Groeihormoon is zowel effector als glandotroop
Hormonen vd voorkwab (5)
5. Geslachtshormonen (Gonadotropines)

Hypothalamus produceert GnRH: Gonadotropine Releasing Hormone
  • Stimuleert de afgifte van geslachtshormonen door hypofyse

Hypofyse produceert:
  • LH (Luteïniserend Hormoon): Menstruatiecyclus, eisprong, oestrogeen, progesteron
  • FSH (Follikel Stimulerend Hormoon): Groei/rijping eicellen/zaadcellen

Slide 11 - Tekstslide

Geslachtshormonen noemen we gonadotropines
Hormonen vd voorkwab (6)
6. Hormonen voor de huid

Hypothalamus produceert MRH:
  • Melanotropin Releasing Hormone: Stimuleert afgifte MSH

MSH: Melanotropin Stimulating Hormone (effectorhormoon)
  • Zet huidcellen aan tot productie van melanine
  • Melanine (pigment) maakt de huid donkerder

Slide 12 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies


Even in de herhaling...

Slide 13 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Welk door de hypothalamus geproduceerd hormoon stimuleert de afgifte van het groeihormoon?
A
ACTH
B
GnRH
C
GHIH
D
GHRH

Slide 14 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

Welk hormoon zorgt voor de rijping van eicellen en zaadcellen?
A
LH
B
FSH
C
TSH
D
MSH

Slide 15 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

Slide 16 - Tekstslide

Overzichtelijk plaatje

Slide 17 - Tekstslide

Mooi plaatje :)
Hormonen
De genoemde hormonen zijn:
  • -Troop/Glandotroop: Lui, zetten andere organen aan tot maken van hormonen
  • Effector: Actief, werken zelf op weefsels
  • Steroïdhormonen: Op basis van cholesterol, langzaam werkend
  • Eiwithormonen: Op basis van eiwit, wateroplosbaar, snelwerkend

Slide 18 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 19 - Video

Deze slide heeft geen instructies

Pak de gemaakte opdracht 'Hormoonklieren' erbij

Slide 20 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies


De epifyse

Slide 21 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Geef aan: Welk hormoon produceert de epifyse en wat doet dat hormoon?

Slide 22 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

Slide 23 - Tekstslide

Epifyse: pijnappelklier
- Produceert melatonine
- Melatonine helpt je slapen, zorgt voor dag/nachtritme
- Daglicht remt productie van melatonine
- Wordt kleiner als je ouder wordt en verkalkt

Dan de bijnieren...

Slide 24 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Welke hormonen maken de bijnieren?

Slide 25 - Woordweb

Deze slide heeft geen instructies

Bijnieren: Ad Renes 
Merg: Produceert (nor)adrenaline in acute stresssituaties
  • Verhoogt spierspanning/hartslag/bloedtoevoer spieren
  • Verwijdt de pupillen, vernauwt niet-essentiële vaten
  • Verhoogt vrijmaking van glucose uit glycogeen

Schors: 
  • Aldosteron: Verhoogt bloeddruk via heropname van zout
  • Cortisol: Verhoogt bloedsuikerspiegel en remt ontstekingsreacties
  • Geslachtshormonen: Androgenen (mannelijk) en oestrogenen

Slide 26 - Tekstslide

Cortisol staat onder invloed van stress en dag-nachtritme. 
- verhoogt bloedsuikerspiegel door remmen van opname glucose en bevorderen aanmaak van glucose.
- bevordert hiervoor afbraak van vet
- bevordert hiervoor afbraak van eiwit
Wat zou er gebeuren als de bijnieren te hard werken?

Slide 27 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Syndroom/ziekte van Cushing
Syndroom/ziekte van Cushing: Teveel Cortisol in het bloed
  • Door goedaardige tumor van hypofyse (ziekte)
  • Door (bijnier)tumoren, gebruik van corticosteroïden of stress (syndroom)

Symptomen:
  • Toename van vet in gezicht en romp
  • Verhoogde bloedsuiker 
  • Snel blauwe plekken en striae
  • Vermoeidheid en depressie
  • Botontkalking
  • Spier- en gewrichtsklachten
  • Dunne armen en benen

Slide 28 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

En dan?
Diagnostiek:
  • Urineonderzoek
  • Beeldvorming (MRI of CT)

Behandeling:
  • Operatie van hypofyse/bijnier
  • Bestraling
  • Minderen met medicatie

Slide 29 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

En als ze niet hard genoeg werken?

Slide 30 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Ziekte van Addison
Ziekte van Addison: Te weinig Cortisol in het bloed
  • Door onvoldoende werking van bijnierschors (auto-immuunziekte)
  • Door onvoldoende aansturing van hypothalamus/hypofyse

Symptomen: 
  • Lage bloeddruk, lage bloedsuiker
  • Bruine/witte verkleuring van de huid
  • Vermoeidheid, zwakte
  • Misselijkheid, braken, gewichtsverlies

Slide 31 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Addison Crisis
Levensbedreigende situatie:
  • Plotselinge verergering van klachten door stress: cortisol daalt te snel...

Symptomen:
  • lage bloeddruk, snelle hartslag
  • snelle ademhaling, zweten
  • lage bloedsuikers
  • kans op een beroerte, hersenschade
  • kans op een hartaanval, orgaan falen en coma

Slide 32 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 33 - Video

Deze slide heeft geen instructies

Huiswerk
  • Verder gaan met een samenvatting/lijst met moeilijke woorden bij het spijsverteringsstelsel
  • Maken Expert College: Bijnier-aandoeningen (P)

Heb je vanmiddag les? Dan twee boeken mee:
  • Anatomieboek
  • Medische Kennis

Slide 34 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies