Thema 4 Stevigheid en beweging herhaling bassistof 1 t/m 4

• Biologie
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

Thema 4 Stevigheid en beweging 

Herhaling bassistof 1 t/m 4

Wat weten jullie nog van bassistof 1 t/m 4?

Wat vonden jullie moeilijk?

Basisstof 1 t/m 4

• Schrijf mee

• Steek je hand op wanneer je een vraag hebt 

of wanneer iets niet duidelijk is

Basisstof 1 Het skelet

Het skelet(geraamte) bestaat uit botten (beenderen)

3 delen van het lichaam:

Hoofd

Romp

Ledematen

Schedel

schoudergordel

borstkas

wervelkolom

bekken

4 functies

1. Stevigheid
2. Beweging mogelijk maken
3. Bescherming bieden aan kwetsbare organen
4. Vorm geven aan het lichaam

Basisstof 2 De bouw van botten

kraakbeenweefsel

Botweefsel

Wat hoort waar bij?

Stevig en heel buigzaam

Heel stevig  en een beetje buigzaam

Meer lijmstof

Meer kalkstof

Kraakbeenweefsel

Botweefsel

Botten veranderen tijdens het leven

Baby's & kinderen: botweefsel met veel lijmstof en weinig kalkstof

Ouderen: botweefsel met weinig lijmstof 

en veel kalkstof

Basisstof 3 beenverbindingen

Botten kunnen op 4 manieren met elkaar verbonden zijn:

1. Vergroeid (heiligbeen, staartbeen)
2. Met een naad (tussen schedelbeenderen)

(geen beweging mogelijk)

3. Met kraakbeen (ribben en borstbeen)

4.Met een gewricht (vingers)

(wel beweging mogelijk)

Gewrichten

Bij een kogelgewricht draait de gewrichtskogel in de gewrichtskom

Kogelgewricht

Gewrichten

Rolgewricht

Scharniergewricht

draait het ene bot in de lengteas om het andere bot

beweegt als een scharnier kan alleen heen en terug

Basisstof 4 Spieren

h

Het spierstelsel:

alle skeletspieren samen

Een spier zit vast aan een bot met pezen

Antagonisten

Om een bot te bewegen heb je 2 spieren nodig: 

een buigspier en een strekspier. 

Leg uit

Leg uit aan je klasgenoot naast je

1. 'Hoe zorgen gewrichten er voor dat we kunnen bewegen zonder dat onze botten tegen elkaar schuren?'

 

2. 'Waarom heeft je elleboog een scharniergewricht en geen kogelgewricht zoals je schouder?'

Test jezelf en flitskaarten

Welke stof in botten zorgt voor stevigheid?

1. Zenuwcellen
2. Collageen
3. Kalkzouten
4. Spierweefsel

Hoe heet het botje dat Fred het skelet heeft gebroken op wintersport?

Aan welke kant zit je ellepijp in je arm?

1. Aan de kant van de duim
2. Aan de kant van je pink

Sleep het juiste antwoord naar de juiste plek

Vingerkootjes

Middenhandsbeentjes

handwortelbeentjes

Ellepijp

Spaakbeen

Kan alleen buigen of strekken 

Kan in bijna alle richtingen bewegen

Laat twee botten om elkaar heen draaien

Scharniergewricht

Rolgewricht

Kogelgewricht

Leg uit waarom oudere mensen sneller botbreuken oplopen dan jongeren

Vragen?