Basisstof 2: Organen, weefsels en cellen

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

1.2 - Organen, weefsels en cellen

Actie

• Lees basisstof 2 goed door 
• Maak: de opdrachten van basisstof 2

• Hulp nodig? vinger omhoog
• KLAAR? Maak de testjezelf van 1.1 en 1.2 en 1.3. Of ga de tekst van 1.3 en 1.5 lezen en de bijbehorende opdrachten maken. Of maak de voorkennistoets van thema 1. 

Leerdoelen

- Je kunt orgaanstelsels, organen, weefsels en cellen bij een mens herkennen en de kenmerken en functies ervan beschrijven.

- Je kunt beschrijven dat groepen cellen in een weefsel, orgaan of orgaanstelsel een gezamenlijke functie uitoefenen.

- Je kunt bij (delen van) organismen het verband aangeven tussen vorm en functie.

Orgaanstelsels met organen

Orgaanstelsel.

Organen.

Je moet ze allemaal kennen.

Torso met middenrif

alleen slokdarm gaat door middenrif

Weefsels

Dekweefsel

Botweefsel

Spierweefsel 

Cellen met dezelfde functie bij elkaar.

Weefsels

Dekweefsel

bescherming

Zenuwweefsel

informatie doorgeven

Spierweefsel

Samentrekkingen

Bindweefsel

steun

Weefsels en functies

Dekweefsel 

• Dekweefsel vormt een afdekkende laag (epitheel). 
• Dekweefsel bevindt zich aan het oppervlak van het lichaam (huid). 
• Er is ook dekweefsel aan de binnenkant van ‘buizen’ (plasbuis, luchtpijp, darm) en holtes (blaas). 
• Dit dekweefsel aan de binnenzijde is slijmvlies (epitheel met kliercellen).

Dekweefsels

bedekt inwendige en uitwendige lichaamsoppervlakten

 

• cellen vaak rechthoekig 
• dicht tegen elkaar aan. 
• bv huid of binnenkant longen

Tussencelstof

Stof tussen cellen in.

Verschilt van vorm naar functie weefsel.

Tussencelstof

In weefsels tussen cellen zit tussencelstof -> verschilt per weefsel

Botweefsel heeft stevige, harde tussencelstof

Spierweefsel heeft flexibele tussencelstof

Vorm en functie

Vorm van organismen aangepast aan de leefomgeving (functie).

Mens loopt rechtop (andere wervelkolom).

Dolfijn is gestroomlijnd voor waterweerstand.

De wetenschap kijkt vaak naar vorm in de natuur voor vormgeving van producten. Denk aan een dolfijn en een duikboot.

Vorm en functie aan de binnenkant

Waarom hebben je darmen deze vorm?

Welk orgaan is dit?

1. Alvleesklier
2. Lever
3. Long
4. Nier

Welk orgaan is dit?

1. Long
2. Hart
3. Aorta
4. Hersenen

Welk orgaan is dit?
(het gele deel)

1. Dikke darm
2. Holle ader
3. Galblaas
4. Alvleesklier

Welk orgaan is dit?
(het groene deel)

1. Aorta
2. Lever
3. Galblaas
4. Alvleesklier

Welk orgaan is dit?

1. Hart
2. Maag
3. Milt
4. Long

Leg in je eigen woorden uit wat de betekenis is van de term 'weefsel'.

De tussencelstof bij botweefsel is stevig.

1. Waar
2. Niet waar

Bedenk zelf een ander voorbeeld van wetenschappers die inspiratie doen uit biologische vormen.

weefsel

weefsel

weefsel

weefsel

weefsel

orgaanstelsel

orgaanstelsel

cel

cel

cel

cel

cel

orgaan

orgaan

orgaan

orgaan

organisme

organisme

Sleep de afbeelding naar het juiste orgaanstelsel

Ademhalings-

stelsel

Spier

stelsel

Beenderstelsel

bloedvaten

stelsel

Orgaanstelsel	Functie
	Maakt stoffen klein
	Verwijdert afvalstoffen
	Verstuurt informatie van en naar organen
	Vervoert zuurstof en voedingstoffen

Zet de orgaanstelsel op de juiste plek in de tabel

Zenuwstelsel

Bloedvatenstelsel

Verteringstelsel

Uitscheidingstelsel