Hoofdstuk 2: De Nederlandse maatschappij (1978 - 2008)

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Deelcontext Nederland 1948-2008

Paragraaf 3.2a: Nederland in de wereld 

Onderzoeksvraag: 

Welke gebeurtenissen beïnvloedden het beleid van Nederland vanaf 1978?

De Nederlandse maatschappij van 1978 - 2008

• In de jaren '80 bleef Nederland westers gericht, maar wel kritischer:

1. - Heftig debat over plaatsing Kruisraketten (wens VS) 

• Nederland verloor haar rol als 'gidsland':

1. - Wel steun voor vredesmissies Verenigde Naties, dieptepunt: 'Srebrenica' > 8.000 mannen vermoord door Serviërs

Deze video is niet meer beschikbaar

Welke video was dit?

Nederland blijft wel voorstander van Europese samenwerking:

• Verdrag van Maastricht (1993) (premier Lubbers belangrijk) >
  

1. - Basis voor EU en de Euro

• Verdrag van Schengen (1985):

1. - Vanaf 1993 Interne markt in Europa > afschaffen grenscontroles 

• Na Val van de Muur en opheffen SU:

1. - uitbreiding Europese Unie met Oost-Europese landen >>>
2. - verandering rol Navo (want: einde Koude Oorlog) >

• invloed Nederland in de Europa werd kleiner 

3.2b Economische veranderingen jaren '70, '80 en '90

• 1.  Oliecrisis (1973), nav: Oorlog Israël - Arabische staten
• 2. Economische crisis (jaren '80):
•      enorme stijging werkloosheid > 
•      kritiek op hoge kosten verzorgingsstaat >
•     Ruud Lubbers (KVP) bezuinigde en voerde een liberaal beleid > o.a.:

1. uitkeringen en minimumloon lager
2. staatsbedrijven (PTT, NS) geprivatiseerd
3. Rust bewaard door 'poldermodel' , Wim Kok belangrijk >>>>

• 3. vanaf begin jaren '90: economisch groei door:

1. globalisering en Europese samenwerking (open grenzen)

3.2c Situatie in de jaren '90 tot 2008 in Nederland:

• Sociaal-culturele veranderingen:
• Gevolgen van liberaal beleid:
• 1.  einde aanzet idee van de 'maakbare samenleving' >
• 2. nu: individualisering (ook door ontzuiling)
• 3. uitbreiding individuele vrijheden o.a.
•     - gedoogbeleid softdrugs
•     - Algemeen wet gelijke behandeling (1994)
•    - homohuwelijk (2001)
• Individualisering versterkt door de digitale revolutie

3.2c Gevolgen individualisering voor de jeugdcultuur: versnippering

Reden: sociale en ethnische achtergrond belangrijk(er):

- Punk- en kraakbeweging > door de crisis (jaren '80) getroffen jongeren

- Hiphop / Rap > verzet van Afro-Amerikaanse jongeren tegen armoede en 

   discriminatie

- Gabbercultuur > vrij a-politiek, keiharde beats, witte jongeren

Digitale les over de jeugdcultuur vanaf de jaren '70.

Mooi overzicht (12 minuten)

3.2d Veranderingen in de bevolking vanaf jaren '80:

1. Nederland bleef immigratie land t/m 2000 > multiculturele samenleving
2. vanaf 2001: steeds meer kritiek uitmondend in polarisatie:

• - achterstanden immigrantenkinderen
• - geen vermenging culturen
• - angst voor verdringing opa de arbeidsmarkt (zie groei EU)
• - groeiende kloof tussen politiek en burgers
• - Nasleep '11 september' > groei angst voor de Islam
• Dieptepunt polarisatie: Moord op Pim Fortuyn (2002) >
• Nadruk overheid op integratie en assimilatie.
  3. Bankencrisis (2008 >) verscherpte tegenstelling in Europa (Noord <> Zuid)

Digitale les over hoofdvraag 2

(6 minuten)