1.2 Onderzoeken

• Scheikunde
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2

1.2 Onderzoeken

Programma

-Formatieve check	10 min
-Oefeningen nakijken	10 min
-Onderzoek doen	10 min
-Waarnemen en meten	20 min
-Oefenen	30 min

Formatieve check

Klik op de link om naar een nieuwe les te gaan, hierbij kan je zelf feedback geven op je leerdoelen:

Checks voor 1.2 Onderzoeken

De laatste slide sla je voor nu over, deze is voor het einde van de les!

Oefeningen nakijken

Ik loop langs om te controleren of je je spullen bij je hebt en of de oefeningen gemaakt zijn.

De antwoorden staan in het eerste tabblad van de Studiewijzer in Magister.

Leerdoelen

Wat behandelen we vandaag?

• Je kunt uitleggen wat de wetenschappelijke methode is.
  
• Je kunt uitleggen hoe je veilig kunt waarnemen bij een onderzoek.
  
• Je kunt beschrijven wat een grootheid en wat een eenheid is.
  
• Je kunt uitleggen wat een indicator is.

Onderzoek doen

Bij natuur- en scheikunde doe je soms onderzoek om een antwoord te krijgen op een onderzoeksvraag. Bij een onderzoek is het altijd belangrijk om de volgende stappen te volgen:

• Begin altijd met een onderzoeksvraag. In deze vraag staat wat je wilt gaan ontdekken/onderzoeken.
  
  
• Vreemd genoeg bedenken we bij natuur- en scheikunde alvast een voorlopig antwoord op onze vraag. Dit antwoord noemen we een hypothese. Een hypothese hoeft niet al het goede antwoord te zijn.
  
  
• Vervolgens gaan wij een experiment bedenken en opschrijven. de uitkomst van ons experiment moet antwoord geven op onze onderzoeksvraag. Bij dit experiment moet je neerzetten welke materialen je allemaal gebruikt en je beschrijft stap voor stap hoe je het experiment uitvoert.
  
  
• We voeren het experiment uit en noteren onze meetresultaten netjes in een tabel of grafiek.
  
  
• Nu je met je experiment een antwoord hebt op je onderzoeksvraag, ga je een conclusie schrijven. In een conclusie noteer je het eindantwoord en geef je aan waarom je hypothese juist of onjuist was.
  
  
• Tenslotte schrijf je een discussie. Hierin zet je neer wat voor problemen je bent tegengekomen tijdens je onderzoek.
  

Zet het juiste voorbeeld bij de juiste onderzoekstap.

1. Onderzoeksvraag

2. Hypothese

3. Uitvoering experiment

4. Meetresultaten

5. Conclusie

6. Discussie

Welke temperatuur heeft kokend water?

De hypothese was onjuist want water kookt bij 100℃ en niet bij 20℃.

Materialen: gasfornuis, pan, water, thermometer.

Beschrijving: Eerst wordt de pan met water gevuld, dan gaat het gasfornuis aan met de pan erop. De thermometer gaat in het water. Dan wordt gemeten hoe warm het water is.

Het vermoeden is dat water bij 20℃ gaat koken.

Tijdens het experiment was de thermometer al in het water gegaan voordat het begon te koken, gelukkig heeft dit geen effect gehad op het eindresultaat.

Temperatuur bij kokend water = 100℃

Waarnemen en meten

Om een antwoord te kunnen krijgen op je onderzoeksvraag moet je altijd iets waarnemen en/of meten.

Soms heb je ook hulp nodig uit je boek of van internet voor bepaalde informatie.

Waarnemen

Iets waarnemen tijdens je onderzoek doe je met je zintuigen.

Meten

Iets meten tijdens een onderzoek doe je met een meetinstrument.

Grootheden en eenheden

Tijdens het meten ben je een grootheid aan het meten en geef je een antwoord in een eenheid.

Grootheid = een eigenschap die je kan meten.

• Massa: kan je meten met een weegschaal.
  
• Temperatuur: kan je meten met een thermometer.
  
• Lengte: kan je meten met een liniaal.
  

Eenheid = de maat waarin je een grootheid meet.

• De eenheid van massa is in kilogram (kg).
  
• De eenheid van temperatuur is graden Celsius (°C).
  
• De eenheid van lengte is meters (m).
  

Eenheden

Eenheden kunnen per grootheid verschillen.

• Massa heeft niet alleen kilogram (kg), maar ook gram (g) en milligram (mg).
  
  
• Tijd kan je meten in seconden (s), minuten (m), uren (h), dagen, etc.
  
  
• Volume wordt vaak gemeten in liters (L) of in kubieke centimeter (cm3).

Achterin je boek staan vaardigheden. In vaardigheid 2 staat nog een keer uitgelegd wat grootheden en eenheden zijn.

Snelheid is een grootheid. Hoe kan je de snelheid van iets waarnemen/meten/berekenen?

1. Snelheidsmeter
2. De afgelegde afstand delen door de tijdsduur
3. Door goed te kijken en in te schatten
4. Door de snelheid te voelen van een voorwerp.

Welke eenheid of eenheden hoort bij snelheid?

1. meter per seconde (m/s)
2. uren per kilometer (h/km)
3. kilometer per uur (km/h)
4. kilowatturen (kWh)

Karel heeft volgens zijn weegschaal een massa van 64 kilogram. Wat is hier de grootheid, eenheid, meetinstrument en meetwaarde?

Indicatoren

Bij sommige onderzoeken is het alleen maar van belang dat je aantoont of een stof wel of niet aanwezig is.

Dit wordt gedaan door een extra stof toe te voegen, een indicator.

De indicator verandert van kleur onder invloed van die andere stof.

Jodium, een bruingele vloeistof, verandert bijvoorbeeld in een zwarte kleur als het zetmeel aanraakt.

Oefeningen

Ga aan de slag met de volgende oefeningen:

Hoofdstuk 1 Paragraaf 2:

1 t/m 10

Formatieve check

Klik op de link om naar een nieuwe les te gaan, hierbij kan je zelf feedback geven op je leerdoelen:

Checks voor 1.2 Onderzoeken

De laatste slide sla je voor nu over, deze is voor het einde van de les!