Mediawijsheid

• Burgerschap
• MBO
• Studiejaar 2

Mediawijsheid

Doel van deze lessen

• Je weet wat mediawijsheid is
• Je wordt bewuster van gebruik sociale media: voor- en nadelen.
• Je kunt beter onderscheid maken tussen betrouwbare en onbetrouwbare informatie

Je krijgt door onderzoek te doen naar nepnieuws, deepfake, fraude, veiligheid op internet, kunstmatige intelligentie meer kennis van (sociale) media en word je bewuster en kritischer van gebruik (social) media.

Lesdoelen

Bespreek de lesdoelen met uw leerlingen.

Mediawijsheid
Wat is dat?

Mediawijsheid

Kritisch, bewust en actief om kunnen gaan met media zoals bijvoorbeeld sociale media, nieuwsbronnen, websites en andere informatieverspreiding. 

Herken jij nepnieuws en desinformatie?

Wat is online privacy?

Waarom is het belangrijk om mediawijs te zijn?

Sociale media

Sociale media (Engels: social media) is een verzamelnaam voor internet-toepassingen, waarmee het mogelijk is om informatie met elkaar te delen op een makkelijke en vaak leuke wijze. 

Het enige wat je nodig hebt is:

• een device met internetverbinding;
  
• een account voor het betreffende platform.
  

Afhankelijk van het platform deel je tekst (nieuws, artikelen), geluid (podcasts, muziek), beeld (fotografie, video) of een combinatie ervan.

 

Wat zijn media?

• Media is het meervoud van medium
  
• Media zijn communicatiemiddelen om boodschappen te verzenden
  
• Meestal naar een groot publiek, je spreekt dan van massamedia
  
• Je hebt media die eenzijdig communiceren (krant, televisie, radio, film),
• Maar je hebt ook media die meerzijdig communiceren (sociale media)

Wat zijn voordelen van social media?

Voordelen van sociale media

• meestal leuk, eenvoudig en gratis in gebruik
  
• je leert makkelijk nieuwe mensen kennen en je kunt soms zelfs beroemd worden!
  
• de wereld wordt 'kleiner': je leert veel over andere delen in de wereld
  
• snel en makkelijk verspreiden van nieuws
  
• het biedt vrijheid van meningsuiting en persvrijheid als dit niet is toegestaan
  

Positieve invloed van sociale media op jongeren

Sociale media kunnen jongeren helpen om contact te maken met anderen, nieuwe mensen te ontmoeten en informatie te delen.

Beschrijf enkele manieren waarop sociale media een positieve invloed kunnen hebben op jongeren.

Wat zijn nadelen van social media?

Nadelen van sociale media

• bedreiging, afpersing en online pesten kan voorkomen
• het kan té anoniem zijn
• verschil tussen "Wat is waar? en "Wat is nepnieuws?" is soms onduidelijk
• privacy is soms in gevaar
• platforms verdwijnen vaak weer binnen een paar jaar
• het kan verslavend zijn (fear of missing out)

Negatieve invloed van sociale media op jongeren

Sociale media kunnen leiden tot verslaving, cyberpesten, verminderde slaapkwaliteit en een slecht zelfbeeld.

Beschrijf enkele manieren waarop sociale media een negatieve invloed kunnen hebben op jongeren.

Welke social media gebruik je?

Waar gebruik jij social media voor?

Hoeveel tijd besteden jongeren aan sociale media?

Beschrijf hoeveel tijd jongeren gemiddeld per dag aan sociale media besteden en wat de consequenties hiervan kunnen zijn.

Hoeveel schermtijd had jij gisteren?

De helft (52%) van de jongeren besteedt minimaal drie uur per dag aan sociale media. Dit blijkt uit onderzoek van EenVandaag. Voor deelnemers ouder dan 25 ligt dit lager. In de leeftijdscategorie 25 tot 35 zit een derde (34%) minimaal drie uur per dag op sociale media en naarmate men ouder wordt neemt dit gestaag af.

Jongeren van 16 tot 25 jaar kijken op een doordeweekse dag 6 tot 7 uur op een scherm. Meer dan de helft van deze groep (60 procent) vindt dat zelf te veel.

Stelling:
Social media leiden af als je belangrijke dingen moet doen.

1. Eens
2. Oneens

Ik begrijp wel waarom de mobiele telefoon in de klas verboden is en/of wordt

1. Ja
2. Nee

Stelling
Houd je bewust in de gaten wat op jouw social media accounts zichtbaar is voor (anonieme)bezoekers?

1. Ja
2. Nee

Ik gebruik social media in bed en beïnvloed mijn nachtrust

Wanneer ben je verslaafd aan sociale media?

Wat zijn de kenmerken van een social media verslaving?

• Continu online willen zijn / je social media willen checken
  
• Meer online zijn dan je je had voorgenomen
  
• Minder offline sociale contacten en activiteiten ondernemen
  
• School- en werkprestaties lijden onder het gebruik van social media.
  
• Ondanks dat je weet dat het je leven negatief beïnvloedt toch doorgaan met het gebruik van social media

En, vind jij jezelf verslaafd?

Ja

Nee

Twijfel

 Internetverslaving komt het meest voor bij jongeren | GGZ Interventie

Opdracht

In teams bij de opdrachten staat opdracht Smartphone + Social media.

Maak deze opdracht en als je klaar bent, lever deze in!

En nu verder?

• Hoe blijf je veilig op internet?
• Fakenieuws
• Deepfake
• Verslaving
• Internetdating
• Kunstmatige intelligentie

Hoe zou jij social media zakelijk gebruiken?

Sollicitatie voorbereiding

Zaken partner reputatie nazoeken

reputatie werkgever opzoeken

reputatie bedrijf algemeen opzoeken

kennisniveau opzoeken (stackoverflow puntensysteem)

opzoeken collega's

Wat betekent fake news?

Nepnieuws is misleidende informatie
die wordt verspreid om geld te verdienen
of om de mening van het publiek te beïnvloeden. 

Misinformatie en desinformatie

Misinformatie is geen nepnieuws. 

Het is een fout die per ongeluk gemaakt is.

Desinformatie is bewust opgesteld
om te misleiden. 

Fake News is een vorm van desinformatie; 

Hoe herken je fake news?

Gebruik HALT:

1. HO! Roept het heftige emoties op?!
2. Analyseer de bron
3. Lokaliseer betere berichtgeving
4. Traceer originele context

Fake news

• Bron
• Feiten
• Alle kanten van verhaal
• Hoor en wederhoor
• Verschil feiten en meningen
• Schrijfstijl
• Waar staat het?

Welk artikel is Fake News?

1. AD
2. De Speld
3. Beiden waar
4. Beiden onwaar

https:

Iemand die op veel nepberichten klikt en deelt, zal makkelijker nog meer nepberichten te zien krijgen. Hoe komt dit?

1. Door cookies
2. Door algoritmes
3. Door google
4. Door social media

Deepfake

opdracht

bekijk de aflevering

‘De online fabeltjesbuik’
van Zondag met Lubach
(30 min)

https://www.youtube.com/watch?v=FLoR2Spftwg