1.8, 1.9 + 1.10

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo b
• Leerjaar 1

	Vak: Nederlands Hoofdstuk: 1.8, 1.9 & 1.10
1.	Lesopening
2.	Lesdoel + leergebiedoverstijgende doelen
3.	Arrangementen
4.	Instructie
5.	Begeleid inoefenen
6.	Zelfstandig werken
7.	Evaluatie

1. Lesopening

Pak je boek van Nederlands op tafel op bladzijde 28.

Huiswerk controle:

1.6 & 1.7 opdracht 1 t/m 4

2. Lesdoel & leergebiedoverstijgende doelen

Aan het eind van deze les:

- kun je het verschil uitleggen tussen klankveranderende werkwoorden en klankvaste werkwoorden. 

- Weet je wat een voltooid deelwoord is

- Waar je een voltooid deelwoord aan kan herkennen

3. Arrangementen

- Verdiept: kijk of je zelfstandig aan de slag kunt of dat je mee wil doen aan de instructie na het benoemen van de lesdoelen en het lezen van de theorie. 

Gijs, Jochem & Jamie

- Basis: doe mee aan de mini-check. Alles goed? Zelfstandig aan de slag. Niet alles goed? Instructie volgen, daarna aan de slag. 

Jessica, Niek, Jaysen & Krystian

- Intensief: doe mee aan de mini-check. Instructie volgen, kom aan de groepstafel zitten. 

n.v.t.

Verdiept arrangement:

Verdiept: Gijs, Jochem & Jamie

Huiswerk noteren + maken:

les: 1.8, 1.9 & 1.10

blz: 28 t/m 30

opdr: 5 t/m 9

Mini-check

Leerlingen in het basis en intensief arrangement doen mee met de mini-check. 

Wat is de verleden tijd van 'hij moet'?

Wat is de verleden tijd van
'zij begrijpen (mv)'

Wat is een voltooid deelwoord?

1. Werkwoord
2. Zelfstandig naamwoord
3. Lidwoord
4. Persoonsvorm

Wat is hier het voltooid deelwoord?

Ze hebben gisterenavond samen macaroni gegeten

1. Ze
2. Hebben
3. Macaroni
4. Gegeten

Wat is het voltooid deelwoord in de volgende zin?

Ik heb sperziebonen gekocht, want ik wist niet zeker of je spinazie lust.

1. lust
2. heb
3. wist
4. gekocht

afwezigh....d

1. ei
2. ij

nationalit.....t

1. ei
2. ij

heerl....k

1. ei
2. ij

Wie maakt wat:

5 vragen of meer goed? Ga zelfstandig aan de slag:

les 1.8, 1.9 & 1.10, opdracht 5 t/m 9, blz. 28 t/m 30

De rest doet mee met de instructie.

4. Instructie

Lees en kijk mee naar de volgende dia. 

klankvaste en klankveranderende werkwoorden

(bij persoonsvorm vt)

Verleden tijd van een klankveranderend werkwoord:

ik loop - ik liep

Bij klankveranderende werkwoorden verandert de klank in de verleden tijd. 

Verleden tijd van een klankvast werkwoord

ik fiets - ik fietste

ik plant - ik plantte

ik brand - ik brandde

Bij klankvaste werkwoorden in de verleden tijd schrijf je: stam + te(n) of de(n)

Klankvaste werkwoorden

poetsen - verleden tijd	wandelen - verleden tijd
ik poets te	ik wandel de
jij poets te poets te jij?	jij wandel de wandel de jij?
hij, zij, het poets te	hij, zij, het wandel de
wij poets ten	wij wandel den
jullie poets ten	jullie wandel den
zij poets ten	zij wandel den

Enkelvoud

Meervoud

Wanneer gebruik je een voltooid deelwoord?

Als je wilt vertellen dat iets al gebeurd is, dan gebruik je een voltooid deelwoord. Voltooid betekent dat iets is afgerond. 

Voorbeeld:

Het heeft geregend → De regen is voorbij, het is nu droog.

Voltooid deelwoord 

klankveranderende werkwoorden

Klankveranderende werkwoorden veranderen van klank en je schrijft ze zoals je ze hoort.  

Voorbeeld:

De spullen zijn gekocht.

Hij heeft van het feest genoten.

Voltooid Deelwoord

Een voltooid deelwoord begint vaak met ge-

gelopen - gefietst - gemaakt

Een voltooid deelwoord kan ook met be- beginnen

betaald -  begroet - begraven

Een voltooid deelwoord kan ook met ver- beginnen
verrast - verteld - verhuisd

Klankvaste werkwoorden eindigen op: -t of -d

Klankveranderende werkwoorden eindigen op: -t of -en

Voltooid Deelwoord

Een voltooid deelwoord kan ook met ont- beginnen

ontdekt - ontwaakt - ontvoerd

Een voltooid deelwoord kan ook met her- beginnen

herdenkt - herplaatst - hersteld

 

Klankvaste werkwoorden eindigen op: -t of -d

Klankveranderende werkwoorden eindigen op: -t of -en

ij of ei?

5. Begeleid inoefenen

Wie kan zelfstandig aan de slag (basis)?

Jessica, Niek, Jaysen & Krystian: jullie gaan zelfstandig les 1.8, 1.9 & 1.10 opdracht 5 t/m 9 maken op blz. 28 t/m 30

Wie heeft nog extra instructie/leeshulp nodig (intensief)?

Had je alle vragen van de mini-check fout?  Wij maken samen opdracht 6.

5. Begeleid inoefenen

ie

o

oo

a

ee

6. Zelfstandig werken

Lees goed de gele stukjes theorie. 

Je maakt zelfstandig 1.8, 1.9 & 1.10 opdracht 5 t/m 9 op blz. 28 t/m 30

Ben je klaar? 

Dan kijk je de opdrachten na en verbeter je waar nodig. 

Hierna ga je in stilte lezen in een boek. 

 

Evaluatie

Hoe ging de les? 

Heb je nog ergens vragen over?

Lesdoelen: 

- kun je het verschil uitleggen tussen klankveranderende werkwoorden en klankvaste werkwoorden? 

- weet je wat een voltooid deelwoord is?

- waar je een voltooid deelwoord aan kan herkennen?

      

8. Huiswerk & Toetsen

Huiswerk:

Woensdag 20 september

1.8, 1.9 & 1.10 opdracht 5 t/m 9

Let op! Morgen krijg je een dictee met de spellingsregels die vandaag en vorige les besproken zijn. 

Toetsen: