5.2 De Nederlandse opstand
1 / 41
Lesduur is: 100 minOnderdelen in deze les
Slide 1 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 2 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 3 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 4 - Video
Deze slide heeft geen instructies
Slide 5 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 6 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 7 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 8 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 9 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 10 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 11 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Waarom kwamen de Nederlanden in opstand?
Er is grote ontevredenheid onder de Nederlanders
Filips II volgt zijn vader op als koning van Spanje en landsheer van de Nederlanden
Filips stuurt de Spaanse hertog Alva naar Nederland
Slide 12 - Sleepvraag
Deze slide heeft geen instructies
Slide 13 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 14 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 15 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 16 - Video
Quiz over Willem van Oranje
In welk land wordt Willem van Oranje in 1533 geboren?
A
Nederland
B
Duitsland
C
Frankrijk
D
Spanje
Slide 17 - Quizvraag
Willem wordt geboren op Slot Dillenburg in Duitsland.
Willem is bekend als Willem van Oranje, maar in werkelijkheid krijgt hij de titel ‘van Oranje’ pas op 11-jarige leeftijd. Met welke achternaam wordt Willem geboren?
A
Van Nassau
B
De Grote
C
De Rijke
D
De Vijfde
Slide 18 - Quizvraag
Bij zijn geboorte heet hij Willem van Nassau. Later erft hij de titel Prins van Oranje. Prinses Amalia draagt daarom de titel Prinses van Oranje-Nassau.
Slide 19 - Video
Deze slide heeft geen instructies
Onder het bewind van koning Filips II moet iedereen in de Nederlanden hetzelfde geloven. Ze moeten katholiek zijn. Welk geloof heeft Willem?
A
Katholiek
B
Joods
C
Protestants
D
Geen geloof
Slide 20 - Quizvraag
Willem wordt protestants opgevoed, maar als hij van Karel V belangrijke voorrechten en bezittingen in de Nederlanden erft, wordt hij onder druk Rooms-Katholiek.
Na de Beeldenstorm in 1566 verzamelt Willem van Oranje een leger om te vechten tegen de Spaanse onderdrukking. Hoe heet zijn leger?
A
De geuzen
B
De waterboeven
C
De oranjes
D
De bloedraad
Slide 21 - Quizvraag
Het leger van Willem van Oranje noemt zichzelf de ‘geuzen’. Deze naam heeft zijn leger aangenomen nadat Margaretha van Parma het smeekschrift der edelen van de Nederlandse adel in handen kreeg. De raadsman van Margaretha vertelde haar namelijk dat ze niet naar de edelen hoefde te luisteren. Hij zei: het zijn maar geuzen.
In 1579 maken Willem van Oranje en de Noordelijke Gewesten een bondgenootschap. Ook de Zuidelijke Nederlanden sluiten een bondgenootschap. Wat is het belangrijkste verschil tussen Noord- en Zuid-Nederland?
A
De noordelijke gewesten willen doorgaan met oorlog en de zuidelijke gewesten willen juist een einde aan de oorlog.
B
De noordelijke gewesten kiezen voor samenwerking met Duitsland en de zuidelijke gewesten voor samenwerking met Frankrijk.
C
De noordelijke gewesten accepteren Filips II niet langer als vorst en de zuidelijke gewesten betekende juist een verzoening met Filips II.
Slide 22 - Quizvraag
De Unie van Utrecht (Noordelijke Nederlanden, later de Republiek) zet zich af tegen Filips II en wil een eigen staat terwijl de Unie van Atrecht (zuidelijke Nederlanden) zich juist verzoent met Filips II.
Als eerbetoon aan Willem van Oranje wordt na zijn dood het Wilhelmus geschreven. Hoeveel coupletten heeft het Wilhelmus?
A
2
B
10
C
15
D
20
Slide 23 - Quizvraag
Het Nederlandse volkslied, ofwel het Wilhelmus heeft 15 coupletten. De meeste mensen kennen er maar 1 of 2. Het eerste couplet wordt bijvoorbeeld gezongen voorafgaand aan wedstrijden van het Nederlands voetbalelftal.
Welk woord moet er op de puntjes in het Wilhelmus? ''Een Prinse van Oranje ben ik, vrij, onverveerd, den Koning van …. heb ik altijd geëerd''.
A
Oranje
B
Habsburg
C
Hispanje
D
Duitsland
Slide 24 - Quizvraag
‘’Den koning van Hispanje’’ is de juiste zin. Hoewel Willem van Oranje de koning tijdens zijn leven helemaal niet altijd geëerd heeft. Want tijdens de Opstand vocht Willem juist tegen koning Filips II van Spanje.
Slide 25 - Video
Deze slide heeft geen instructies
In opdracht van … wordt Willem van Oranje vermoord. Wat moet er op de puntjes staan?
A
Napoleon
B
Koning Filips II
C
Koning Karel V
D
Maarten Luther
Slide 26 - Quizvraag
Koning Filips II looft een hoog bedrag uit voor het doden van Willem van Oranje.
Slide 27 - Video
Deze slide heeft geen instructies
Willem van Oranje wordt in 1584 vermoord door Balthasar Gerards. Waar wordt hij neergeschoten?
A
Op de Dam in Amsterdam
B
In het Binnenhof in Den Haag
C
In het Prinsenhof in Delft
D
In het paleis van Koning Filips II in Spanje
Slide 28 - Quizvraag
Willem van Oranje wordt in zijn eigen huis, in het Prinsenhof in Delft neergeschoten. Hij zou nog niet meteen zijn gestorven en nog enkele woorden hebben gezegd. Dit is echter niet bewezen.
