Les 4

Woordvolgorde

Woordvolgorde

In het Nederlands is er een basis woordvolgorde in een zin.

Wie/wat + werkwoord + de rest.

Ik ben boos.

Wij maken het huiswerk.

Mijn moeder kookt hele lekkere pasta.

T e M P O = Tijd – Manier – Plaats – Onbepaald Object

Ik / koop / morgen (T) / even snel (M) / op de markt (P) / sinaasappels (O).   

Ik / drink / straks (T) / met mijn vriend (M) / bij jou (P) / een kopje koffie (O).  

BO T e M P = Bepaald Object – Tijd – Manier – Plaats

Ik / koop / de sinaasappels (BO) / morgen (T) / als eerste (M) / op de markt (P).   

Ik / breng / dat leuke boek (BO) / morgen (T) / op de fiets (M) / naar je toe (P).

A. De normale volgorde:

  1         2            3                             4                         5              6

wie   w.w   wanneer                  wat                   waar      2e w.w

Ed    gaat  vandaag   de boodschappen   bij A.H    doen.

Inversie

zonder inversie

We hebben volgende week gelukkig vakantie.

Met inversie

Volgende week hebben we gelukkig vakantie.

Gelukkig hebben we volgende week vakantie.

Inversieregels

Inversie is het omkeren van de gewone volgorde van het onderwerp en de persoonsvorm in een zin, bijvoorbeeld 'Is hij daar?'

Inversie.

Vragen stellen met inversie , vraagwoorden, hoe+adjectief, waar + voorzetsel.

Inversie: Bij het stellen van ja/nee-vragen zonder vraagwoord wordt inversie gebruikt. Het werkwoord komt eerst, gevolgd door het onderwerp.

• Lees je een boek ?
  

Ja, ik lees een boek

• Ken je deze man ?
  

Nee, ik ken hem niet

B. De omgedraaide volgorde (inversie):

        1              2        3                       4                           5        6

wanneer   w.w   wie                  wat                     waar   2e w.w.

Vandaag  gaat  Ed    de boodschappen   bij A.H    doen.

Vraagwoorden.

Als een vraagzin met een vraagwoord begint, volgt het werkwoord direct na het vraagwoord, gevolgd door het onderwerp.

1. Wie loopt daar ? Mijn vader loopt daar.
   
2. Waarom loopt hij zo snel ? Hij loopt zo snel omdat hij te laat is voor het werk
3. Waar werkt hij ? Hij werkt in Brussel
   
4. Hoe gaat hij naar huis ? Hij gaat naar huis met de trein
   
5. Welke trein neemt hij ? Hij neemt de trein naar Gent
   
6. Wat doet hij op de trein ? Hij leest een boek op de trein
   
7. Welk boek leest hij? Hij leest een boek over Egypte.
8. Wanneer komt hij thuis ? Hij komt thuis om 6u.
   

C. De vraag:

0	1	2	3	4	5	6
vraagwoord	w.w.	wie	wanneer	wat	waar	2e w.w.
waarom	gaat	Ed	vandaag	de boodschappen	bij A.H.	doen?

Hoe + adjectief (Hoe-vragen)

Wanneer je een vraag stelt met ''hoe'' gevolgd door een adjectief, volgt het werkwoord na deze combinatie.

Voorbeeld:

"Hoe laat kom je?"

"Hoe groot is je huis?"

"Hoe lang duurt de reis?"

Waar + voorzetsel

In vragen waarin het vraagwoord ''waar'' wordt gecombineerd met een voorzetsel, zoals: waarop, waaraan, waarover, volgt het voorzetsel na ''waar'' en daarna het werkwoord.

Voorbeeld:

"Waarop wacht je?"

"Waaraan denk je?"

"Waarover praten jullie?"

create.kahoot.it

create.kahoot.it