Nederlands Film Festival: I Don't Wanna Dance

• Kunstzinnige oriëntatie
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 4-6

Introductie

Deze filmles is gemaakt voor de bovenbouw van het voortgezet onderwijs. De les gaat in op de filmische middelen die een filmmaker gebruikt om zijn verhaal te vertellen, genres, en filmmuziek. Deze les is gericht op de vaardigheden die vastgelegd zijn in de Doorlopende Leerlijn Film die ontwikkeld is door het Netwerk Filmeducatie (filmeducatie.nl). We werken aan de hand van vijf vaardigheden: 1. Beleven: de leerling exploreert met een open blik de wereld van film en filmcultuur. 2. Verwoorden: de leerling leert de eigen waarneming bewust en doordacht te verbinden aan (emotief en in toenemende mate technisch) taalgebruik. 3. Onderzoeken: door gericht te kijken en te luisteren onderzoekt en analyseert de leerling de middelen en technieken die de filmmaker heeft ingezet om een concept in bewegend beeld en geluid uit te drukken, een verhaal te vertellen en ideeën, gevoelens en gedachten vorm te geven. 4. Reflecteren: de leerling leert de taal van de eigen waarneming te verbinden aan het onderzoek en weet de film te interpreteren en te waarderen. 5. Creëren: de leerling ontwikkelt een artistiek-creatief vermogen door vanuit de verbinding tussen de eigen belevingswereld en professioneel gemaakte films een filmidee te bedenken en uit te voeren. Een aantal van deze vaardigheden worden expliciet benoemd in de lessen, anderen zijn verwerkt in de opdrachten en vragen.

Instructies

De leerdoelen van deze les zijn:

• De leerling benoemt de verschillende manieren waarop een mediatekst een verhaal kan vertellen (fictie speelfilm, documentaire)
• De leerling benoemt het effect van het gebruik van licht en kleur
• De leerling leert over de beginselen van film: cameravoering, montage

Print de instructies voorafgaand aan de les uit. Wanneer je tijdens de les op ‘toon notities’ klikt kunnen de leerlingen dit namelijk ook zien.

I Don't Wanna Dance

Voortgezet onderwijs

(Vraag)opdracht

Extra informatie

Tip

Kijken

Legenda: 

Waar staan de iconen voor, hoe werkt deze les? Klik in de volgende dia's op de iconen voor uitleg.

Ik heb de film nog niet gekeken

Ga naar de volgende slide

Ik heb de film gekeken

Ga naar de slide met "Verwoorden"

Wat voor soort film verwacht je bij deze poster?

Wat weet je (of denk je te weten) van de jongen op de poster?

Lijkt deze poster op een typische filmposter zoals je die in de bioscoop ziet hangen? Waarom wel/niet?

Antwoorden

• Eigen antwoorden. Bijvoorbeeld: een drama (door de boventitel), een film over dans (door de titel), een autobiografische film
• Eigen antwoorden. Je kan vragen: als je naar de bioscoop gaat, wat voor posters zie je daar hangen?
• Eigen antwoorden.

Verwoorden

Je gaat nu de eerste drie minuten van de film bekijken, waarin het hoofdpersonage Joey wordt geintroduceerd.

Bij verwoorden gaat het er om dat leerlingen leren stilstaan en woorden koppelen aan de gevoelens die omhoog komen door het kijken naar film. 

Fragment 0:30-03:13

Wat vond je van het fragment?

Wat voelde je bij het kijken van deze film?

Wat dacht je bij het kijken van deze film?

Wat weet je na dit fragment allemaal over Joey?

Antwoorden

• Leerlingen geven hun mening over de film
• Leerlingen verwoorden hun emoties bij de film (bang, blij, verbaasd,  nieuwsgierig etc.). Probeer hierbij ook veel leerlingen een beurt te geven. 
• Leerlingen verwoorden hun gedachten die opkomen door deze film 
• Leerlingen verwoorden wie zij denken dat Joey is als persoon. Wat drijft hem? Waar komt hij vandaan? Waar wil hij naartoe?

Onderzoeken

Bij onderzoeken gaat het er om dat leerlingen leren onderzoek te doen naar welke filmische middelen er door de filmmaker zijn gebruikt om een verhaal te vertellen. 

