Blok 1 Les 2: Redenen voor gedrag

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Redenen voor gedrag

§1 en 2: Prikkels

Th. 1 Gedrag

Deze les

• Waarom gedraag jij je zo?"Wat doe je!?!"
•  Iedereen is prikkelbaar. 

Gedrag is niet zomaar

Gedragingen hebben een reden. 

Denk bijvoorbeeld aan: de flight, fight, freeze, fawn of flop-respons. 

Deze zijn bedoeld om te overleven en zijn aangeleerd. Het vergroot je overlevingskans.

Gedrag is niet zomaar

Communicatie kan ook een reden zijn voor gedrag: sociaal gedrag. Gedrag bevat dan signalen. 

Rituelen is 'vreemd' sociaal gedrag. Alleen voor insiders bedoeld. Denk aan culturele verschillen in begroetingen. 

Baltsgedrag is ook een voorbeeld van geritualiseerd gedrag. Nieuwe betekenis gekregen. 

Opbouw gedrag

Gedrag wat je ziet, kun je organiseren. 

Gedrag wat een gezamenlijk doel heeft vormt een gedragssysteem.

In een gedragssysteem zitten dus verschillende gedragselementen.

Zij kunnen een gedragsketen vormen als ze na elkaar uitgevoerd worden. 

Een balts is dus een gedragsketen met elementen uit verschillende gedragssystemen. 'Insiders' herkennen dit en weten wat dit gedrag betekent. 

Gedragsonderzoek

Jullie gaan gedragsonderzoek doen in Artis.

De opdracht voer je uit in 2 of 3-tal.

• Vorm een groep

• Bekijk de link op de volgende dia.

• Kies een organisme uit waar je het gedragsonderzoek over wilt laten gaan.
  
• Kies ook een 2e optie uit voor wanneer de organismen niet te zien zijn.
• Bepaal hoe je het onderzoek wilt aanpakken. Wat ga je onderzoeken?
  

www.artis.nl

Gedragsonderzoek

Ideeën voor onderzoek:

• Onderzoek sociaal gedrag, welke communicatie zie je? Soms zelfs tussen soorten. (pikorde, agressief gedrag, baltsgedrag)
  
• Onderzoek 'natuurlijk gedrag', probeer gedragsketens te herkennen.
• Kijk hoe dieren reageren op iets: plaatjes, voorwerpen, enz. (geen geluid!)
• Ander onderzoek wat je kunt bedenken...
  
• Zie boekje voor meer ideeën. 

Aan de slag!

Om te zien of je de stof begrijpt maak
je de volgende opdrachten:

Van §1.1 opdracht 9, 12, 14 en 17

Hoe: in Nectar Online

Met: je mag overleggen met degene naast je

Hoelang: 10 min

Vragen: stel aan persoon naast je, of docent.

Klaar: Maak een start met de slotopdracht (>>)

Meer oefening? Opdr. 8 en 11

Slotopdracht

Geef antwoord op de volgende situaties:

• Als je een vraag stelt. Welke gedragselementen vormen de gewenste gedragsketen?
• Sommigen van jullie leggen de tas op tafel. Bij welk gedragssysteem hoort dit gedrag?
• Welke prikkels bepalen de motivatie voor het opruimen aan het eind van de les?

De slotopdracht lever je aan het
eind van de les in.

Prikkelbaar

Gedrag is een reactie op prikkels (respons).

• interne prikkel
• externe prikkel

Hoe sterker de prikkels, des te groter de motivatie om bepaald gedrag te vertonen.

Als een drempelwaarde is bereikt, volgt het gedrag (respons).

Gedrag ontstaat door...

Interne prikkels

(bijv. lege maag)

Externe prikkels

(bijv. zien lekker eten)

Motivatie

(bijv. honger)

Handelingen

(bijv. kauwen)

Gedrag

(Voedings-

gedrag)

Waar komt gedrag vandaan?

De gevoeligheid voor prikkels kan verschillen per individu.

Bedenk maar, voor de ene...

Het moet morgen nog af!

Gevoeligheid voor prikkels verschilt

Anderen zijn weer gevoelig voor vragen van anderen óf complimenten.

Gevoeligheid voor prikkels verschilt

En sommige prikkels zijn sterker dan anderen

• sleutelprikkels: vaste respons
  

• supernormale prikkels: extra sterke respons.

Huiswerk

Deze keer toch wel wat huiswerk.

Maak af van §1.1 opdr 9, 12, 14 en 17

Maak van §1.2 opdr. 21, 24, 29, 32 t/m 34

(Waarvan tenminste 5 meerkeuze)

Als motivatie, zie hiernaast boven of onder. Welke beter bij je past....

Wil je dit doen, voor mij?

Ga eens wat doen, luilak!

Aan de slag!

Deze keer toch wel wat huiswerk.

Maak af van §1.1 opdr 9, 12, 14 en 17

Maak van §1.2 opdr. 21, 24, 29, 32 t/m 34

(Waarvan tenminste 5 meerkeuze)

Hoe: in Nectar Online

Met: je mag overleggen met degene naast je

Hoelang: 10 min

Vragen: stel aan persoon naast je, of docent.

Klaar: Maak een start met de slotopdracht (>>)

Slotopdracht

Geef antwoord op de volgende situaties:

• Als je een vraag stelt. Welke gedragselementen vormen de gewenste gedragsketen?
• Sommigen van jullie leggen de tas op tafel. Bij welk gedragssysteem hoort dit gedrag?
• Welke prikkels bepalen de motivatie voor het opruimen aan het eind van de les?

De slotopdracht lever je aan het
eind van de les in.

Gedragselementen en ketens

Slotopdracht:

• In de les, als je een vraag stelt. Welke gedragselementen vormen de gewenste gedragsketen?
  
• Sommigen van jullie leggen de tas op tafel. Bij welk gedragssysteem hoort dit gedrag?
• Welke prikkels bepalen de motivatie voor het opruimen aan het eind?

Schrijf je antwoorden op het uitgedeelde blaadje. Zet je naam er ook op!