Les 4 Regionale Subculturen + Les 5 Religieuze Subculturen

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• vmbo k, g, t
• Leerjaar 3

CULTUUR

Periode 1:

Les 4 Regionale Subculturen

Les 5 Religieuze Subculturen

Aan het eind van deze les...

...weet je wat regionale subculturen zijn. (R)

 ...kan je verschillende regionale kenmerken van subculturen benoemen. (T1)

...kan je benoemen wat een religieuze subcultuur is. (R)

...kan je beschrijven dat er verschillende meningen zijn over religie. (T1)

...kan je benoemen welke verschillende religieuze subculturen er zijn in Nederland. (T1)

...kan je je eigen mening hierover vormen. (T2/I)

...hoe groot de rol is van religie in Nederland. (T1)

Regionale subculturen

Als we naar Nederland kijken, hebben de provincies ook hun eigen subcultuur. Dat noemen we regionale subculturen. 

Elke regio heeft dus zijn eigen cultuurkenmerken.

regionaal

Gebied dat bij een bepaalde streek hoort, zoals een provincie, stad, dorp of buurt. 

regionale subcultuur

Kenmerken van een cultuur die enkel in een bepaalde regio voorkomen.

Leg het begrip 'regionale subcultuur' in je eigen woorden uit.

Noem drie kenmerken waaraan je een cultuur kunt herkennen.

Cultuurverschillen per provincie

Elke Nederlandse provincie heeft zijn eigen subcultuur. 

Elke provincie heeft zo zijn eigen dialect. Behalve Friesland, die hebben hun eigen taal. 

dialect

Variatie op de Nederlandse taal, die alleen binnen een bepaalde regio wordt gesproken. 

Volendam

Urk

Scheveningen

Spakenburg

Marken

Arnemuiden

Walcheren

Staphorst

Friesland

In deze noordelijke provincie spreken Nederlanders het Fries (officieel een aparte taal!), springen ze over sloten heen (Fierljeppen) waarvoor zelfs kampioenschappen worden georganiseerd.

De Achterhoek

Hier wordt tijdens het nieuwjaarsfeest carbid geschoten.  Tijdens het voorjaar aan dauwtrappen gedaan, vroeg opstaan om een wandeling te maken. Ook vind je daar de Zwarte Cross.

carbidschieten

Een bepaalde stof wordt in een melkbus gedaan en afgeschoten tijdens het nieuwjaarsfeest. Dit levert enorm harde knallen op.

dauwtrappen

In het voorjaar vroeg opstaan om een wandeling te maken. Er is dan vaak dauw te vinden, dauw zijn de waterdruppels die in de ochtend te vinden zijn op bijvoorbeeld gras.

Waarom wordt carnaval voornamelijk "onder de rivieren" gevierd? 

Carnaval

In Limburg en Noord-Brabant wordt volop carnaval gevierd, terwijl dat nauwelijks gevierd wordt 'boven de rivieren'.

Welke dialecten heb je gehoord in de video?

Verschillen per regio

• Mensen met 'jij of u' aanspreken. In sommige regio's is het normaal om mensen met u aan te spreken, in andere regio's spreken mensen elkaar aan met je of jij.
  
  
• In sommige provincies is het normaal om alleen de persoon die jarig is te feliciteren mijn zijn/haar verjaardag.
  
  
• In andere provincies wordt iedereen die op de verjaardag is, gefeliciteerd met de verjaardag van de jarige. Dus niet alleen de jarige zelf.

Andere verschillen...

• In de Randstad (Noord-Holland, Zuid-Holland en Utrecht) worden mensen sneller en directer aangesproken. Zijn minder verlegen en hebben direct een oordeel. Je hoort dat ook luid en duidelijk (vooral als er een grap wordt gemaakt)!
  
  
• In andere provincies (Limburg en Noord-Brabant) is het normaal om ingetogen en afwachtend te zijn. 
  
  
• Ook hebben sommige provincies te maken met buitenlandse invloeden. Limburg grenst aan Duitsland en België. Die invloeden merk je in de streek waardoor het voor sommige mensen 'buitenlands' aanvoelt. 

