Periode 4 Concept 17 | Landschapzones (Rusland)

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vmbo, mavo, havo, vwo
• Leerjaar 1-6

Startklaar:
- Jas uit, telefoon weg
- Laptop op tafel

- Leerboek / schrift op tafel

Deur

Raam

Periode 4

Week 1	Week 2	Week 3	Week 4	Week 5	Week 6	Week 7
Concept 17 Landschap-zones	Concept 18 Land- degradatie	PO Werktijd SO	Concept 19 Klimaat	Concept 20 Natuur- en milieurampen	PO Werktijd SO	Herhalings-week

Passende afbeelding

Passende afbeelding

Passende afbeelding

Passende afbeelding

Passende afbeelding

Periode 4 | leerdoelenkaart

Concept 17: Landschapszones               (7.1)

Les 1

Openingsfoto

Wat zie je?

Waar komt dit voor?

Waarom komt dit hier voor?

Is dit gewenst?

Komt dit overal zo voor? 

Beschrijving van de openingsfoto:

Herfst in het grensgebied van taiga en toendra in de provincie Magadan.

Benodigde voorkennis 

Je weet waar Rusland ligt;
Je weet welke landschapszones er zijn;
Je kunt een klimaatgrafiek aflezen;
Je weet wat het verband is tussen klimaat en landschap;

(a) Wat is een landschapszone?
(b) Welke landschapszones zijn er?

Wat is het verschil tussen een landschapszone en een klimaatzone?

Het grote plaatje

Landschap en klimaat

Landschapszones

Combinatie van klimaatzone en begroeiing 

klimaatzones

 Een gebied met min of meer hetzelfde klimaat

Conclusie van vandaag...

• Nieuwe thema: Landschap (in Rusland) 
• Klimaat bepaalt het landschap 
• 6 landschapszones 

Volgende les: 

• Welke klimaten en landschappen heeft Rusland?

Benadruk de aride zone:

- ook koude woestenen

- ook door hogedrukgebieden bij de keerkringen droogte

Startklaar:
- Jas uit, telefoon weg
- Laptop op tafel

- Leerboek / schrift op tafel

Deur

Raam

Concept 17: Landschapszones               (7.1)

Les 2

Waar ging de vorige les over?

Terugblik...

• Nieuwe thema: Landschap (in Rusland) 
• Klimaat bepaalt het landschap 
• 6 landschapszones 

Volgende les: 

• Welke klimaten en landschappen heeft Rusland?

Benadruk de aride zone:

- ook koude woestenen

- ook door hogedrukgebieden bij de keerkringen droogte

Leerdoelen:

Aan het einde van de les...

• Kan ik de landschappen in Rusland matchen aan een kaart en foto's
• Kan ik het verschil uitleggen tussen een Podzol en een Chernozom

Benadruk de aride zone:

- ook koude woestenen

- ook door hogedrukgebieden bij de keerkringen droogte

6 landschapszones

Landschapszones

• 6 zones
• Alle landschappen die in de wereld voorkomen kunnen in deze 6 zones ingedeeld worden.
• Temperatuur en neerslag worden
  bepaald door het klimaat

Opdracht

Bekijk het filmpje en schrijf in eigen woorden:

• Wat is een landschapszone?
• Welke landschapszones zijn er?
• Wat zijn de drie klimaatfactoren die invloed hebben op de locatie van de landschapszones? 
• Hoe heeft een klimaatfactor invloed op het landschap?
  Geef een voorbeeld uit de video. 

Benadruk de aride zone:

- ook koude woestenen

- ook door hogedrukgebieden bij de keerkringen droogte

Landschapszones in Rusland

Toendra

Taiga

Loofbossen

Steppe / Woestijn

Benadruk de aride zone:

- ook koude woestenen

- ook door hogedrukgebieden bij de keerkringen droogte

De geofactoren

Geofactoren bepalen hoe een landschap eruit ziet.

Meest bepalende factoren:

Klimaat en Tijd

Opdracht: Vegetatiezones

• Pak je schrift en schrijf onder elkaar:
  I
  II
  III
  IV  
• Maak de volgende opdracht met je buurman/vrouw 
• 2 minuten de tijd 

Opdracht: Vegetatiezones

Welke foto (landschap) hoort bij de locaties I t/m IV? 
Weet je ook de naam van dit landschap? 

Opdracht: Vegetatiezones

I

II

III

IV

Bodems 

Klimaat en vegetatie
hebben invloed op de bodem

Wat is een bodem?

