H8 - Veilig werken volgens NEN3140

• Electronica
• MBO
• Studiejaar 1

Regels van het vak

Hoofdstuk 8

Veilig werken volgens NEN3140

Meest voorkomende ongevallen

Elektrocutie:

Kortsluiting:

Elektrocutie

Veilige spanning onder normale omstandigheden:

50VAC en 120VDC

Veilige spanning onder gevaarlijke omstandigheden:

25VAC en 60VDC

Elektrocutie

Een stroom van 0,03A (30mA) kan dodelijk zijn.

16A zekering of automaat is nooit snel genoeg. Daarom aardlekschakelaars.

Schrikreactie kan ook voor ongevallen leiden.

Kortsluiting

Verbinding tussen delen met een verschillende spanning. Denk aan:

• Fase-nul
• Fase-aarde
• 2 verschillende fasen

Kortsluiting

Gevolgen:

• Brand
• Exploderen van componenten
• Vlamboog

Werken volgens de NEN3140

De vijf rollen:

IV=Installatieverantwoordelijke (gebouweigenaar)

WV=Werkverantwoordelijke

VP=Vakbekwaam persoon

VOP=Voldoende onderricht persoon

Leek

Vakbekwaam persoon

• Werkt onder verantwoording van de WV
• Heeft een elektrotechnische vooropleiding of aantoonbare ervaring gelijk aan een elektrotechnische vooropleiding
• Mag ingewikkeldere klussen uitvoeren
• Is in het bezit van een aanwijzing VP (werkgever)

Voldoende onderricht persoon

• Werkt onder verantwoording van de WV
• Hoeft niet te beschikken over een elektrotechnische opleiding
• Mag eenvoudige overzichtelijke klussen uitvoeren
• Is in het bezit van een aanwijzing VOP (werkgever)

Leek

• Werkt altijd onder toezicht van VP of VOP
• Hoeft niet te beschikken over een elektrotechnische opleiding
• Mag eenvoudige overzichtelijke klussen uitvoeren

Spanningsloos maken

1. Scheiden
2. Beveiligen tegen inschakelen
3. Controleren van de spanningsloze toestand
4. Aarden
5. Afschermen van nog spanningvoerende delen

Scheiden

Het scheiden van de last en de voeding

• (mes)zekering
• Installatie-automaat
• Lastscheider (Hoofdschakelaar)
  

Schakelaar is niet per definitie een scheider!

Dit symbool MOET er op staan.

Beveiligen tegen inschakelen

Beveiligen tegen inschakelen

Beveiligen met een persoonlijk veiligheidsslot

Spanningsloosheid aantonen

Het juiste gereedschap:

Tweepolige spanningsaanwijzer

Spanningsloosheid aantonen

Dus niet:

Spanningszoeker

Multimeter (universeelmeter)

Risico:

Verkeerd instellen

HOLD kan aan staan

Verkeerd aangesloten (stroommeting)

X

X

Spanningsloosheid aantonen

Procedure in 3 stappen (NEN3140)

1. Tweepolige spanningsaanwijzer testen
2. Spanningsloosheid aantonen
3. Tweepolige spanningsaanwijzer testen

Afschermen

Afschermen hoofdschakelaar

Afschermen voedingsklemmen

Nu mag je aan het werk

In bedrijf name

1. Organisatorische controles
2. Technische controles
3. Metingen
4. In bedrijf

Onder spanning werken

Algemeen:

Alle mechanische en elektrische werkzaamheden binnen een straal van 50cm van aanraakbare spanningvoerende delen

Meten en bedienen:

Meten is binnen 5cm

Bedienen is binnen 10cm

Onder spanning werken

Toegestaan op voorwaarde:

1. Dringende noodzaak is aangetoond
2. Uitdrukkelijke opdracht door bevoegd persoon
3. Geschikte installatie
4. Voldoende veiligheidsmaatregelen door bevoegd werknemer.

Onder spanning werken

aan ELV-ketens (tot 50VAC of 120VDC):

• Moet gaan om een ELV-keten
• De voorbeveiliging mag niet hoger zijn dan 25A.

Vragen?

Maken vragen Hst 8 (blz 65)