Periode 4 3HV les 3

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• mavo, havo, vwo
• Leerjaar 1-3

Les 4.3 M&M

Paragraaf 1.4:

Gevolgen voor de mens van de ecologische crisis

Leerdoelen les 3:

1. Je kunt bij de thema's 'biodiversiteit, 'zeespiegelstijging' en  'bosbranden' omschrijven wat de gevolgen zijn voor de mens van de klimaat- en ecologische crisis.  
2. Je kunt het verband tussen de ecologische crisis en de klimatologische crisi met conflicten en klimaat vluchelingen beschrijven.

Terugblik les 2

• Wat bedoelen we met het begrip 'scenario'?
• Verschillende toekomstpaden waarin de gevolgen van onze manier van leven zichtbaar worden.
• Wat betekent het scenario 'business as usual'?
• Een scenario waarin wij als mensen geen grote veranderingen onze manier van leven aanbrengen.
• Welke gevolgen van de klimaatcrisis weet je nog van vorige les?
• Hitte, neerlsag, temperatuur, voedsel en droogte

• Klimaatcrisis: de ecologische, politieke en maatschappelijke crisis die verband houdt met de door de mens veroorzaakte opwarming van de aarde.

• Ecologischecrisis: het probleem van vervuiling, uitputting en aantasting van de aarde. 

• Beiden hebben invloed op de mens omdat mens en natuur verbonden zijn met elkaar. We gaan kijken welke gevolgen deze crises hebben op ons.

Gevolgen klimaatcrisis en ecologische crisis:

1. Hitte > meer hittegolven: een gevaar voor de gezondheid van mensen. 

2. Voedsel > koraalrif verdwijnt en landbouw gronden degraderen en leveren minder voedsel op.

3. Temperatuur > de optimale groeitemperatuur van gewassen is wellicht 2000 KM verschoven in 2100.

4. Neerslag > minder goede oogsten door teveel of te weinig neerslag. 

5. Droogte > door warmte verdampt water sneller met als gevolg meer droogte. 

Gevolg crisis op de biodiversiteit

Als gevolg van de ecologische crisis sterven veel dieren en planten uit.

• We zitten in een 'uitstervingsgolf' en hierdoor daalt de biodiversiteit. 

• Biodiversiteit is de mate van verscheidenheid aan levensvormen binnen een ecosysteem,  gebied of de hele planeet

• Vanaf 1900 zijn er volgens onderzoek 198 gewervelde diersoorten verdwenen. 

• En als de mens er niet was geweest? Dan zouden er waarschijnlijk slechts negen soorten zijn uitgestorven.

Gevolg crisis op de zeespiegel

• De zeespiegel stijgt door de opwarming van de aarde.

• Dit komt ten eerste door het smelten van de ijskappen
• Daarnaast zet warm water uit.
• De stijging van de zeespiegel is afhankelijk van hoeveel broeikasgassen we in de toekomst nog uitgestoten.

• Er zijn veel onzekere factoren bij het voorspellen van de stijging.

• Veel grote steden liggen aan de kust. Door te berekenen hoe snel de zeespiegel stijgt, kan je inschatten hoeveel mensen moeten verhuizen. 

Gevolg crisis: bosbranden

• In bosrijke gebieden komen steeds meer bosbranden voor.

• Dit komt door hoge temperaturen en droogte in die gebieden.
• Bosbranden zijn een natuurlijk verschijnsel, maar hebben een negatief effect op het klimaat

Gevolg bosbranden op het klimaat

• Bossen slaan CO2 op: het zijn koolstofputten.
• Bij een bosbrand komt al die CO2 vrij en komt in de atmosfeer.
• In de toekomst kunnen bossen veranderen in een koolstofbron: een plek waar de natuur CO2 afgeeft aan de atmosfeer.

Koolstofput.

Koolstofbron

Gevolg crises: conflicten en vluchtelingen

• Steeds vaker wordt er een verband gelegd tussen de ecologische crisis en conflicten in de wereld.
• Voorbeeld: slechte oogsten kunnen zorgen voor minder voedsel en boeren die naar de stad trekken.
• Als er geen werk is in de stad worden ze werkloos. 

• Spanningen in de maatschappij kunnen hierdoor oplopen met oorlogen tot gevolg

• Bedreigingsversneller: door de opwarming wordt de kans op oorlog en conflicten vergroot

Gevolg crisis: klimaatvluchtelingen

• Als mensen niet meer kunnen voorzien in hun levensbehoeften, gaan steeds meer mensen op de vlucht.
• Deze mensen zijn op zoek naar een veilige en leefbare plek.
• Inschatting: in scenario 'business as usual' in 2050 140 - 200 miljoen  klimaatvluchtelingen.  

Aan de slag!

Lees in jouw boekje van §1.4 de kopjes 'biodiversiteit', 'zeespiegelstijging', 'bosbranden' en  'conflicten en klimaatvluchtelingen' op blz 42, 43, 44 en 45.

Maak op blz.  46 de opdrachten 5, 6, 7, 10, 11 en 13.

Kies een scenario en bedenk begrippen die daarbij passen!