Bodem: Podzol en chernozem

Vruchtbare bodem
- Zwarte aarde (chernozem)

Onvruchtbare bodem

- Podzol

Bodem in Rusland: Permafrost 

Waarom kan dat 
problemen opleveren? 

Dynamische landschappen

Herhaling en verdieping

Wat is de rol van 

klimaatverandering?

Kenmerken Landschapszones

Wat zijn de kenmerken van deze zones?

Polaire zone

Toendra

• permafrost (grond is altijd bevroren)
• veel sneeuw
• gemiddelde maandtemperatuur niet boven 10
• groeien geen bomen

Boreale zone

Naaldwoud 

• overgang tussen polair en gematigd
• strenge winters
• enkele maanden per jaar is de temperatuur boven 10
• weinig neerslag
• veel naaldbomen

Gematigde zone

Zomergroen loofwoud, grassteppe

• Vochtig klimaat met relatief gematigde temperaturen
• Temperatuurverschil tussen zomer en winter niet groot
• bovenste laag grond is humus --> grond is vruchtbaar 

Subtropische zones

Mediterraan

• Warmer dan in gematigde zone, kouder dan in tropen.
• gedurende hele jaar neerslag, maar ook een droog seizoen mogelijk. 

Aride zone

Woestijn en woestijn-steppe

• Valt weinig neerslag, waardoor er bijna geen bomen zijn.
• In bodem veel zout en kalk
• Kleinschalige akkerbouw 
• Op sommige plekken oasen 

Tropische zone

Tropisch regenwoud en savanne

• gemiddelde maandteperatuur nooit onder 18
• veel neerslag
• grote diversiteit aan flora en fauna
• ongeschikt voor landbouw 

Zelfstandig lezen en verwerken

De eerste 5 minuten werken we in totale stilte

1. Lees paragraaf 7.1 
2. Maak het mini SO (op de volgende slide)

Verdiepend artikel

https://www.eoswetenschap.eu/natuur-milieu/niet-langer-permanent-bevroren-de-siberische-permafrost-dooit-nog-sneller-dan

Mini SO Landschapszones

R	3p	a. Wat zijn geofactoren? b. Noem de twee belangrijkste geofactoren.
T1	2p	Welke landschappen zijn zichtbaar in de bronnen?
T2	3p	a. Wat betekenen de rode lijnen in de bron? b. En wat betekenen de blauwe lijnen? c. Wat betekent de paarse streepjeslijn in de bron?
I	2p	In grote lijnen is de breedteligging bepalend voor de landschapzone die in het gebied voorkomt. Toch zijn er regionale uitzonderingen. Geef hiervoor een mogelijke verklaring.

Antwoorden:

1. klimaat en tijd

2. Toendra en taiga (naaldbos)

3. rode lijnen = gem. temperatuur in juli

blauwe lijnen = gem. temperatuur in januari (gemiddeld vergeten= – 1)

4. Door hoogteligging, zeestromen

Samenvatting 7.1

Actualiteit

Link artikel: 

https://www.eoswetenschap.eu/natuur-milieu/niet-langer-permanent-bevroren-de-siberische-permafrost-dooit-nog-sneller-dan

Opdrachten:
LessonUp vragen

Hoe verder van de evenaar af hoe .... de temperatuur wordt.

1. Hoger
2. Lager
3. Geen verschil
4. Geen idee

Hoe verder van zee hoe ...... de temperatuurverschillen tussen zomer en winter

1. Groter
2. Kleiner
3. Geen verschil
4. Geen idee

Zet de afbeelding van de juiste landschapszone bij de juiste plek op de wereld.

Let op: 

1 afbeelding 

blijft over.

Polaire zone

Boreale zone

Gematigde zone

Subtropische zone

Aride Zone

Tropische zone

Koppel de klimaatgrafiek aan de juiste landschapszone. 

Polair
= bij polen

Aride
= droogte

Koppel de klimaatgrafiek aan de juiste landschapszone. 

Boreaal

= bij landklimaat

Tropisch
= rond evenaar

Subtropisch
= bij 30 gr. breedte

Noem drie factoren waardoor Rusland zo'n koud klimaat heeft.

Bij de bouw van huizen en infrastructuur zorgt Permafrost voor problemen.
Welke kun je bedenken?

Bekijk hoofdstuk 7.1 in je leerboek. Vanuit welke dimensie kijken we naar Rusland bij §1?

1. Politieke dimensie
2. Sociaal-culturele dimensie
3. Fysische dimensie
4. Economische dimensie

Wat zijn de kenmerken
bij fysische dimensie?

Dimensies - invalshoek

0

Atlaskaarten