Filmische middelen zijn bijvoorbeeld: camera, muziek, montage, etc. 

Waargebeurde verhalen

Deze films en serie zijn ook 'waargebeurde verhalen'

Welke heb je gezien/zou je willen zien? En waarom?

Wat is het verschil tussen DEZE waargebeurde verhalen en dat van I Don't Wanna Dance?

Sociaal realisme

I Don't Wanna Dance is een drama over gewone mensen (geen helden, soldaten of criminelen) in moeilijke leefomstandigheden. Dat genre heet sociaal realisme.

Antwoorden

• Eigen antwoorden
• Deze films gaan om grote, nieuwswaardige gebeurtenissen uit het verleden of de actualiteit. Omdat het bij het grote publiek bekende gebeurtenissen zijn is het stempel 'based on a true story' niet eens nodig. I Dont Wanna Dance is een veel kleiner, persoonlijker en onbekender verhaal. Een verhaal zonder grote helden of schurken, maar over en met gewone mensen in het gewone leven.

Wat verwacht je van een verhaal dat 'op ware gebeurtenissen is gebaseerd'?

Wanneer mag een filmmaker bij zo'n film van jou afwijken van werkelijkheid?

Het bijzondere aan I Don't Wanna Dance is dat het personage Joey gebaseerd is op het leven van hoofdrolspeler Yfendo van Praag. Hij speelt dus (een versie van) zichzelf.

Je gaat nu het begin kijken van de documentaire die de regisseur van I Don't Wanna Dance in 2017 maakte.

Waarom heet het hoofdpersonage in I Don't Wanna Dance niet 'Yfendo' maar 'Joey', denk je?

Antwoorden

• Bijvoorbeeld: dat alles waarheidsgetrouw is, zonder verzinsels Of: Filmmakers kunnen bij een 'based on a true story' veel vrijer met de werkelijkheid omgaan dan bijvoorbeeld in een documentaire. In een fictiefilm kun je dan personages verzinnen, gebeurtenissen aandikken of elementen veranderen. Als je maar de essentie van het verhaal in tact laat.
• Eigen antwoorden. Bijvoorbeeld: Als het nodig is om het verhaal logisch te maken. Als het nodig is om het verhaal interessanter te maken. Nooit, want dan is het niet waarheidsgetrouw meer.
• Om een afstand te creëren tussen het personage en de echte persoon. 

Welke verschillen tussen de speelfilm en de documentaire vielen je op?

Let in de volgende DRIE korte fragmenten specifiek op het kleurgebruik.

Documentaire versus fictie

Omdat ik Yfendo heet is een documentaire. In dit genre probeert de filmmaker de werkelijkheid in beeld te brengen. Maar datzelfde is ook het geval in de speelfilm (fictie) I Don't Wanna Dance.

Antwoorden

• Eigen antwoorden. Bijvoorbeeld : Yfendo  is in de documentaire nog een stuk jonger is. In de ene film is hij Yfendo, in de andere speelt hij Joey. De beelden in de documentaire ogen 'echter'.  In de documentaire worden mensen geïnterviewd en vertellen ze het verhaal rechtstreeks aan de kijker. In speelfilms moet het verhaal verteld worden via dialogen en handelingen. Verdere verschillen: een beweeglijke camera in plaats van een steady-cam, de setting (gefilmd in echte ruimtes, niet in studio tussen decors.)

Fragment  0:33 - 0:59

Fragment  5:26 - 6:07

Fragment  7:57 - 8:38

Welke kleuren of tinten waren dominant in de fragmenten?

Wat voor effect hadden de kleuren op jou?

Waarom zou de filmmaker gekozen kunnen hebben voor dit kleurgebruik?

Vind je de gebruikte kleuren de film realistischer maken, of niet?

