Blok 1 Les 2: Waarom gedraag jij je zo?

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Waarom gedraag jij je zo?

Blok 1 Gedrag

§1.2 Gedragsonderzoek

Vorige les

- Gekeken naar hoe gedrag ontstaat: 

prikkels, respons, motivatie.

- Dat gedrag een functie heeft.

- Dat gedrag uit gedragselementen bestaat,
die gedragsketens vormen,
die in te delen zijn in gedragssystemen.

Deze les...

• Waarom gedrag onderzocht wordt
• Welke methoden worden gebruikt
• Kijken we naar problemen bij gedragsonderzoek
• Bijzondere prikkels...
• Leerprocessen

Gedragsonderzoek

Reden voor onderzoek:

• informatie over soort (niche)
• behoud van de soort
• (lastig/vreemd) gedrag verklaren
• natuurlijk gedrag?

Gedragsonderzoek

Onderzoeksmethodes:

Ethogram (hiernaast)

Protocol  (hieronder)

Gedragsonderzoek

Resultaten:

Beschrijving van gedrag,

gedragselementen en ketens.

Analyse:

Patronen? 

Signalen?

Functie?

Gedragsonderzoek

Jullie gaan gedragsonderzoek doen in Artis.

De opdracht voer je uit in 2 of 3-tal.

• Vorm een groep

• Bekijk de link op de volgende dia.

• Kies een organisme uit waar je het gedragsonderzoek over wilt laten gaan.
  
• Kies ook een 2e optie uit voor wanneer de organismen niet te zijn zijn.
• Bepaal hoe je het onderzoek wilt aanpakken. Wat ga je onderzoeken?
  

www.artis.nl

Gedragsonderzoek

Ideeën voor onderzoek:

• Onderzoek sociaal gedrag, welke communicatie zie je? Soms zelfs tussen soorten. (pikorde, agressief gedrag, baltsgedrag)
  
• Onderzoek 'natuurlijk gedrag', probeer gedragsketens te herkennen.
• Kijk hoe dieren reageren op iets: plaatjes, voorwerpen, enz. (geen geluid!)
• Ander onderzoek wat je kunt bedenken...
  

Gedragsonderzoek

Let dus op:

• Onderzoeker kan gedrag beïnvloeden (bijv. Klugler Hans)

• Onderzoeker moet objectief beschrijven.

(geen interpretatie/gevoelens.
Dus niet: paarden zijn moe, of: paarden hebben het moeilijk.

Bijzondere prikkels

Interne en externe prikkels spelen dus een rol bij welk gedrag een dier/ iemand vertoont.

Er zijn bijzondere prikkels die altijd bepaald gedrag oproepen:

• sleutelprikkel
• supernormale prikkel

Gevoeligheid voor prikkels verschilt

En sommige prikkels zijn sterker dan anderen

• sleutelprikkels: vaste respons
  

• supernormale prikkels: extra sterke respons.

Waar komt gedrag vandaan?

De gevoeligheid voor prikkels kan verschillen per individu.

Bedenk maar, voor de ene...

Het moet morgen nog af!

Gevoeligheid voor prikkels verschilt

Anderen zijn weer gevoelig voor vragen van anderen óf complimenten.

Gedrags-verandering

Leerprocessen

• gewenning
• proefondervindelijk (trail-and-error)
• inzicht
• klassieke conditionering
• operante conditionering
• imitatie
• inprenting

Huiswerk

Deze keer toch wel wat huiswerk.

Maak van §1.2 opdr. 18, 19 en 20

Als motivatie, zie hiernaast boven of onder. Welke beter bij je past....

Gebruik de rest van de tijd voor je onderzoek. 

Vrijdag wil ik je probleemstelling kunnen goedkeuren!

Wil je dit doen, voor mij?

Ga eens wat doen, luilak!