H2 nevenschikkend en onderschikkend (les 3 di)

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

Welkom!

Leg alvast klaar:

• je iPad (dicht)
• je leerwerkboek/schrift
• je leesboek
• klascode pwxhp

De les start en je bent stil:

Planning

• Stil lezen
• Grammatica zinsdelen: herhaling
  
• Werkmoment 10 minuten
• Grammatica zinsdelen: nieuw
• Werkmoment 10 minuten
• Afsluiten van de les

HW controle:

2.7: 1b, 3, 4a, 4b, 4c

2.7 grammatica zinsdelen

Je leert:

• wat een nevenschikking is.
• wat een onderschikking is.
• het wwg te benoemen met een wederkerend werkwoord.

nevenschikking

nevenschikking

Een samengestelde zin kan bestaan uit twee (of meer) hoofdzinnen. Je plakt de zinnen aan elkaar met de voegwoorden want, maar, en, of, dus.

(dat zijn de meest voorkomende)

voorbeeld van 2 hoofdzinnen

Isa heeft een nieuwe telefoon gekocht, maar hij doet het niet goed.

Hoofdzin: Isa heeft een nieuwe telefoon gekocht,

o: Isa

pv: heeft

Hoofdzin: hij doet het niet goed.

o: hij

pv: doet

Maar = nevenschikkend voegwoord

onderschikking

onderschikking

Een samengestelde zin kan ook bestaan uit een hoofdzin en een (of meerdere) bijzinnen.

Dan noemen we dat een onderschikking.

 Er zijn veel verschillende voegwoorden die je hier kunt gebruiken, bijvoorbeeld: omdat, toen, sinds, hoewel, voordat, terwijl, enzovoort.

voorbeeld bijzin-hoofdzin (onderschikking)

Toen Isa haar nieuwe telefoon had aangezet, werkte het touchscreen niet goed.

Hoofdzin: werkte het touchscreen niet goed.

o: het touchscreen

pv: werkte

Bijzin: Isa haar nieuwe telefoon had aangezet,

o: Isa

pv: had

Toen = onderschikkend voegwoord

Voegwoord

• Het voegwoord benoem je niet.
• Bij een nevenschikkende zin staat het voegwoord tussen de twee zinnen in.
• Bij een onderschikkende zin kan het voegwoord tussen de twee zinnen in staan, maar ook aan het begin van de zin.
• Het voegwoord geeft het verband aan tussen de twee zinnen. Bijvoorbeeld: reden, opsomming, tegenstelling.

Wat is deze zin?

Omdat ik vorig jaar ben verhuisd, ben ik van school gewisseld.

Nevenschikkend? Steek je hand op

Onderschikkend? Steek geen hand op

Wat is deze zin?

Omdat ik vorig jaar ben verhuisd, ben ik van school gewisseld.

Nevenschikkend? Steek je hand op

Onderschikkend? Steek geen hand op

Wat is deze zin?

Ze kende alleen maar een hut en die was zoals 

die van alle dorpelingen.

Nevenschikkend? Steek je hand op

Onderschikkend? Steek geen hand op

Wat is deze zin?

Ze kende alleen maar een hut en die was zoals die van alle dorpelingen.

Nevenschikkend? Steek je hand op

Onderschikkend? Steek geen hand op

Wat is deze zin?

Ik had geen idee dat jouw hart in hetzelfde ritme klopt.

Nevenschikkend? Steek je hand op

Onderschikkend? Steek geen hand op

Wat is deze zin?

Ik had geen idee dat jouw hart in hetzelfde ritme klopt.

Nevenschikkend? Steek je hand op

Onderschikkend? Steek geen hand op

Werkmoment 1

• Maak (digitaal) van 2.7 Grammatica zinsdelen: 5, 6 en 7.
• Dit is af aan het einde van de les.

De eerste tien minuten:

• Je werkt alleen.
• Je werkt in stilte (dus geen muziek luisteren).
• Je mag nu geen vragen stellen. Schrijf ze op.

Klaar? Begin met het huiswerk voor maandag.

WG meer dan alleen werkwoorden!

1. een voorzetsel bij een splitsbaar werkwoord
Varun eet zijn broodje op. WG = eet op

2. het woordje ‘te’

Isa zit in haar stoel te slapen. WG = zit te slapen

3. de woorden ‘aan het’

Martin is aan het gamen. WG= is aan het game

4. het woordje ‘zich’ bij een wederkerend werkwoord      NIEUW

WG met wederkerend werkwoord

• Wederkerend werkwoord is een werkwoord waar 'zich' bij de infinitief hoort. Bijvoorbeeld: zich wassen, zich schamen.
• Zich = wederkerend voornaamwoord.
• Dat deel hoort ook bij het werkwoordelijk gezegde.
• Let op! Wederkerend voornaamwoord heeft verschillende vormen........

Vormen wederkerend voornaamwoord

Ik schaam me

Jij wast je

U vergist zich

Hij/zij/het gedraagt zich

Wij schamen ons

Jullie wassen je

Zij vergissen zich

Wederkerend voornaamwoord past zich aan het onderwerp aan.

Werkmoment 2

• Maak (digitaal) van 2.7 Grammatica zinsdelen: 5, 6 en 7.
• Dit is af aan het einde van de les.

De tweede tien minuten:

• Je mag zachtjes overleggen
• Je mag muziek luisteren.
• Je mag vragen stellen.

Klaar? Begin met het huiswerk voor maandag.

Hoe heb je gewerkt?

Opdrachten 5, 6 en 7 af? 

Steek je hand op

Begonnen aan huiswerk voor maandag? Steek je hand op

Hoe heb je gewerkt?

Opdrachten 5, 6 en 7 af? 

Steek je hand op

Begonnen aan huiswerk voor maandag? Steek je hand op

Afsluiting

• Huiswerk volgende les staat in Magister.
• We gaan verder met 2.7 Grammatica zinsdelen
• Toets is op 7 december.