Wat is een regio?

1. Gebied dat bij een bepaalde streek hoort.
2. Gebied dat bij een bepaald land hoort.
3. Gebied dat om een stad heen licht.
4. Gebied ergens anders op de wereld.

Wat is een regionale subcultuur?

1. Een subcultuur uit een bepaald land.
2. Een subcultuur die te maken heeft met je afkomst.
3. Een subcultuur binnen een bepaalde regio.
4. Een subcultuur met andere gewoonten.

Wat is een dialect?

1. Variatie op de Nederlandse waarden binnen een gebied.
2. Variatie op de Nederlandse gewoonten binnen een gebied.
3. Variatie op de Nederlandse normen binnen een gebied.
4. Variatie op de Nederlandse taal binnen een gebied.

CULTUUR

Periode 1 - les 5

Religieuze subculturen

CBS 2021

Religie en cultuur

Ongeveer 45% van de Nederlanders heeft een religie. Religie is een ander woord voor geloof. Deze geloven zie je terug in de Nederlandse maatschappij.

Meer dan de helft (55%) van de Nederlanders geeft aan atheïst of agnost te zijn. 

atheïst

Iemand die niet in een god geloofd.

agnost

Iemand die geloofd in de wetenschap. Als de wetenschap bewijst dat god bestaat, dan bestaat god. Hij/zij heeft geen overtuigde mening van het wel óf niet bestaan van een god (hogere macht). 

Welke geloven herken je in de video? Noem er twee en leg uit door welke kenmerken je dat weet.

Hoeveel procent van de Nederlanders is niet gelovig?

1. Minder dan 20%
2. Ongeveer 30%
3. Meer dan 50%
4. Meer dan 75%

Vertel de leerlingen dat er in verschillende regio's in Nederland verschillende religies de boventoon voeren. Vertel over de Bible Belt en de regio's waar mensen niet geloven. 

In Nederland zelf heb je ook verschillende subculturen binnen het christendom: katholiek, Nederlands hervormd (protestants), regeformeerd, Calvinist, Luthers, etc. etc. etc.

Bron: NOS

Vertel over de verdeling van mensen die naar de kerk gaan. 

Onderverdeling tussen de verschillende kerken. 

Vraag aan leerlingen wat 'andere gezindte' zouden kunnen zijn... > Joods, Hindoe, Boedhist, Taoïst, etc.

Is het christendom in Nederland tegenwoordig een dominante cultuur of subcultuur volgens jou?

	Jodendom	Christendom	Islam
Gebedshuis	Synagoge	Kerk	Moskee
Feestdagen	Pesach Jom-Kippoer	Kerstmis, Pasen, Hemelvaart	Eid al-Fitr Eid al-Adha
Symbolen en accessoires	Ster van David, Keppeltje	Kruis, rozenkrans	Halve maan en ster, Hijab
Boek	Tenach (Oude Testament)	Bijbel	Koran

Abrahamitische geloven

	Hindoeisme	Boeddhisme	Sikhisme
Gebedshuis	Mandir	Tempel, klooster	Gurdwara
Feestdagen	Diwali, Holi-Phagwa	Magha Puja, Vesakha Puja	Verjaardagen van goeroe's
Symbolen en accessoires	Ohm-symbool, bindi	Het Dharma-Chakra wiel	Dastar, Kirpan
Boek	Veda's	Tripitaka	Gurū Granth Sāhib

Dharmische geloven

Bekijk samen met leerlingen deze video en start een OLG (onderwijs leergesprek).

- Hoe ga jij om met andere religies?

- Heb jij vrienden met een andere religie?

- eventueel zelf een vraag toevoegen...

01:42

Vind je het belangrijk dat een werkgever rekening houdt met geloof?

01:54

Hoe tolerant ben jij tegenover andere geloven?

Begrippen uit deze les

• Regionale subcultuur

• Regio
• Dialect
  
  
• Religieuze subcultuur
• Tolerantie
• Atheïst
• Agnost

Schrijf 3 dingen op die je deze les hebt geleerd.

Stel 1 vraag over de lesstof die je niet goed hebt begrepen.