Mening herkennen in bronnen

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2

Mening herkennen in bronnen

= standplaatsgebondenheid

Gebondenheid aan tijd en plaats

• De tijd waarin je leeft en de plaats waar je woont hebben invloed op hoe je over dingen denkt.

• Jij denkt anders over dingen van iemand die 100 jaar geleden jouw leeftijd had.

• Als jij een bron leest of bekijkt moet je daar altijd rekening mee houden. De tijd en de plaats waarin de maker leefde hebben die bron beïnvloed.

Standplaatsgebondenheid = historisch begrip

Een mening wordt bepaald door:

• de persoonlijke omstandigheden (bijvoorbeeld leeftijd, geslacht, opvoeding, opleiding, godsdienst en persoonlijke ervaringen)
• de sociale positie (heerser of de geregeerde, rijk of arme, autochtoon of allochtoon) 
• historische situatie waarin iemand leeft (economische crisis, oorlog, standenmaatschappij, klimaatkennis).

Vragen die je kan stellen

• Waarom doen mensen wat ze doen? En waarom denken mensen wat ze denken? 
• Vroeger waren die omstandigheden en gewoonten anders dan nu. Als je weet om welke tijd het gaat, bedenk dan wat je van die tijd weet. 
• Waar leefden mensen van? Welke problemen waren er? Welke gewoonten, gebruiken en kennis hadden ze?

Meningen van katholieken en protestanten over de Reformatie

Deze tekenaar heeft Luther ....................................... afgebeeld.

Dat zie ik aan: .......................................................................

positief

negatief

Luther wordt niet lelijk afgebeeld. 

Luther wordt bespeeld door de duivel. 

Meningen van katholieken en protestanten over de Reformatie

Deze tekenaar heeft Luther ....................................... afgebeeld.

Dat zie ik aan: .......................................................................

positief

negatief

De paus komt Luther halen. 

Luther heeft de bijbel aan zijn kant. 

Meningen van katholieken en protestanten over de Reformatie

Deze tekenaar heeft de paus ....................................... afgebeeld.

Dat zie ik aan: .......................................................................

positief

negatief

De paus staat boven de duivel. 

De duivel zit aan de paus vast.

Meningen van katholieken en protestanten over de Reformatie

Deze tekenaar heeft de paus ....................................... afgebeeld.

Dat zie ik aan: .......................................................................

positief

negatief

De paus is getekend zoals hij er echt uitzag. 

De paus zit op een varken. 

Meningen van katholieken en protestanten over de Reformatie

Deze tekenaar heeft de paus ....................................... afgebeeld.

Dat zie ik aan: .......................................................................

positief

negatief

De paus is sterk en machtig en zal winnen. 

De paus is als de duivel afgebeeld.

Meningen van katholieken en protestanten over de Reformatie

Deze tekenaar heeft de protestanten  ....................................... afgebeeld.

Dat zie ik aan: .......................................................................

Links zitten Luther en Calvijn in de weegschaal, rechts zitten een aantal katholieken. 

positief

negatief

De katholieken duwen de duivel weg. 

De bijbel weegt het zwaarste. 

Meningen van katholieken en protestanten over de Reformatie

Deze tekenaar heeft Luther  ....................................... afgebeeld.

Dat zie ik aan: .......................................................................

Maarten Luther en zijn vrouw. 

positief

negatief

Maarten Luther is gulzig en op rijkdom gericht. 

Maarten Luther en zijn vrouw zijn heel gewone mensen. 

Meningen van Willem van Oranje en Filips II

Smeekschrift

Positief

neutraal

Negatief

Toelichting:

Filips II wilde op geen enkele manier tegemoet komen aan protestanten. Die hoorden gewoon niet te bestaan. Willem had het Smeekschrift ondertekend en was het met de inhoud dus eens. 

Meningen van Willem van Oranje en Filips II

Beeldenstorm

Positief

neutraal

Negatief

Toelichting:

Ook Willem van Oranje was geen fan van de Beeldenstorm. Hij had net het Smeekschrift ondertekend en hoopte dat dit zou werken en rust zou brengen. Hij wist dat de Beeldenstorm voor heel erg veel gedoe met Filips zou gaan zorgen en vluchtte daarom ook naar Duitsland. 

Meningen van Willem van Oranje en Filips II

De Hertog van Alva stelt de Raad der Beroerten in. 

Positief

neutraal

Negatief

Toelichting: 

De Raad der Beroerten moest de schuldigen van de Beeldenstorm straffen. Ook de edelen die te weinig er tegen hadden gedaan volgens Filips. Willem van Oranje werd door deze rechtbank ter dood veroordeeld en zijn bezittingen werden in beslag genomen. Filips zag dit allemaal als gerechtigheid. 

Meningen van Willem van Oranje en Filips II

De watergeuzen nemen Den Briel in.

Positief

neutraal

Negatief

Toelichting: 

De watergeuzen waren protestantse opstandelingen die Willem van Oranje steunden. Het innemen van Den Briel was één van de eerste echte duidelijke overwinningen van de Nederlandse kant op de Spanjaarden. 

Meningen van Willem van Oranje en Filips II

Unie van Atrecht

Positief

neutraal

Negatief

Toelichting:

De Zuidelijke Nederlanden gaven het op en sloten vrede met Spanje. Ze bleven hierdoor katholiek. 

Meningen van Willem van Oranje en Filips II

Vogelvrij verklaren van Willem van Oranje

Positief

neutraal

Negatief

Toelichting:

Filips II zei hiermee dat Willem van Oranje vermoord mocht worden en dat Filips de moordenaar niet zou straffen. Dit bracht Willem van Oranje extra in gevaar. 

Meningen van Willem van Oranje en Filips II

Apologie

Positief

neutraal

Negatief

Toelichting:

In de Apologie legt Willem van Oranje uit waarom Filips II een slechte koning is. En waarom het dus heel terecht was dat Willem tegen Filips in opstand kwam. 

Meningen van Nederlanders en Spanjaarden over de Spaanse Furie

Deze afbeelding van de Spaanse Furie is gemaakt door: ...............................

Nederlanders

Spanjaarden

Toelichting:

Je ziet hier vrouwen en kinderen als slachtoffers. Dit is om te laten zien dat de slachtoffers onschuldig zijn (geen Nederlandse soldaten) en dat je dus aan hun kant moet staan.

Meningen van Nederlanders en Spanjaarden over de Spaanse Furie

Deze afbeelding van de Spaanse Furie is gemaakt door: ...............................

Nederlanders

Spanjaarden

Toelichting:

Ook hier zie je heel veel vrouwen en kinderen als slachtoffers (en nog erger dan in de vorige afbeelding). Dit is om te laten zien dat Spanjaarden echt heel wreed zijn geweest. 

Meningen van Nederlanders en Spanjaarden over de Spaanse Furie

De Spanjaarden zullen zelf de Spaanse Furie  ............................... afbeelden vooral slechte dingen laten zien van de .......................................................

positief

negatief

Spaanse soldaten

Nederlandse burgers