4.1 Japan: land in de Ring van Vuur

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

Pak je leesboek, schrift, etui en boeken

Lesdoelen

Aan het einde van de les weet je:

• wat de Ring van Vuur is
  
• welke natuurrampen regelmatig voorkomen in Japan
  
• waardoor aardbevingen en vulkanen voorkomen in Japan

De opbouw van de aarde B100

De aardkorst varieert van 35 tot 80 km dikte.

Convectiestromen  = de motor van de plaatbewegingen:
 - opstijgend magma botst tegen het aardoppervlak 
 - stroomt naar links en rechts weg
 - de afgekoelde magma daalt op een andere plek weer

convectiestromen

B100 Platen en breuken

De aardkorst bestaat uit verschillende platen.

Breuken =  barsten / scheuren tussen die platen

De platen en breuken zijn ontstaan door endogene krachten

B97 Endogene en exogene krachten

De aardkorst verandert voortdurend van vorm door natuurkrachten van twee kanten:

• Van buitenaf door exogene krachten

• Van binnenuit door endogene krachten: aardkern, aardmantel en aardkorst. Hoe dieper, hoe warmer ->  door hitte ontstaan convectiestromen die  breuken veroorzaken in de aardkorst

Maar hoe zit het met deze krachten in Japan/ring van vuur?

B5: Natuurlijke en menselijke factoren

► Verklaren doe je met factoren (B4). Die factoren kun je indelen in twee groepen: natuurlijke factoren en menselijke factoren. Soms heb je alleen natuurlijke factoren nodig voor een verklaring, soms alleen menselijke factoren en soms allebei.

● Als je wilt verklaren waarom er in Japan vaak aardbevingen voorkomen, moet je de verklaring zoeken bij de natuur. Er zijn veel breuken.
● Als je wilt verklaren waarom mensen in steden wonen moet je de verklaring zoeken bij de mensen. In steden is er werk.

Japan ligt in

1. Noord-Azië
2. Oost-Azië
3. West-Azië
4. Zuid-Azië

Aan de slag:

Wat?	§4.1 Opdrachten 2a t/m c, 3 en 4
Waar?	Learnbeat (via magister -> leermiddelen)
Hulp?	- Theorie ( = bovenin links) - Atlas - Docent
Klaar?	Herhaling
Niet af?	Huiswerk voor volgende les

Oefenen met de leerstof

Pak je leesboek, schrift, etui en boeken

Aan de slag:

Wat?	§4.1 Opdrachten 2a t/m c, 3 en 4
Waar?	Learnbeat (via magister -> leermiddelen)
Hulp?	- Theorie ( = bovenin links) - Atlas - Docent
Klaar?	Herhaling
Niet af?	Huiswerk voor volgende les

Nakijken

www.noodweer.be

Krachten van binnenuit de aarde noem je

1. Endogene krachten
2. Exogene krachten

Breuken in de aardkorst ontstaan door

Vanaf de binnenkant van de aarde naar buiten is de volgorde:

1. binnenkern - aardmantel - buitenkern - aardkorst
2. buitenkern - binnenkern - aardmantel - aardkorst
3. aardmantel - binnenkern - buitenkern - aardkorst
4. binnenkern - buitenkern - aardmantel - aardkorst

Ring van vuur

Japan ligt in de Ring van Vuur: gebied ronde Grote Oceaan in de vorm van een boog met veel vulkanisme en aardbevingen.

Platen:
passen in elkaar als puzzelstukjes &

bewegen enkele cm per jaar ten opzichte van elkaar 

Japan

Kenmerken van Japan:

1. Oost-Azië
2. Rijk
3. Veel eilanden
4. Veel bos en reliëf
5. Kwart bewoonbaar
6. Veel natuurrampen

• aardbevingen
• vulkanen

We gaan kijken in deze paragraaf hoe deze natuurrampen ontstaan. Daarvoor moeten we weten wat er in de aarde gebeurt --> kijk video en onthoud de lagen van de aarde en wat daarmee gebeurt

B101: Bewegingsrichting van platen

van elkaar af

naar elkaar toe

langs elkaar heen

1. Van elkaar af
(nieuwe aardkorst) -> Mid-oceanische rug 

2. Langs elkaar:
 heftige aardbevingen - San-Andreas breuk

Naar elkaar toe:
zorgt voor aardbevingen en vulkanen

Vulkanen

Hoe ontstaan de vulkanen in de Ring van Vuur?

1. Platen bewegen naar elkaar toe en botsen
2. De plaat van de Grote Oceaan duikt onder de andere twee platen en smelt (magma)
3. Het magma stijgt op en breekt door het aardoppervlak (lava)

Teken een vulkaan en noteer de volgende begrippen:

1. Magma

2. Lava

3. Krater

4. Kraterpijp

5. Vulkaanuitbarsting / aswolk

6. Magmakamer

Japan 

Japan ligt op het grensgebied van drie platen: 

• de Euraziatische plaat (continentaal)
• de Pacifische plaat (oceanisch)
• de Filipijnse plaat (oceanisch)
  
  

De oceanische platen schuiven onder de continentale plaat = subductie 

Aardbevingen

De beweging van de platen gaat schoksgewijs.

1.  Spanning wordt opgebouwd
2. Ontlading van spanning leidt tot veel vrijkomende energie
3.  Aardbevingen

Japan: veel grote aardbevingen in de geschiedenis.

Aan de slag:

Wat?	§4.1 Opdrachten: 5, 6, 7, 9
Waar?	Learnbeat (via magister -> leermiddelen)
Hulp?	- Theorie ( = bovenin links) - Atlas - Docent
Klaar?	Herhaling
Niet af?	Huiswerk voor volgende les

Oefenen met de leerstof

Begrippenlijst

• Convectiestromen
• Platen
• Breuken
• Ring van vuur
• Reliëf
• Natuurrampen
• Oceanische plaat
• Continentale plaat
• Magma
• Lava
• Aardbeving
• Natuurlijke factoren'
• Menselijke factoren