Antwoorden

• Fragment 1: oranje/geel/goud met blauw. Fragment 2: paars Fragment 3: blauw/bruin
• Eigen antwoorden. Bijvoorbeeld: de kleuren waren mooi. De blauwe kleur in fragment 1 maakte duidelijk dat de politie (zwaailicht) er was.
• Anders dan bij de documentaire (voornamelijk wit/grauw) kan de maker van een speelfilm zelf de werkelijkheid creëren door filters of muren te verven. Dat maakt het beeld minder saai of lelijk om naar te kijken en werkt sfeerverhogend. 
• Eigen antwoorden: In I Don't Wanna Dance helpt het bijzondere kleurgebruik om dramatische gebeurtenissen minder pijnlijk en meer sprookjesachtig te maken. 

Let in de volgende fragment op hoe de camera beweegt en hoe mensen in beeld worden gebracht.

Cameravoering

De manier waarop de camera beweegt (of niet) en waar hij staat.

Fragment IDWD  8:39 - 11:12

Wat viel je op aan het camerawerk?

Op welke hoogte stond de camera?

Welke persoon komt het meest in beeld?

Antwoorden

• Eigen antwoorden. Bijvoorbeeld: De camera is beweeglijk en uit de hand gefilmd, en komt 'dichtbij' de personages. Veel close ups, wat een intiem effect geeft. 
• Joey wordt op ooghoogte of daaronder gefilmd: het is zijn perspectief. Joey wordt ook vaak vanaf de rug gefilmd, waardoor de bewegingen van de camera en die van het personage samenvallen. 
• Joey komt het meest in beeld, zelfs als anderen aan het praten zijn. Dit maakt duidelijk dat het het verhaal om zijn belevingswereld gaat.

Omdat ik Yfendo heet /// Kraaiennest /// I Don't Wanna Dance

Een verhaal in drie filmvormen

Yfendo's moeilijke jeugd werd 3 x verfilmd. In 2017 als documentaire, in 2019 in de korte film Kraaiennest en in 2021 als lange film. Kraaiennest was een voorstudie van I Don't Wanna Dance.

Kijk nu naar de korte film Kraaiennest (12 minuten) waarin bijvoorbeeld ook een scene met de kinderbescherming aan bod komt. 

Kraaiennest  0:00 - 2:55 (maar eigenlijk zou ik zeggen: hele film)

Reflecteren

Bij de vaardigheid reflecteren gaat het er om dat leerlingen zich leren te verhouden tot de film en de boodschap van de film 

Welk deel van het verhaal van I Don't Wanna Dance wordt in Kraaiennest verteld?

Wat vond jij de grootste verschillen en overeenkomsten tussen de twee films?

• Kraaiennest stopt met de terug-in-huis-plaatsing; I Don't Wanna Dance laat vooral het vervolg zien.
• Eigen antwoorden. Bijvoorbeeld: De moeder wordt wel door zelfde actrice gespeeld maar ziet er anders uit, komt nauwelijks in beeld, er zijn veel closeups,  er zijn ook andere acteurs (tante), de ambtenaar/welzijnswerker komt niet beeld. 

Is I Don't Wanna Dance meer een documentaire of meer een speelfilm? Waarom wel/niet?

Wat is er in I Don't Want to Dance denk je echt gebeurd, en wat is verzonnen of aangepast? En waarom?

Hoe komt Yfendo als Joey op jou over: als slachtoffer of als sterke persoonlijkheid?

Stelling

Jezelf spelen in zo'n heftig persoonlijk verhaal is super easy.

Antwoorden

• Het is meer een speelfilm omdat alle scenes geacteerd zijn met een vooraf bepaald script. Een documentaire wordt vaak op het moment van gebeuren gemaakt of kijkt terug op gebeurtenissen via interviews. Een speelfilm is vaak een verzonnen verhaal, of een nagespeeld echt gebeurd verhaal.
• Eigen antwoorden.
• Eigen antwoorden. Bijvoorbeeld: slachtoffer van zijn omgeving, maar ook sterk omdat hij er het beste van maakt en kansen grijpt om een betere toekomst te krijgen.

Videoboodschap

fragment maker

Hoe zou jij het vinden als jouw levensverhaal verfilmd zou worden?

Wiens levensverhaal zou jij best als film willen zien - en waarom? Denk bijvoorbeeld aan je grootouders, vrienden, of beroemdheden.

Antwoorden

• Eigen antwoorden
• Eigen antwoorden

Leer meer met NFF

filmfestival.nl/educatie