LES 3 12.3 Voedselvertering [deel 1]

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Welkom

Telefoons weg

Tas van tafel

Laptop + notitiespullen pakken

Ga in deze Lesson-Up

startopdracht

1. Zijn hier voedingsmiddelen/voedingsstoffen afgebeeld? Leg uit.
2. Welk van de afgebeelde voedingsmiddelen/voedingsstoffen zijn de voornaamste bron van respectievelijk eiwitten, koolhydraten, vitaminen en mineralen?
3. Zijn koolhydraten organische of anorganische stoffen? Leg uit. 

Vertering

Verkleinen van voedingsmiddelen / voedingsstoffen tot ze opneembaar zijn in het bloed of lymfe.

naar bloed: aminozuren, monosachariden, vitaminen, mineralen, water

naar lymfe: vetten

vertering

doel = voedingsstoffen klein genoeg maken om op te nemen in bloed

mechanische vertering = kauwen/ kneden (fysiek kleiner maken/ mengen)

chemische vertering = enzymatische vertering - enzymen knippen te grote voedingsstoffen kleiner

bacteriële vertering = bacterien in de darm zetten voor ons onverteerbare voedingsstoffen om in vitm

alles wat bruikbaar is neem je op in je darmen, restanten (onverteert/onverteerbaar) poep je uit

Leerdoel 1

Je kent alle organen van het verteringsstelsel en weet in welke volgorde voedsel door de organen gaat

-Stel je neemt een hap van die hamburger. Noteer dóór welke organen deze hap achtereenvolgens heen komt.
-welke andere organen zijn betrokken bij de spijsvertering? Wat doen die dan volgens jou?

biologiepagina.nl

Je kunt uitleggen wat het microbioom in je darm voor je doet.

Je kunt uitleggen hoe mechanische vertering werkt.

voedingsmiddelen met veel vezels

Door kauwen wordt het oppervlak van het voedsel vergroot. Waarom?

1. Speeksel werkt beter in op het voedsel
2. Proef je meer smaak
3. De maag werkt daardoor beter
4. De dunne darm werkt daardoor beter

Peristaltische beweging

Uitleg: kringspieren trekken samen en lengtespieren ontspannen zich. Dit zorgt voor een golvende bewegingen waardoor de voedselbrij door het verteringsstelsel gestuwd wordt. 

Peristaltische bewegingen

De maag

Voegt maagsap en maagzuur toe

Maagsap bevat enzymen die eiwitten verteren

De maagportier laat gedeeltes van de voedselbrij af en toe door

Leerdoel 2

Je kunt uitleggen hoe chemische vertering werkt.

verteringsklier, verteringssap

Chemische vertering

Vertering is het omzetten van voedingsstoffen in verteringsproducten.

Verteringsklieren maken verteringssappen:

• speekselklieren
• maagsapklieren
• lever en alvleesklier
• darmsapklieren (in de dunne darm)

Deze sappen zetten voedingsstoffen om in verteringsproducten. 

Die laatste worden vanuit de dunne darm opgenomen in het bloed of lymfe (vet)

Welke verteringsklieren heb je volgens BINAS 82 ?

Wat is de functie van speeksel?

1. Verteren van eiwitten
2. Bacteriën en ziekteverwekkers doden
3. Geeft smaak aan het eten
4. Verteren van zetmeel (koolhydraat)

Wat gebeurt er als je teveel lucht 'inslikt'?

In de slokdarm vindt ook vertering plaats

1. Waar
2. Niet waar

Lees de tekst hiernaast door.

Gieren hebben in hun maag een extreem lage pH.

Leg uit waarom dit functioneel is voor de voedingswijze van de gier.

Wat is de functie van maagzuur?

1. Bevat enzymen die vetten verteren
2. Bacteriën en ziekteverwekkers doden
3. Smaakmaker
4. Bevat enzymen die eiwitten verteren

Voorkennis. Wat is verteren? (R)

    Welke van de voedingsstoffen moet je verteren? (R)

WEL verteren

NIET verteren

glucose

vetten

zetmeel

vitamines

eiwitten

mineralen

water

Verwerkingsvragen

- Maak een samenvatting en/of begrippenlijst 
Klaar? --> Maak de toetsvragen bij 12.2

volgende les 

Hint. Maak van de leerdoelen een vraag. Het antwoord hierop wordt dan automatisch je samenvatting.