Na zijn dood krijgt Willem een eervol graf. Waar ligt Willem van Oranje begraven?
A
De Nieuwe Kerk in Delft
B
De Nieuwe Kerk in Amsterdam
C
Hij is gecremeerd
D
Het lichaam is verwenen
Slide 29 - Quizvraag
Willem van Oranje ligt in de graftombe van het Koninklijk huis in de Nieuwe Kerk in Delft begraven.
Slide 30 - Link
Deze slide heeft geen instructies
Slide 31 - Video
Quiz over de Nederlandse opstand
Welk land heerst in de 16e eeuw over de Nederlanden?
A
Het Habsburgse rijk
B
Frankrijk
C
Spanje
Slide 32 - Quizvraag
Het Spaanse koninkrijk heerst in de 16e eeuw over de Habsburgse Nederlanden.
Een aantal hoge Nederlandse edelen zijn het niet eens met het bewind van Koning Filips. Ze komen in actie. Wat doen ze?
A
Ze starten een oorlog tegen de Spaanse overheerser
B
Ze gaan naar landvoogdes Margaretha van Parma en smeken om het bewind te matigen
C
Ze vermoorden Spaanse edellieden
Slide 33 - Quizvraag
De hoge Nederlandse edelen trekken naar Margaretha van Parma en bieden haar het ‘Smeekschrift der edelen’ aan. Hierin vragen ze om de vervolging van ‘ketters’, zoals de protestanten worden genoemd, te stoppen.
Onder het bewind van Filips is er maar één godsdienst toegestaan: het katholicisme. Protestanten zijn het hier niet mee eens en houden in het geheim protestantse diensten. Dit doen ze in velden en in schuren. Hoe heten deze diensten?
A
Hagenpreken
B
Veldpreken
C
Schuurkoren
Slide 34 - Quizvraag
In 1566 leidt zo’n ‘hagenpreek’ tot een bestorming van een nabijgelegen klooster. Ze vernielen alle heilige beelden. Dit is het begin van de Beeldenstorm, die door de hele Nederlanden raast.
Hoe reageert Filips op de Beeldenstorm?
A
Hij vindt de Nederlanden niet belangrijk, dus hij laat het maar
B
Hij stuurt een nieuwe landvoogd naar de Nederlanden om de opstandelingen te bestraffen
C
Hij trekt naar de Nederlanden en slacht samen met zijn leger alle opstandelingen af
Slide 35 - Quizvraag
Filips stuurt de hertog van Alva als nieuwe landvoogd naar de Nederlanden. Alva treedt hard op en bestraft de opstandelingen. Vaak met de dood.
Alva stelt een strenge rechtbank in om de opstandelingen te bestraffen. Deze rechtbank heet de ‘Raad der Beroerten’. Hoe wordt deze rechtbank in de volksmond genoemd?
A
De Bloedraad
B
De Inquisitie
C
De slachtbank van Alva
Slide 36 - Quizvraag
De Raad der Beroerten wordt ook wel de ‘Bloedraad’ genoemd vanwege het hoge aantal doodsvonnissen.
In 1568 breekt de Tachtigjarige oorlog uit. Welke slag luidt het begin van deze oorlog in?
A
De slag bij Heiligerlee
B
De slag bij Leiden
C
De slag bij Waterloo
Slide 37 - Quizvraag
Deze slide heeft geen instructies
Wat is de strijdnaam van de Nederlandse edelen?
A
De beeldenstormers
B
De Geuzen
C
De Hollandse Leeuwen
Slide 38 - Quizvraag
Toen de Nederlandse hoge edelen naar Margaretha van Parma trokken om haar het Smeekschrift aan te bieden, zei haar raadsman dat ze niet naar hen hoefde te luisteren. Het zouden per slot van rekening slechts ‘geuzen’ zijn. Die strijdnaam hebben de Nederlandse hoge edelen overgenomen.
Aan het begin van de Tachtigjarige Oorlog veroveren de ‘watergeuzen’ meerdere plaatsen, waaronder Den Briel. Wat verliest de hertog van Alva spreekwoordelijk in Den Briel?
A
De moed
B
Zijn zwaard
C
Zijn bril
Slide 39 - Quizvraag
‘Op 1 april verloor Alva zijn bril’. Dit is een bekende uitdrukking. Het gaat over de dag waarop de watergeuzen het stadje Den Briel innamen, op 1 april 1572. Alva verloor dus niet zijn bril, maar Den Briel.
Waar of niet waar: Tijdens de 80-jarige oorlog wordt tachtig jaar lang oorlog gevoerd.
A
Waar
B
Niet waar
Slide 40 - Quizvraag
Dit is niet waar. Tussen 1609 en 1621 werd het ‘Twaalfjarig Bestand’ gehouden. Er werd toen dus twaalf jaar niet gevochten.
In 1581 tekenen een aantal gewesten het Plakkaat van Verlatinghe. Filips wordt afgezet als vorst. Dit wordt vaak gezien als het moment dat Nederland een zelfstandig land werd. Hoe gaat Nederland verder?
A
Als democratie
(land waar mensen mogen stemmen)
B
Als monarchie
(land met koning)
C
Als republiek
(land zonder koning)
Slide 41 - Quizvraag
De Nederlanden gaan verder als de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden. Na het Plakkaat van Verlatinghe zal de Tachtigjarige Oorlog nog zo’n 56 jaar voortduren.
