Bouwsteen 01 - Spreken (2F)

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 1

Bouwsteen 01 - Spreken (2F)

Gesprek, overleg, presenteren, ...

Doelgericht in gesprek of overleg

Gesprek: altijd één of meer doelen

(bijvoorbeeld overtuigen, informeren, instrueren of amuseren)

Doelgericht in gesprek of overleg

Doel: ‘informatie uitwisselen’ -> aan dat doel houden.

Belangrijk: in gesprek niet afdwalen.

Dat kun je doen door:

expliciet benoemen wat doel is.

Bijvoorbeeld: Zou je me meer willen vertellen over …

Doelgericht in gesprek of overleg

Doel: ‘informatie uitwisselen’ -> aan dat doel houden.

Belangrijk: in gesprek niet afdwalen.

Dat kun je doen door:

expliciet te benoemen dat je afdwaalt.

Bijvoorbeeld: Ik merk dat we afdwalen. Volgens mij gaat het erom dat …

Doelgericht in gesprek of overleg

Doel: ‘informatie uitwisselen’ -> aan dat doel houden.

Belangrijk: in gesprek niet afdwalen.

Dat kun je doen door:

het woord te geven aan een ander.

Bijvoorbeeld: Mark, ik ben benieuwd welke informatie jij hebt over …

Vragen stellen

Open vragen

Gesloten vragen

Doorvragen

www.dumpert.nl

Gesloten vragen

Beperkte antwoorden mogelijk

• Ja/nee vragen
• Controlevragen
• Meerkeuzevragen

Ja-/nee-vragen

Dit zijn vragen die je met ‘ja’ of ‘nee’ kunt beantwoorden.

Je gebruikt ze als gespreksopener of om de richting van een gesprek te bepalen. Meestal beginnen ze met een werkwoord. 

Een voorbeeld: ‘Zijn er bij jullie ook mogelijkheden om een lunch te krijgen?’

Controlevragen

Meer duidelijkheid krijgen of vragen om bevestiging.

In je vraag vat je min of meer samen wat je net gehoord hebt. 

Een voorbeeld: "Begrijp ik het goed dat de school dus ‘ja’ zegt tegen deze activiteitendag?"

Meerkeuzevragen

Je helpt je gesprekspartner op weg door alvast een aantal antwoorden aan te bieden.

Bijvoorbeeld: ‘Wat is beter voor onze activiteitendag: een survivaltocht, een escaperoom of een stadswandeling?’

Open vragen

Neutraal.

Je nodigt de ander uit om zijn verhaal te vertellen, kennis te delen of zijn mening te geven.

Als je informatie wilt verzamelen, is het stellen van open vragen verstandig.

    5xW+H    ->

Open vragen

• Wat zijn de voordelen van een Krone maaier?
• Waarom mag niet met je gele camper naar de Zwarte Cross?
• Hoe start jij je auto bij -20C?

Doorvragen

Wanneer? Als je niet precies de gewenste informatie krijgt.

Vraag bijvoorbeeld naar details of vraag om meer over een bepaald onderwerp te vertellen.

Doorvragen

Enkele voorbeelden:

• ‘Wat bedoelt u daar precies mee?’
• ‘Zou u over die activiteiten voor jongeren wat meer kunnen vertellen?’
• ‘Kunt u uitleggen hoe het dan precies gaat als we bij jullie binnen zijn?’

Aan het woord komen ...

• Afwachten tot er een stilte valt en dan praten.

• Antwoord geven en daarna eigen informatie toevoegen.

Bijvoorbeeld: ‘Ja dat klopt, maar …’

• Lichaamstaal (non-verbale communicatie). Bijvoorbeeld oogcontact.

(Een spreker die (bijna) klaar is met spreken, richt zijn/haar ogen meestal op de groep en/of de volgende spreker.)

• Je maakt de zin van de ander af (vorm van onderbreken).

Aan het woord blijven ...

• vraag van de spreker herhalen

• woorden of zinsdelen van jezelf herhalen

• standaardzinnen gebruiken (“Dat is een moeilijk te beantwoorden vraag”).

• tussenzinnen gebruiken voordat je bij de kern komt.

• op een opvallend moment pauzeren (zeg ‘en’, men weet dan dat er nog iets volgt)

Digitaal spreken?

Ja, dat gebeurt heel veel.

Onderzoek naar gesprekken tussen mensen wijst o.a. uit dat:

• 51% van de jongeren de voorkeur geeft aan digitale gesprekken, bijvoorbeeld via WhatsApp.
  
• 43% van de jongeren digitale gesprekken even waardevol vindt als face-to-facegesprekken.
  
• jongeren niet minder face-to-facegesprekken voeren.

LSD

Heel belangrijk in een gesprek:

• Luisteren
• Samenvatten
• Doorvragen